روزنامه آرمان ملی
1399/02/20
اقدام نظامی پيش از انتخابات؟ - نه! ترامپ تضعيف شده
وتوي طرح کنگره در سالگرد خروج آمريکا از برجام را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟در وهله اول بايد گفت که قدرت ميان قواي ايالات متحده آمريکا تقسيم شده است. در اين راستا اهرم‌هايي در آمريکا تعريف شده است تا قوا بتوانند مانع تندروي‌هاي ساير نهادها شوند. کنگره مي‌تواند مصوبات را به تصويب برساند تا رئيس‌جمهور خارج از قانون اقدام به اعمالي پرتبعات نکند. رئيس‌جمهوري هم مي‌تواند مصوبات کنگره را وتو کند تا حقوق قانوني خود را از دست ندهد. در وهله بعد اگر سنا و مجلس نمايندگان با دو سوم آرا بر مصوبه قبلي اصرار کنند، در حقيقت اين جمع مي‌تواند وتوي رئيس‌جمهوري آمريکا را وتو کند. اين سازوکار قانوني آمريکا در اين زمينه است. دونالد ترامپ در اين برهه زماني مشکلاتي براي کشور خود ايجاد کرده است و تصميمات خلق‌الساعه و بدون استراتژي را در پيش گرفته است و در مسائل سياست خارجي و خاورميانه بيشتر تحت تاثير فشارهاي سعودي و صهيونيستي بوده است. اين مقوله را بسياري از صاحب نظران ايالات متحده و بعضا برخي اعضاي کنگره به آن اعتراف کرده‌اند و اين گفته‌ها تنها منحصر به مقامات ايراني نيست. ترامپ با نظرات متضاد خود که غالبا نگاهي کوتاه‌مدت دارد، آمريکا را تحت تاثير قرار داده و معتقد است در راستاي شعارهاي انتخاباتي خود گام‌به‌گام جلو آمده و آنها را اجرا کرده است. در اين زمينه نيز تضاد در گفته‌هايش مشهود است. پيش از انتخابات اعلام کرده بود که نيروهاي خود را از عراق و افغانستان خارج خواهد کرد، اما شاهديم تا اين لحظه اين امر محقق نشده است و روزانه دست به اقدامات عجيبي مي‌زند که به شکلي حضور خود را در خاورميانه توجيه کند. ترور سپهبد سليماني سبب شد تا مجلس نمايندگان عراق واکنش نشان دهد و تصويب کند تا نيروهاي آمريکايي از اين کشور خارج شوند پس از اين اتفاق شاهديم که ترامپ مصمم شده تا به نحوي حضور خود در عراق را توجيه کند تا جايي که اين روزها شاهديم آمريکا مخفيانه در حال تقويت مجدد داعش است تا بهانه‌اي براي ادامه حضور خود در منطقه پيدا کند. اين وضعيت سبب شده تا عقلايي در ايالات متحده آمريکا و به‌خصوص در حزب دموکرات به اين فکر بيفتند که اختيارات ترامپ را محدود کنند تا بدون مصوبه کنگره حق ورود به هيچ جنگي را نداشته باشد.
وتوي طرح مجلس نمايندگان منجر به جنگ در منطقه خواهد شد؟
رئيس‌جمهوري آمريکا مصوبه‌اي را وتو کرد که قدرت و اختيارات او را براي ايجاد جنگ عليه ايران کاهش ميداد. اين مصوبه پس از تصميم خودسرانه کاخ سفيد براي ترور سپهبد سليماني بدون تأييد و اطلاع کنگره، ارائه شد که نزديک بود اين کشور را در آستانه جنگ قرار دهد. ترامپ معتقد بود اين يک مصوبه بسيار توهين‌‌آميز است که توسط دموکراتها به عنوان استراتژي پيروزي در انتخابات نوامبر و با تفرقه‌‌افکني ميان حزب جمهوري‌خواه ارائه شده است. ترامپ بر اين باور بود که معدود جمهوري‌خواهاني که به اين مصوبه رأي داده‌اند، فريب دموکراتها را خورده‌اند. پس از اين وتو سناي آمريکا نتوانست مانع از وتوي رئيس‌جمهور اين کشور عليه طرح کاهش اختيارات جنگي اين کشور شود. بسياري از تحليلگران بر اين باور هستند که ترامپ پيش از انتخابات دست به هيچ اقدام نظامي نخواهد زد. هرگونه اقدام نظامي توسط ترامپ قطعا به ورطه‌اي براي او تبديل خواهد شد که اثرات سوئي بر سبقه او خواهد گذاشت. درگيري بلندمدت ايالات متحده با جنگ و معضلي جديد اثرات و تبعات سنگيني براي اين کشور خواهد داشت که در ايامي که با کرونا درگير شده‌اند و اقتصاد آنها را تحت تاثير قرار داد مورد پذيرش نيست و منجر به شکست در انتخابات مي‌شود. برخي نيز معتقدند ترامپ در راستاي پيروزي در انتخابات آتي نياز به يک پيروزي در سياست خارجي خود دارد زيرا نه در کره شمالي پيروزي به دست آورده است و نه در اروپا به جايي رسيده است و نه در منطقه خاورميانه امتيازي کسب کرد. ترامپ در هيچ منطقه‌اي به نتيجه نرسيده است و در قبال ايران نيز سياست‌هاي او مبدل به شکست شده است. بنابراين ترامپ به اين سمت حرکت کرده است تا کليه اختيارات خود را داشته باشد تا در صورتي که به آنها نياز پيدا کرد بتواند از آنها استفاده کند زيرا معتقد است شايد پيروزي او در يکي از اين اختيارات نهفته شده باشد. در اين ميان برخي کشورها اقدام به تحريک ترامپ کرده و چنين القا مي‌کنند که ايران به‌واسطه مشکلات اقتصادي و کرونا توانايي مقابله با آمريکا را ندارد، پس بهترين برهه زماني براي حمله به ايران است. اما خود ترامپ به شدت در اين مساله ترديد دارد زيرا مي‌داند که شرکاي ايران نيز پس از هرگونه درگيري وارد ميدان مي‌شوند و همانگونه که پس از ترور سپهبد سليماني اين مساله رقم خورد و پاسخي درخور به آمريکا داده شد که اقتدار ترامپ را تحت تاثير قرار داد و پايان خوبي براي او نداشت.
دموکراتها در راستاي اختلاف‌افکني ميان جمهوري‌خواهان اقدام به تصويب چنين طرحي کردند؟
دموکراتها همواره خروج از برجام را بي‌احترامي به خود دانسته‌اند و بارها نيز اعلام کرده‌اند پس از بازگشت به قدرت به برجام باز خواهند گشت اما مجموع اين موارد به آن معنا نيست که تن به خواسته ايران دهند و قطعا باز هم خواهان گرفتن امتيازاتي از ايران هستند. دموکراتها در اين راستا گام‌هايي برداشته‌اند. به همين دليل است که تعدادي از جمهوري‌خواهان موافق اقدامات ترامپ نيستند به اين مفهوم که منافع ملي آمريکا براي آنها در اولويت قرار دارد و اقدامات ترامپ را در تضاد با آن مي‌دانند و معتقد هستند ترامپ وجهه بين‌المللي آمريکا را تخريب کرده است. لذا عدم مقبوليت او در ميان جمهوري‌خواهان افزايش يافته است. اقدامات جمهوري‌خواهان زماني رقم مي‌خورد که فقط ترامپ کانديداي اين حزب در انتخابات آتي است و اقدامات اين افراد قطعا بر انتخاب ترامپ تاثير خواهد گذاشت و ممکن است دموکراتها با اين ترفند به پيروزي در انتخابات آتي نزديک‌تر شوند.
تحرکات آمريکا و تاکيد بر برخي سياست‌ها چه دليلي دارد؟
آمريکا در طول زماني که به صورت جدي وارد عرصه بين‌المللي شده است که تقريبا همزمان با جنگ جهاني دوم بود، اين ميزان عدم موفقيت را تجربه نکرده بود به شکلي که امروز شاهديم در هر ماموريتي که در پيش قرار مي‌دهد به در بسته برخورد مي‌کند و موفقيت‌هاي گذشته را کسب مي‌کند. عملا شاهديم ايالات متحده در حاکم کردن ترس بر فضاي ايران در راستاي منافع خود ناکام مانده است با وجود اينکه در اين زمينه از تمامي ابزارهاي قدرت خود بهره جسته است و اين مقوله براي آنها قابل هضم نيست و از طرف ديگر نيز با محدوديت‌هايي روبه‌روست. زماني که ناو آمريکا به سمت هر کشوري مسير خود را تغيير ميداد، آن کشور خواسته‌هاي آمريکا را عملياتي مي‌کرد اما امروز ديگر اين مورد در قبال ايران پاسخگو نبوده است. اين مقوله به اضافه بحران کرونا در آمريکا سبب شده تا دستاوردهاي اقتصادي او تحت تاثير جدي قرار گيرد. کاهش تورم و ايجاد اشتغال چشمگير که حاصل دوران چهار ساله ترامپ بود امروزه عملا به حاشيه رفته است. در همين راستا ترامپ از پيمان آب و هوايي پاريس نيز خارج شد تا اقتصاد و صنعت اين کشور تحت تاثير قرار نگيرد. ترامپ عملا نشان داده است به هيچ معاهده‌اي پايبند نيست و صرفا به دنبال اين است که در راستاي مقاصد و قدرت خود عمل کند. چنين شخصيتي به دنبال اين است تا در عرصه سياست خارجي موفقيتي کسب کند تا کارنامه ناموفق خود را دستخوش تغييراتي کند. در اين برهه زماني بعيد نيست که ترامپ دست به يک اقدام غيرمعقول بزند تا دستاوردي براي خود کسب کند. از يکسو فعاليت‌هاي خود را در عراق گسترش داده است و از سوي ديگر در حال انجام اقداماتي پيرامون برجام و قطعنامه شوراي امنيت است تا نتيجه‌اي کسب کند.
واکنش اروپا به اين اقدامات آمريکا چه خواهد بود و ايالات متحده از طريق طرح دعوا در شوراي امنيت دنبال چه هدفي است؟
اروپا به‌واسطه هراسي که از خروج ايران از برجام دارد، هرچند ظاهر اين توافق را حفظ کرد، اما با عدم پايبندي به وظايف و تعهداتش، موجب شد تا اين توافق ضعيف‌تر شود. با اين حال آنچه که آمريکا دنبال آن بود، رقم نخورد و مکانيزم ماشه عملياتي نشد به همين دليل به دنبال راهکار ديگري هستند تا از آن طريق به ايران فشار وارد کنند. در همين راستا ايالات متحده يکسري تحرکات سياسي و نظامي را در پيش گرفته است تا از آن طريق بتواند به بهانه‌هايي دست يابد. ايالات متحده در تلاش است تا از نفوذ خود در شوراي امنيت استفاده کند و عرصه را بر ايران تنگ‌تر کند. اين مقوله که يک دولت از تفاهمي همچون برجام خارج شود و اين پيمان بين‌المللي را خدشه‌دار کند و در زمان حال بخواهد در چارچوب همان برجام ايران را متهم به نقض برجام کند، حامياني نخواهد داشت و بعيد به نظر مي‌رسد در اين توافق ديگر جايي براي اعمال نظر جدي داشته باشد. اين امر که صرفا ايالات متحده اين پيش‌نويس را در اختيار متحدان خود قرار داده است گوياي اين امر است که اين طرح پيشاپيش از سوي روسيه و چين رد شده است و آمريکا اميدي به همراهي آنها ندارد، در همين راستا نيز به انتظار آغاز دوره رياست استوني بر شوراي امنيت نشسته است تا شايد بتواند به کمک اين متحد خود راه به جايي برساند. ايالات متحده نيز مي‌داند که به آساني اين اقدام اخير عليه ايران اجرايي نمي‌شود، اما همه تلاش خود را مي‌کنند که يا مکانيزم ماشه را فعال کنند و يا ايران را به نقض برجام متهم کنند تا شکايتي عليه ايران در شوراي امنيت تنظيم کنند. قدرت و نفوذ کشورهاي اثرگذار همواره ابزاري براي مشروعيت بخشي به اهدافشان بوده است. در اين راستا آمريکا يک بسته پر چالش را براي مقابله با لغو تحريم‌هاي تسليحاتي ايران ارائه داده است و به نظر مي‌رسد با ايجاد تنش در منطقه به دنبال همراه کردن متحدان اروپايي خود هستند. اگر لغو تحريم‌هاي تسليحاتي ايران اجرا نشود عملا برجام به پايان خود مي‌رسد و بايد منتظر واکنش‌هاي ايران در قبال آن بود و در همين زمينه نيز اعلام کرده است که از ساير تعهدات هسته‌اي نيز خارج خواهد شد و به صورت کامل با آژانس قطع همکاري خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
لرزه تهران، نشانه فعال شدن آتشفشان دماوند بود؟
خودسوزی یک معلم و قصه حمایت‌های حقوقی!
آمدی جانم ولی دیر آمدی؟
توسعه صنعت مس تا٤٠٠ هزار تن
خودروسازان در بن‌بست دلالان
تخريب ساخت و سازهاي ارتفاعات تهران، فوريت دارد
انتخابات١٤٠٠؛يك شگفتي ساز شايد
بازگشت به محدوده قرمز کرونا
خیز مجلس یازدهم برای اصلاح ساختار مجلس
اقدام نظامی پيش از انتخابات؟ - نه! ترامپ تضعيف شده
توسعه صنعت مس تا ٤٠٠ هزار تن
چرا مردم از جریان اصلاحات فاصله گرفتند؟
