خام فروشی معضل اقتصاد نفتی


موسی احمدی

نایب رئیس کمیسیون انرژی

رهبر انقلاب برای چندمین بار بر جدایی اقتصاد از فروش نفت خام تاکید کردند و این یکی از مشکلاتی است که در بحث بودجه داشتیم و داریم. چیزی که سالهای سال است مقام معظم رهبری به عنوان ارائه دهنده سیاستهای کلی نظام تبیین میفرمایند این است که بودجه باید از نفت جدا شود و وابسته به نفت نباشد. علت اینکه ایشان به جدایی اقتصاد از نفت خام تاکید دارند این است که صادرات در سالهای مختلف نوسان داشته و قیمت نفت هم دارای فراز و فرودهایی بوده است. تاثیر بالا و پایین شدن قیمت نفت روی بودجه بسیار زیاد است چرا که در آخر سال هنگامی که میخواهند بودجه را برای سال آینده برنامهریزی کنند، به قیمت فروش نفت در بازار اوپک و بازار دنیا توجه میکنند و بر اساس آن بودجه را به اصطلاح میبندند، اما بارها مشاهده شده که در اواسط سال اتفاقی میافتد که قیمت نفت افت میکند. نکته مهم این است که افت قیمت نفت تاثیرگذار بر سرنوشت کشور است؛ چرا که قیمت نفت میتواند در بحث مسائل عمرانی و بودجه جاری کشور اثرگذار باشد، بنابراین نفت یک موضوع با ثباتی نبوده که بتوانیم به آن اتکا کنیم و بودجه را به آن وابسته کنیم. مقام معظم رهبری تاکیدشان بر این بوده که بودجه از نفت جدا شود نه اقتصاد، زیرا اقتصاد ما به نفت وابسته است و بحث روی جدایی اقتصاد از نفت خام و فروش فرآوردههای نفتی به صورت ارزش افزوده است. سیاست کلی ما این است که گاز و میعانات گازی مانند اتان، متان و متانول را جایگزین نفت کنیم و فرآوردههای گازی را به جای نفت در دنیا بفروشیم و اقتصادمان را بر آن پایه استوار کنیم. بنابر این باید به گونهای سیاستگذاری کنیم و راهبردهایی را در نظر بگیریم که پتروپایشها و پالایشگاهها در بحث گاز فعال شوند و از فروش نفت خام فاصله بگیریم.