روزنامه شرق
1399/02/18
روحانی:آمريکايي‌ها‌فهميده‌اند که چه اشتباه بزرگي کردند
لجبازي احمقانه ترامپ با اوباما روحانی:آمريکايي‌ها‌فهميده‌اند که چه اشتباه بزرگي کردند شرق: خروج آمريکا از برجام دوساله شد؛ اتفاقي که حسن روحاني روز گذشته آن را احمقانه و لجبازي دونالد ترامپ با باراک اوباما خواند.18 ارديبهشت 97، رئيس‌جمهور آمريکا همان‌طور که در تبليغات انتخاباتي خود به هوادارانش وعده داده بود، رسما کشورش را از توافق «برنامه جامع اقدام مشترک» که بين کشورهاي ايران، چين، فرانسه، روسيه، انگلستان، ايالات متحده آمريکا و آلمان بسته شده بود، خارج کرد. ترامپ گفت اين توافق‌نامه وحشتناک يک‌طرفه بوده و هرگز نبايد امضا مي‌شده است، سپس اعلام کرد که از اين پس بالاترين سطح از تحريم‌هاي اقتصادي را عليه ايران اعمال خواهد کرد. اتفاقي که در آن زمان هيچ‌کدام از طرف‌هاي برجام از آن حمايت نکردند. رئيس‌جمهور ايران نيز همان شب اعلام کرد: «از اين لحظه توافق برجام ميان ايران و پنج کشور است؛ از اين لحظه 1+5، يک را از دست داده و در اين شرايط ما بايد منتظر آن باشيم که شش کشور بزرگ جهاني نسبت به اين توافق چگونه عمل خواهند کرد».
روحاني همچنين خبر داد که با وجود حرف‌هاي بي‌نزاکت ترامپ، برجام پايدار خواهد ماند اما گفت: «به سازمان انرژي اتمي دستور دادم که در صورت نياز غني‌سازي صنعتي را بدون محدوديت آغاز کند، ما براي اجرائي‌کردن اين تصميم چند هفته صبر مي‌کنيم و با کشورهايي که پاي برجام را امضا کرده و به آن وفادار مانده‌اند، مذاکره مي‌کنيم و در اين مذاکره همه چيز بر مبناي منافع ملي ماست، اگر تضمين شود، به ماندن در برجام ادامه خواهيم داد ولي اگر برجام تنها سندي شود که منافع ملي ايران در آن لحاظ نشده باشد، آن وقت راه و تصميم ما روشن خواهد بود».
از آن تاريخ تا امروز ايران پنج گام براي کاهش تعهدات هسته‌اي برجام برداشته است.حسن روحاني روز گذشته در جلسه هيئت دولت، گفت: «آمريکايي‌ها ۱۸ ارديبهشت ۹۷ تحت فشار تندروهاي داخلي آمريکا، اسرائيل و عربستان و لجبازي‌ای که ترامپ با رئيس‌جمهور قبلي داشت، کار بسيار احمقانه‌اي انجام دادند و از اين توافق به‌صورت يک‌جانبه خارج شدند؛ ذهنيت آنها اين بود که با خروج آنها ما هم از برجام خارج مي‌شويم و پرونده به شوراي امنيت مي‌رود و در نهايت ما هرآنچه را به‌دست آورديم را از دست مي‌دهيم».
به گزارش ايسنا، او ادامه داد: «اين خواب آشفته ترامپ با تدبير نظام تعبير نشد و من ۱۸ ارديبهشت ۹۷ که ترامپ از برجام خارج شد، جلوي دوربين ايستادم و ضمن تقبيح و محکوم کردن کار آمريکا، گفتم فعلا در توافق ما و 1+4 چندهفته‌اي به طرفين خود مهلت مي‌دهيم و منتظريم ببينيم آنها مي‌توانند منافع ما را تأمين کنند يا خير؛ با اين اقدام اولين تير ترامپ به سنگ خورد؛ همه مشاوران او گفته بودند که ايران شبانه از برجام خارج مي‌شود و صبح فرداي خروج از برجام پرونده ايران به شوراي امنيت مي‌رود».
رئيس‌جمهور در ادامه سخنان خود گفت: «ايران مجموعا يک سال به اروپايي‌ها مهلت داد تا تعهدات خود را عملياتي کنند اما وقتي به 18 ارديبهشت ۹۸ رسيديم، چون اين اتفاق نيفتاد، در پنج مرحله ايران به‌صورت پلکاني تمام آنچه را لازم بود کاهش دهد، کاهش داد؛ امروز مجددا در ميزان و ترازويي برابر قرار گرفته‌ايم؛ ما پاي از تعهدات خود عقب کشيديم؛ آمريکايي‌ها که کلا خارج شده‌اند و ۱+۴ هم تا حدودی تعهدات خود را کاهش داده است؛ هر زمان که آنها حاضر شوند به تعهدات کامل برجامي عمل کنند، ما هم همان روز به اجراي کامل تعهدات برجامي بازمي‌گرديم».
تماس 8باره ترامپ
شهريور سال 97 روحاني براي شرکت در نشست سازمان ملل به نيويورک رفت. نشريه آمريکايي پوليتيکو اين احتمال را مطرح کرده بود که ترامپ بخواهد با رئيس‌جمهور ايران ديدار کند ولي چنين اتفاقي رخ نداد. تير سال 97 رئيس دفتر روحاني خبر داد که در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل در سال 96 رئيس‌جمهوري آمريکا هشت بار تلاش کرده است با رئيس‌جمهوري ايران صحبت کند، اما پاسخ حسن روحاني منفي بوده است.روحاني اما در بهمن سال 97، راه را براي برگشتن ترامپ به برجام باز نگه داشت و گفت اگر آمريکا توبه کند، آن را مي‌پذيريم. او گفته بود: «اگر آمريکا از مسير گذشته خود برگردد و محاسبه دقيق انجام دهد و در برابر مداخلات گذشته‌اش در ايران عذرخواهي کند و حاضر باشد عظمت و کرامت ملت ايران و انقلاب بزرگ اسلامي ايران را بپذيرد و با احترام با مردم ايران سخن بگويد، باز هم آماده‌ايم حتي با آمريکايي که ساليان دراز بر ما ظلم روا داشته است، بازگشت کنیم و توبه او را بپذيريم».
عکسی که گرفته نشد
ترامپ با اينکه از برجام خارج شده بود اما باز در سخنراني‌ها و توييت‌هايش از ديدار با مقامات ايراني مي‌گفت. شهريور سال پيش، در حالي که هنوز آمريکا ويزاي مقامات ايراني براي شرکت در مجمع عمومي سازمان ملل را صادر نکرده بود و امکان لغو سفر وجود داشت، رئيس‌جمهور آمريکا در نشست مشترک خود با امانوئل مکرون، رئيس‌جمهوري فرانسه گفت احتمال ديدار با رئيس‌جمهور ايران در چند هفته آينده واقع‌بينانه به نظر مي‌رسد. اما روحاني با بيان اينکه نخستين گام بازگشتن از تحريم‌ها عليه جمهوري اسلامي ايران است، گفت: «اگر راست مي‌گوييد و فقط نگراني‌تان استفاده ايران از سلاح‌هاي اتمي است، اين نگراني برطرف شده؛ پس اولين گام را برداريد، چراکه بدون اين گام اين قفل (روابط ايران و آمريکا) باز نخواهد شد». او به ترامپ نيز طعنه زد و گفت: «ما به‌دنبال عکس (گرفتن) نيستيم، اينکه کسي بخواهد با حسن روحاني عکس بگيرد، امکان‌پذير نيست، فوتوشاپش امکان‌پذير است، اما ثبت تصوير واقعي آن امکان‌پذير نيست، مگر آنکه آمريکايي‌ها روزي از تمام تحريم‌هاي ظالمانه‌شان دست بردارند و به حقوق ملت ايران احترام بگذارند؛ در آن زمان شرايط جديدي خواهد بود که مي‌شود فکر کرد و براساس آنچه منافع ملي‌مان خواهد بود، حرکت کرد».
در هر صورت روحاني سال گذشته به نيويورک سفر کرد و در سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل به ماجراي خروج آمريکا از برجام اشاره کرد و گفت: «ما را به مذاکره مي‌خوانند؛ در‌حالي‌که خود از معاهده گريزان‌اند. ما با همين دولت فعلي آمريکا بر سر ميز 1+5، در گفت‌وگو بوديم؛ اما آنها بر عهدِ سلفِ خويش، خط بطلان کشيدند. پاسخ ما به مذاکره تحت تحريم، نه است». او ادامه داد: «اگر به حداقل‌ها قانع هستيد، ما هم به حداقل‌ها بسنده مي‌کنيم. برجام، حداقل بود؛ چه براي شما و چه براي ما. اما اگر بيشتر مي‌خواهيد، بايد بيشتر بپردازيد. اگر بر سر حرف خود هستيد که فقط يک خواسته از ايران داريد و آن، عدم ساخت و بهره‌گيري از سلاح هسته‌اي است، اين امر با نظارت آژانس و بالاتر از آن، با فتواي رهبري ايران، حاصل میشود. فقط کافي است به جاي نمايش مذاکره، به واقعيتِ مذاکره بازگرديد. عکس يادگاري آخرين ايستگاهِ مذاکره است، نه اولين ايستگاه آن». در همين سفر بود که نشريه «نيويورکر» مدعي شد امانوئل مکرون، رئيس‌جمهور فرانسه تلاش کرد تا يک گفت‌و‌گوي تلفني سه‌نفره با حسن روحاني و دونالد ترامپ برقرار کند. چند روز بعد ترامپ در توييتي مدعي شد: «ايران از من خواست براي ملاقات، تحريم‌هاي عليه‌شان را بردارم. من نيز پاسخ منفي دادم». رئيس‌جمهور ايران هم يک روز پيش از ترک نيويورک به خبرنگاران گفت که آمريکا از او درخواست کرده مذاکره کند اما او نپذيرفته است.
برجام براي آمريکا تمام شده، مگر ما بپذيريم
روحاني در جلسه ديروز هيئت دولت گفت: «آمريکايي‌ها يکي، دو ماه است که از خواب غفلت بيدار شده و فهميده‌اند که چه اشتباه بزرگي کردند از برجام خارج شدند و چه خطاي بزرگي کردند که برجام را به هم زدند؛ الان نيز نه راه پيش دارند و نه راه پس؛ اگر همين مسير را طي کنند، تحريم‌هاي تسليحاتي برداشته مي‌شود و همان اسرائيل، عربستان و تندروهاي عربستان که به ترامپ گفته بودند از برجام خارج شود، همان‌ها به ترامپ خواهند گفت ما چهار گروه کار اشتباهي کرديم».
او افزود: «براي آمريکا ديگر برجام تمام شده است مگر آنکه مجددا درخواست کنند و ما بپذيريم و تمام خطاهاي خود را جبران کنند و تمام تحريم‌ها را بردارند. آنچه امروز آمريکايي‌ها درباره تحريم تسليحاتي می‌گویند، بايد بدانند جزء لاينفک برجام است و اگر بنا باشد اين تحريم‌ها تحت هر شرايطي بازگردد، پاسخ ما پاراگراف آخر نامه‌اي است که من به سران ۴+۱ نوشتم. آنها مي‌دانند چنين خطايي را مرتکب شوند، چه عواقب وخيمي براي آنها دارد و چه شکست تاريخي‌ای براي آنها خواهد بود». روحاني افزود: «ايران به هيچ عنوان تخطي از قطع‌نامه 2231 را نمي‌پذيرد و حق مسلم ايران است که از تحريم تسليحاني در چارچوب قطع‌نامه 2231 خارج شود. البته ما چه سلاح بخريم، چه بسازيم، براي دفاع از خود و ملت از آن استفاده مي‌کنيم. سلاح ما بنزين بر آتش نيست بلکه آبي بر آتش است. ما نمي‌گذاريم جنگ شعله‌ور شود. راه عاقلانه آمريکا هم اين است که به برجام بازگردد. غرامت بدهد و از ملت ايران عذرخواهي کند اما از اين جماعت چنين عقلي ديده نمي‌شود».
سایر اخبار این روزنامه
۲۲ گواه خلاف نظر دبیر شواری نگهبان
مصاف مؤتلفه با حاميان شهردار سابق
روحانی:آمريکايي‌ها‌فهميده‌اند که چه اشتباه بزرگي کردند
تولید خوب اقتصاد را در مقابل ویروس‌های مهاجم ایمن می‌کند
۴۰ سال پس از گروگان‌گيري
چرا آمار بهبودیافتگان کرونا در ایران این‌قدر بالاست؟
زنوزي متهم مي‌کند
سلیمی‌نمین: قدرت ملی یا قدرت بازدارندگی؟
رستم در راه مازندران
انتخابات آمريکا بازي سرنوشت يا بازي سياسي؟
پروا و کرونا
