کرونا، بی‌تاثیر بر مواضع ایران و آمریکا

آنچه طي روزهاي اخير در خليج فارس بين ناو آمريکايي و نيروهاي ايراني اتفاق افتاد شايد به اين دليل بود که ايران مي‌خواست در برابر نقل و انتقالات نظامي آمريکا به عراق و استقرار موشک‌هاي کروز واکنش نشان دهد و به آمريکا بگويد اگر مدتي در اين موضوع تاخيري به‌وجود آمده، نشانه ضعف نيست. اگرچه مدتي بود بين دو طرف حتي برخورد کلامي هم به‌وجود نيامده بود، اين بار اين حادثه چندان اهميتي نداشت و بارها اين اتفاق افتاده است. درواقع اين يک نمايش قدرت از طرف ما به مقامات نظامي آمريکا بود و با توجه به اينکه حجم حضور نظامي آمريکا در خليج فارس هر روز رو به افزايش است و شرکاي آمريکايي هم دست به اعزام نيرو زده‌اند، دست به چنين اقدامي زديم. بنابراين دو مساله مطرح است؛ يکي مساله عراق و قولي که مبني بر اخراج آمريکا از عراق به مردم داده‌ايم؛ امري که با توجه به امضاي موافقتنامه امنيتي بين آقاي نوري المالکي با بوش پسر در سال 2007 در کاخ سفيد، آسان به‌نظر نمي‌رسد و آمريکا به راحتي خاک عراق را ترک نخواهد کرد. اين تمايل در مقامات عراقي هم ديده نمي‌شود ولي ما به خاطر اينکه قدرت خود را به آمريکا نشان دهيم بر آن پافشاري کرده‌ايم. از طرفي دونالد ترامپ هم از نظر داخلي و سناتورهاي کنگره و همچنين سازمان ملل تحت فشار است که در شرايط شيوع بيماري کرونا، فشار تحريمي را بر ايران کم کند و با توجه به تقاضاي ايران از بانک جهاني و درخواست وام پنج‌ميليارد دلاري که مورد موافقت واقع نشد، اين‌هم يک واکنش سوم است که نياز داشتيم دست به قدرت‌نمايي بزنيم. ترامپ به دروغ هر روز بر طبل اينکه خواستار کمک به ايران است، مي‌کوبد. اگرچه اين احتمال که اين کمک‌ها ممکن است جنبه‌هاي انساني داشته باشد منتفي نيست ولي ممکن است در مواضع ما تزلزل به‌وجود آورد. وزير خارجه کشورمان اعلام کرد که آماده صدور دستگاه تنفسي هستيم و اين جوابيه‌اي براي ترامپ است. کشاکش‌هايي است که نه جديد و نه خيلي سنگين است ولي نشان مي‌دهد که شرايط کرونا، هيچ‌تغييري در مواضع دو طرف به‌وجود نياورده‌ است. شريک معتبري براي صادرات ما بود و ساليانه با احتساب گاز و برقي که به عراق صادر مي‌کرديم بين 9 تا 12‌ميليارد دلار مبادله بازرگاني با اين کشور داشتيم. اما از دوره اول تحريم‌ها، آمريکا عراق را مجبور کرد که منابع جديدي جايگزين منابع ايران کند. کويت اعلام آ‌مادگي کرد گاز عراق را تامين کرده و برق اين کشور را هم ترکيه تامين کرد. امري که بر اقتصاد ما فشار خواهد آورد. قبل از اينکه قيمت ‌نفت تا اين حد کاهش پيدا کند، حدود 200‌هزار‌ميليارد کسري بودجه داشتيم که الان هزينه توليد نفت و انتقال‌مان در حدود بشکه‌اي 14 تا 16 دلار تمام مي‌شود. ما براي اينکه نفت‌مان از تهديد به دور باشد با لوله‌کشي، نفت را به جزيره خارک مي‌بريم و هزينه توليد نفت‌مان به‌دليل کهنه‌بودن تکنولوژي بالا درمي‌آيد. مردم اکنون گرفتار کرونا هستند اما طي ماه‌هاي آينده قطعا دولت با مشکلات اقتصادي بيشتري مواجه مي‌شود که توان پاسخگويي به همه انتظارات مردم را ندارد. در صورت ادامه اين وضعيت به‌رغم پيشنهاداتي مبني بر اينکه کمک‌هايي از بنياد مستضعفان و آستان قدس دريافت شود اما نمي‌تواند همه مشکلات را حل کند. ما نياز به ارز خارجي داريم. دولت با بازگشايي مشاغل و فراخوان مردم به سمت کسب و کار خواهان اين است که بستر فعاليت را فراهم کند. با وجود 125‌هزار مراجعه‌کننده جديد به بيمارستان‌ها ضمن اينکه کادر درمان دچار خستگي شده‌اند و اگر موج دومي به‌وجود آيد، توانايي لازم پرستاري از بيماران جديد را نخواهند داشت اما آنچه مسلم است از بين جان و نان، دولت نگران هر دو است اما به نان مردم در اين شرايط نگاه جدي دارد.