امیدواری «آقازاده ها» سفر موسیقایی علی حاتمی و چشم انتظاری دژاگه !


 
 
چشم امید ستاره‌ها به «آقازاده»


امین حیایی، امیر آقایی، نیکی کریمی و مهدی سلطانی می‌توانند با سریال بهرنگ توفیقی، آخرین تجربه ناموفق خود در نمایش خانگی را جبران کنند؟
 
  مائده کاشیان   - امین حیایی، نیکی کریمی، مهدی سلطانی و امیر آقایی با سریال «آقازاده» در راه نمایش خانگی هستند تا برای دومین‌ یا چندمین بار، حضور در این مدیوم را تجربه کنند. «ساخت ایران»، «ممنوعه»، «خواب‌زده» و «رقص روی شیشه» آخرین سریال‌هایی هستند که هرکدام از این چهار چهره به واسطه آن در نمایش خانگی دیده شدند و نه تنها تجربه موفقیت‌آمیزی برای این بازیگران نداشتند، بلکه شکستی را در کارنامه آن‌ها رقم زدند. اکنون امید این چهار بازیگر به سریال «آقازاده» است تا شاید موفقیت آن بتواند تجربه شکست قبلی را در ذهن مخاطب پاک کند.
 
امیر آقایی
از بین چهار چهره‌ای که نام بردیم، سنگین‌ترین شکست مربوط به امیر آقایی است. او آخرین بار سال 97 با سریال «رقص روی شیشه» ساخته مهدی گلستانه، در نمایش خانگی دیده شد. این مجموعه مانند بعضی از سریال‌هایی که در یکی، دو سال گذشته ساخته شده، سعی کرده بود با استفاده از نمایش تجملات، خیانت، عشق مثلثی و حضور شخصیتی در مقام پدرخوانده در قصه، جذابیت‌هایی برای جلب توجه مخاطب ایجاد کند. این سریال قرار بود 26 قسمت باشد اما اختلاف بازیگران سریال بر سر مسائل مالی و پرداخت نشدن دستمزدشان، باعث شد بهرام رادان و امیر آقایی از بازی در این سریال انصراف دهند و این مجموعه ناتمام بماند. نقش امیر آقایی هم در این سریال، چندان پیچیده و متفاوت نبود، بنابراین فارغ از سریال، نقش هم دستاورد ویژه‌ای برای آقایی نداشت. او اکنون بعد از این تجربه ناموفق، سریال «آقازاده» را در نوبت پخش دارد که باتوجه به سابقه حامد عنقا و بهرنگ توفیقی و متفاوت بودن ژانر و مضمون سریال، شانس بالایی  را برای دیده شدن در نمایش خانگی دارد.

مهدی سلطانی
آخرین سریال مهدی سلطانی در مدیوم نمایش خانگی، سریال «خواب‌زده» ساخته سیروس مقدم است که اکنون در حال انتشار است. 22 قسمت از این سریال بی‌سروصدا منتشر شده، اما بسیاری از مخاطبان حتی از پخش آن اطلاع ندارند، بنابراین «خواب‌زده» از رقابت با دیگر سریال‌ها جا مانده و دیده نشده است. مهم‌ترین دلایل این اتفاق، پخش انحصاری سریال در اپلیکیشن روبیکا و تبلیغات بسیار ضعیف سریال است. اپلیکیشن روبیکا رقیبانی مانند فیلیمو و نماوا دارد و استفاده اشتراکی از بخش فیلم و سریال آن در میان عموم مخاطبان رواج ندارد. این سریال چه پیش از توزیع و چه در زمان توزیع، تبلیغات خوبی هم نداشت، به همین دلیل بیشتر به حاشیه رفت و توجه مخاطبان را به سمت خود جلب نکرد. مهدی سلطانی در این مجموعه نقش یک شخصیت منفی و شرور را دارد و بازی خوبی هم از خود به نمایش گذاشته، اما طبیعتا دیده نشدن کلیت سریال به دیده شدن کار و نقش او هم ضربه زده است. این بازیگر پس از «شهرزاد» برای درخشش خود در نمایش خانگی، در انتظار «آقازاده» است.

امین حیایی
امین حیایی آخرین بار دو سال قبل، با سریال کمدی «ساخت ایران 2» ساخته برزو نیک‌نژاد، در نمایش خانگی حضور داشت. حیایی، سال 82 در فیلم «کما»، در نقش جوانی لات و کم‌هوش با موهای فرفری که به شیوه خاصی راه می‌رفت و صحبت می‌کرد، نقش‌آفرینی درخشانی داشت و با این نقش مورد توجه تماشاگران قرار گرفت. او در کارهای کمدی بعدی‌اش «اخراجی‌ها»، «شیش و بش» و سریال «خوب، بد، زشت» با نقش‌های مشابه کاراکتر «حسن»، خودش را تکرار کرد و در «ساخت ایران» هم در نقش چنین کاراکتری ظاهر شد. بازی و گریم امین حیایی در این سریال، تفاوت چندانی با آن تیپ معروفش نداشت و بامزه هم نبود. بنابراین «ساخت ایران» جزو آثار موفق در کارنامه امین حیایی به حساب نمی‌آید. امین حیایی که در سال‌های اخیر، بازی‌ فوق‌العاده‌ای در چند فیلم غیرکمدی داشته، با سریال «آقازاده» به نمایش خانگی خواهد آمد تا بار دیگر توانایی‌ خود را در زمینه بازی در نقش‌های جدی، ثابت کند. حیایی اکنون در برهه حساسی از زندگی حرفه‌ای اش قرار دارد و «آقازاده» برای او اتفاق مهمی است.

نیکی کریمی
سال 97، نیکی کریمی تصمیم گرفت برای اولین بار با سریال «ممنوعه» به کارگردانی امیر پورکیان، وارد نمایش خانگی شود. ممیزی و توقف پخش آن در اوایل انتشار، توزیع این سریال را با حاشیه‌هایی روبه‌رو کرد و پس از آن هم خود سریال، قصه، ریتم کند و زمان مفید کم در هر قسمت، باعث شد مخاطبان   به آن انتقادات فراوانی کنند و از «ممنوعه» رضایت نداشته باشند. ضربه آخر این مجموعه به اعتماد و رضایت تماشاگر، پایان ناگهانی و سرهم‌بندی‌شده آن بود که خاطره بدی از تماشای این سریال در ذهن مخاطبان و ورود ناموفق به نمایش خانگی را در کارنامه نیکی کریمی ثبت کرد. اکنون پس از گذشت تقریبا یک سال از انتشار سریال «ممنوعه» نیکی کریمی بار دیگر با مجموعه «آقازاده» در نمایش خانگی، دیده می‌شود. گفتیم ژانر این سریال سیاسی و با ملودرام‌هایی که در این مدیوم دیده‌ایم متفاوت است، علاوه بر این حضور ستاره‌هایی مانند امین حیایی و امیر آقایی در «آقازاده»، قطعا در دیده شدن سریال تاثیر مهمی خواهد داشت، بنابراین می‌توان به دومین تجربه نیکی کریمی امیدوار بود.
 
 
 
دادگاه سرنوشت‌ساز دژاگه و العربی قطر در کاس
احتمال شکایت تراکتور از کاپیتان تیم ملی به فیفا!
 
اشکان دژاگه، کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران شاید در چند روز آینده به سوژه‌ای خبرساز تبدیل شود. کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران و بازیکن تراکتور که برای گرفتن مطالباتش از تیم العربی قطر به فیفا شکایت کرده بود، حالا باید اسناد و مدارکش را به دادگاه حکمیت ورزش(CAS) ارائه کند. اشکان دژاگه، هافبک تیم ملی در مردادماه ۱۳۹۳ با قراردادی قابل توجه از تیم فولام انگلیس راهی العربی قطر شد. ملی‌پوش ایران در العربی روزهای پر فراز و نشیبی را تجربه کرد و به خاطر کارشکنی‌های بعضی از اعضای این باشگاه درنهایت در مهرماه ۱۳۹۵ از این تیم جدا شد؛ آن هم در حالی که 2 فصل دیگر با این تیم قرارداد داشت. اختلاف العربی با دژاگه زمانی علنی شد که این باشگاه بدون آنکه به صورت رسمی بازیکن ایرانی خود را کنار بگذارد، اقدام به جذب بازیکنان خارجی دیگر کرد. به این ترتیب تعداد بازیکنان خارجی العربی به عدد 5 رسید در حالی که سهمیه خارجی‌ها، 4 بازیکن بود. ریشه این اختلاف هم به باخت تیم ملی فوتبال قطر مقابل ایران برمی‌گشت؛ زمانی که قطر در مرحله انتخابی جام‌جهانی در تهران مقابل تیم ملی فوتبال ایران شکست خورد. بن‌جبر یکی از مدیران باشگاه العربی پس از پایان این بازی در جمع همکارانش از عزم خود برای اخراج دژاگه به رغم مشکلات مالی العربی و خسارت سنگینی که باید به او پرداخت کنند خبر داد. به نظر می‌رسد جدایی دژاگه از العربی چندان با توافق و دوستانه هم نبوده چراکه کاپیتان تیم ملی فوتبال ایران بی‌سروصدا به فیفا شکایت کرد و حکم محکومیت باشگاه قطری را گرفت. هرچند خبر شکایت دژاگه از العربی رسانه‌ای نشد اما حالا با برگزاری جلسه دادگاه حکمیت ورزش(CAS) با شکایت باشگاه العربی، می‌توان به این نتیجه رسید که دژاگه نیمی از راه گرفتن غرامت سنگین خود از این باشگاه را طی کرده است. جلسه دژاگه و العربی در CAS قرار است روز ۱۱ تیرماه(اول جولای) برگزار شود؛ هرچند که جزییات مطالبات دژاگه و مبلغ مدنظر او برای گرفتن غرامت مشخص نیست.اشکان دژاگه در حالی منتظر جلسه دادگاه عالی ورزش در پرونده شکایتش از باشگاه العربی قطر است که شاید به زودی این اتفاق به شکل دیگری برای او هم رخ دهد و باشگاه تراکتور از این بازیکن به دلیل عدم حضور در تمرینات تیم و همراهی نکردن تراکتور در ادامه مسابقات لیگ برتر به فیفا شکایت کند! دژاگه در تماس چند باره تراکتوری‌ها با او برای بازگشت به ایران و همراهی سرخ‌پوشان تبریزی اعلام کرده که به خاطر بیماری کرونا و شرایط سخت سفر و پروازها قادر به این کار نیست، این در حالی است که بازیکنان خارجی تیم‌های ایرانی از جمله شیخ دیاباته، میلیچ، بشار رسن و رادوشوویچ به ایران برگشته‌اند و این نشان می‌دهد که مشکل پروازی حداقل از خارج به ایران خیلی جدی نیست. در ادامه هم دژاگه با اشاره به بالا رفتن آمار مبتلایان به کرونا در ایران نگرانی خانواده‌اش را بهانه کرده و گفته خانواده‌اش اجازه نمی‌دهند به ایران برگردد و از باشگاه خواسته همچنان در آلمان بماند و به تمریناتش ادامه دهد. اما مشکل اینجاست که دیگر زمانی برای تمرین انفرادی و قرنطینه نیست چراکه تراکتور کمتر از یک هفته دیگر باید در تبریز به مصاف نساجی برود. در واقع تراکتور تا آنجا که می‌شد با کاپیتان تیم ملی مدارا کرده و شاید اگر بازیکن دیگری بود تراکتوری‌ها تا امروز علیه او اقدام قانونی کرده بودند. در حال حاضر هم این حق برای تراکتور محفوظ است چراکه دژاگه طبق قرارداد و قوانین فیفا در شرایط خاص همچنان بازیکن تراکتور است و با توجه به دریافت دستمزدش به میزان 70درصد بهانه مالی هم ندارد که به استناد آن از حضور در تمرین تیمش خودداری کند. بنابراین این احتمال وجود دارد که تراکتوری‌ها در آینده‌ای نزدیک از اشکان دژاگه به فیفا شکایت کنند؛ همان اتفاقی که در ماجرای آنتونی استوکس و پرسپولیس هم رخ داد و سرانجام پرسپولیسی‌ها از این بازیکن ایرلندی به فیفا شکایت کردند چراکه او حاضر به بازگشت نشد. به نظر می‌رسد دژاگه حتی تبعات شکایت احتمالی تراکتور به فیفا را هم به جان خریده و امیدوار است در دادگاه کاس که روز 11 تیر برگزار می‌شود برنده دعوی‌اش با باشگاه قطری شود و اگر تراکتور هم شکایتی داشت غرامت این باشگاه از عدم بازگشتش را از غرامتی که باشگاه قطری می‌پردازد به تراکتوری‌ها پرداخت کند.
 
 
 
3 سفر تاریخی موسیقی‌دانان ایرانی، در یک فیلم «علی حاتمی»
«دلشدگان» با نقش‌آفرینی زنده‌یاد استاد محمدعلی کشاورز، امین تارخ و اکبر عبدی، برداشتی از کدام گزارش‌های تاریخ معاصر است؟
 
جواد نوائیان رودسری - «دلشدگان»، ساخته زنده‌یاد علی حاتمی، یکی از معدود آثار هنری سینمای ایران است که به تاریخ موسیقی کشور ما، آن هم در دوره قاجار، می‌پردازد. روایتی دلنشین و البته درام، از مسافرت گروهی از هنرمندان به فرنگ، برای ضبط موسیقی ایرانی در صفحات گرامافون؛ سفری با سرپرستی حسین‌آقا دلنواز(فرامرز صدیقی) که خود استاد مسلّم موسیقی است و همراهی ناصرخان دیلمان(سعید پورصمیمی)، نوازنده کمانچه، طاهرخان بحرنور(امین تارخ)، خواننده، نوازنده چیره‌دست تنبک که از قضا آشپزی زبردست هم است(اکبر عبدی) و عده‌ای دیگر؛ با پادرمیانی یکی از مقامات دولتی(محمدعلی کشاورز). اما گروه در مقصد با بدعهدی سرمایه‌گذار که ظاهراً فرنگی است، روبه‌رو می‌شوند و به‌ناچار، عزم خود را برای ضبط موسیقی‌ایرانی با هزینه شخصی، جزم و صفحاتی را ضبط می‌کنند که از بخت بد، هنگام بازگشت به ایران و ضمن عبور از دریای سیاه، در میانه جدال روس و عثمانی و بر اثر اصابت گلوله توپ به کشتی، به دریا می‌ریزد و زحمات آن‌ها را بر باد می‌دهد.دلشدگان، مشحون از آثار ناب موسیقی ایرانی است و باید آن را به‌نوعی، آلبوم موسیقی‌ سنتی دانست؛ موسیقی این اثر را حسین علیزاده ساخت و محمدرضا شجریان، شعرهای سروده‌شده توسط علی حاتمی را با اصلاحات زنده‌یاد فریدون مشیری، همراه آن خواند. روایت زنده‌یاد حاتمی، آن‌قدر ظریف و دلنشین است که آدم دلش نمی‌آید آن‌ها را حاصل خیال بپندارد؛ اما واقعیت چیز دیگری است و درست مانند بیشتر آثار تاریخی سعدی سینمای ایران، دلشدگان نیز در دام خیال دلنواز علی حاتمی گرفتار است و مقهور درهم‌آمیختن روایت‌های تاریخی گوناگون که وی دوست داشت به صحنه‌پردازی آن‌ها اقدام کند.
3 گزارش ویژه
رد پای سه گزارش تاریخی را می‌توان در داستان دلشدگان یافت؛ گزارش نخست، به سال 1286 خورشیدی بازمی‌گردد؛ زمانی که محمدعلی‌شاه قاجار تازه به ‌تخت ‌نشسته‌ بود و «آقاحسینقلی»، نوازنده مشهور تار و پدر «علی‌اکبر شهنازی»، ریاست گروهی از نوازندگان را برعهده گرفت تا به پاریس برود و ردیف‌های موسیقی ایرانی را روی صفحه ضبط کند. این سفر البته به نتیجه رسید و یادگارهایی از آن باقی است. گزارش دوم، به حدود سال 1290 و تصمیم یک تارساز ثروتمند ارمنی به‌نام «هامبارتسوم» برای بردن جمعی از نوازندگان ایرانی به لندن و ضبط صدای آن‌ها روی صفحه مربوط می‌شود؛ سفری که به‌رغم انجام، به سرانجام نرسید. میان سرمایه‌گذار و هنرمندان، اختلاف پیش آمد و همگی با ناراحتی به ایران بازگشتند. گزارش سوم، در سال 1293 اتفاق می‌افتد؛ در گیرودار آغاز جنگ‌جهانی‌اول، «درویش‌خان»، موسیقی‌دان نامی ایران، تصمیم گرفت همراه گروهی از هنرمندان ایرانی به تفلیس، در گرجستان روسیه برود و کار ضبط صفحات موسیقی ایرانی را به انجام برساند؛ او را در این سفر، هنرمندانی همچون سیدحسین طاهر‌زاده(خواننده)، اقبال آذر، باقرخان رامشگر و عبدا... دوامی همراهی کردند؛ صفحات ضبط شد اما گروه در برگشت با درگیری‌های روسیه و عثمانی برخورد کرد و بخشی از صفحات آن‌ها نابود شد و اندک ماحصلی از آن تلاش هنرمندانه باقی ماند. نقل است که درویش‌خان برای تأمین هزینه سفر، خانه خود را نزد بانک استقراضی روس رهن گذاشت تا وام بگیرد.
بازی با شخصیت‌های تاریخی
روایت علی حاتمی در فیلم دلشدگان، همه این گزارش‌ها هست و هیچ‌کدام نیست! او درواقع از شواهد مختلف موجود در این گزارش‌ها، یک روایت خیالی مستقل ساخته و پیش روی بینندگان قرار داده‌است. وی سعی می‌کند سرگذشت موسیقی ایرانی را در دوره قاجار، در قالب داستانی درام ارائه کند؛ کاری که از پس آن استادانه برآمده است. حاتمی در تدوین داستان، شخصیت‌هایش را از گزارش‌های مختلف برمی‌گزیند؛ آقاحسین دلنواز، در واقع همان «آقاحسینقلی» در گزارش اول است و طاهرخان بحرنور، نمی‌تواند کسی جز سیدحسین طاهرزاده باشد؛ هرچند که سرنوشت تلخ مرگ در غربت طاهر، با ایفای نقش امین تارخ، ارتباطی با فرجام خواننده واقعی، یعنی سیدحسین طاهرزاده ندارد. علی حاتمی حتی درباره دیگر شخصیت‌های داستانش، از افرادی غیرمرتبط با سه گزارش یادشده بهره می‌گیرد؛ عیسی‌خان وزیر که مرحوم «جلال مقدم» نقش وی را در فیلم ایفا می‌کند و استاد تنبک‌نوازی است، مصداق تاریخی دارد، اما نه آن مصداقی که مدنظر زنده‌یاد حاتمی است؛ عیسی‌خان وزیر یکی از رجال خوشنام و دست‌به‌خیر دوره قاجار است که در سال 1271 خورشیدی، دارفانی را وداع گفت و از وی مدرسه و مسجدی با نام «مسجد میرزا عیسی‌خان وزیر» در خیابان «وحدت اسلامی» فعلی تهران، باقی است و البته، نام و شخصیت وی در هیچ‌کجای قصه حاتمی، وجه تاریخی و واقعی ندارد. زنده‌یاد حاتمی، وقایع روایت خود را هم از داستان‌های مختلف اخذ کرد؛ سردرگمی در فرنگ را از گزارش دوم و نابودی صفحات ضبط‌شده در جدال جنگ جهانی اول را از گزارش سوم.