طرح تمدید اجاره واحدهای مسکونی در دستور کار

معاون وزارت راه از طرح پیشنهادی به دولت خبر داده که در صورت تصویب، قرارداد مستاجران به طور خودکار شش ماه تمدید خواهد شد. با این حال این سوال پیش می آید که در صورت به توافق نرسیدن موجران و مستاجران بر سر رشد احتمالی اجاره بها، ضمانت اجرای این طرح چه خواهد بود؟
خبرگزاری ایسنا از وضعیت این روزهای بازار اجاره بها گزارش داده که به دنبال نگرانی های ناشی از شیوع کرونا، هم اینک عمده اجاره نشین هایی که قرارداد آن ها احتمالاً رو به پایان نیز هست، حاضر به پذیرش متقاضیان خرید یا اجاره ملکی که در آن سکونت دارند، نیستند. همچنین تمایل به تمدید اجاره از سوی مستاجران و حتی موجران نیز افزایش یافته است. از سوی دیگر و در شرایطی که درآمد خانوارها هم تحت تاثیر کرونا قرار گرفته، محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی از ارائه پیشنهادی به دولت برای تمدید خودکار شش ماهه قرارداد مستاجران خبر داد. پیشنهادی که البته امکان تحقق آن با اما و اگر مواجه خواهد بود.
به گزارش خراسان، اگر موجران با مستاجران در خصوص میزان رشد اجاره بها به توافق نرسند، در آن صورت به نظر می رسد دولت باید اقدام به نرخ گذاری کند که تازه این موضوع پایان ماجرا نخواهد بود چرا که در صورت نبود رضایت، موجر می تواند اقدام به ایجاد محدودیت ها (یا مزاحمت هایی) برای مستاجران کند و در نهایت کار به محاکم قضایی کشیده شود. لذا مشخص نیست که ضمانت اجرای چنین تصمیمی چه خواهد بود. البته در بسیاری از کشورهای غربی برای افزایش اجاره بها و حمایت از مستاجران قوانین مشخصی وجود دارد که در گزارش تیتر یک روز گذشته روزنامه خراسان با عنوان «تجربیات جهانی کنترل اجاره بها» به آن پرداختیم ولی آن قوانین ضمانت اجرایی مشخصی هم دارند که به نظر می رسد فعلا در کشور ما ضمانت اجرایی قطعی برای الزام موجران به افزایش ندادن اجاره بها و تمدید قرارداد اجاره وجود نداشته باشد.
البته در این جا یک نکته قابل توجه وجود دارد. طبق گزارش های قبلی مرکز آمار ایران از شاخص قیمت اجاره بهای واحدهای مسکونی خانوارهای شهری، در دوره های اخیر دیده شده است که میزان افزایش اجاره بها برای خانوارهایی که قرارداد خود را تمدید کرده اند، بیشتر از خانواده هایی بوده است که جابه جا شده اند. به عنوان مثال در پاییز سال گذشته، رشد نقطه به نقطه اجاره بها (نسبت به پاییز 97) برای خانوارهای شهری 21.6 درصد بوده، در حالی که متوسط افزایش اجاره بها برای خانوارهایی که تمدید اجاره داشته اند، به میزان 31.2 درصد به ثبت رسیده است. این موضوع می تواند در کنار تمایل ذاتی مستاجران به تمدید قرارداد به عنوان یک مزیت برای حصول توافق بین دو طرف به شمار آید.