سه شنبه سیاه؛ دولت لبنان را برکنار کرد

آرمان ملی- جواد باقری: سه‌شنبه سیاه، روزی که جهان با خبری دلهره‌آور در شوک فرورفت، و کشور لبنان رخت عزا بر تن کرد. حال یک هفته از انفجار مهیب در لبنان می‌گذرد. این حادثه تلخ و فاجعه‌بار در بندر بیروت همانگونه که انتظار می‌رفت زلزله‌ای در عرصه سیاسی لبنان ایجاد کرد. هنوز نتیجه تحقیقات رسمی در خصوص چرایی فاجعه منتشر نشده است، اما افکار عمومی لبنان از اعلام مواضع دولتمردان قانع نشدند. مردم لبنان از روز شنبه به خیابان‌ها آمدند و اعتراض خود را از فاجعه رخ‌داده اعلام کردند. مردم در اعتراضات خواستار برکناری دولت لبنان و مجازات عاملان این انفجار شدند. با پافشاری مردم و تبدیل شهر به میدان اعتراضات، دولت لبنان به‌طور رسمی با سخنرانی حسن دیاب به عنوان نخست‌وزیر لبنان که شامگاه دوشنبه در مقر دولت این کشور از سوی او ایراد شد استعفا داد. البته قبل از سخنان با سخنرانی حسن دیاب برخی از مسئولان و وزیران دولت لبنان استعفا داده و کناره‌گیری خود را اعلام کرده‌ بودند و با سخنرانی حسن دیاب زنجیره استعفا و کناره‌گیری کامل و دولت لبنان که عمر چندان از تشکیل آن نگذشته بود به‌طور رسمی از عرصه سیاسی این کشور کناره‌گیری کرد. نخست‌وزیر لبنان ضمن تاکید بر اینکه سیستم فساد در این کشور بالاتر از دولت است و نمی‌توانند از آن رهایی یابند از این رو برکناری دولتش را بهترین کار در این شرایط دانست.
  سه‌شنبه سیاه حاصل فساد بود
حسان دیاب در این سخنرانی گفت: «فاجعه‌ای که در لبنان رخ داد، نتیجه فساد مزمن در کشور و مدیریت بود». نخست‌وزیر لبنان در ادامه با بزرگ خواندن سیستم فساد در لبنان گفت که طبقه‌ای در این کشور مانع بهبود آن می‌شود. دیاب ادامه داد: ما در برابر فاجعه‌ای بزرگ قرار داریم و آن دسته گروه‌هایی که بر حفظ کشور اصرار داشتند، باید به احترام اندوه مردم همکاری می‌کردند. وی همچنین گفت: برخی تنها برایشان پیروزی‌های سیاسی و سخنان پوپولیستی اهمیت دارد. آنها باید از خودشان خجالت می‌کشیدند زیرا فسادشان این فاجعه را به وجود آورد. این افراد مصیبت حقیقی مردم لبنان هستند؛ اما آنها فکر خروش مردم لبنان علیه خود را نکردند. آنها تلاش کردند تقصیراتشان را به گردن دولت بیندازند و مسئولیت فروپاشی را به دولت تحمیل کنند. حسان دیاب گفت: تمام آنچه برای ما مهم است، نجات کشور است و ما در این راستا متحمل مشقت‌های بسیاری شدیم؛ اما با این حال، این جار و جنجال‌ها متوقف نشده است. وی ادامه داد: میان ما و تغییر دیوار بسیار بزرگی وجود دارد که طبقه‌ای حاکم بر مفصل‌های کشور از آنها حفاظت می‌کند. حقایق را وارونه جلوه دادند و گناهان بزرگی انجام دادند زیرا می‌دانستند که موفقیت دولت یعنی تغییر این طبقه. دیاب در پایان اظهاراتش گفت: امروز استعفای خود را را اعلام می‌کنم. خداوند لبنان را حفظ کند.
  ادامه اعتراضات مردم حین سخنرانی


همزمان با سخنان آقای دیاب در مقر دولت این کشور مردم در بیروت در حال تظاهرات بودند. این اتفاقات درحالی رخ داد که قبل از سخنرانی نخست‌وزیر لبنان، غازی وزنی وزیر دارایی لبنان چهارمین وزیر کابینه شد که استعفا داد. آقای وزنی از افراد اصلی در مذاکرات دریافت کمک از صندوق جهانی پول بود. پیش از وی نیز وزیر دادگستری این کشور در بحران پس از انفجار عظیم بیروت استعفا داده بود. وزارت دادگستری لبنان گفت که ماریا کلاود نجیم از مقام خود پیش از برگزاری جلسه کابینه لبنان استفاده داد. گزارش شده بود که علت استعفای خانم نجیم، انفجار هفته گذشته و همچنین اعتراضات روزهای اخیر بوده است. پیش از این وزرای اطلاع‌رسانی و محیط‌زیست این کشور و تعدادی از نمایندگان مسیحی مجلس نیز از سمت خود استعفا کرده بودند. حسان دیاب، نخست‌وزیر لبنان، از اعضای کابینه خود خواسته بود  که تا زمان برگزاری جلسه کابینه استعفا ندهند. پیشتر نخست‌وزیر لبنان گفته بود که از انتخابات زودهنگام پارلمانی به عنوان راهی برای بیرون رفتن از این بحران حمایت می‌کند.
  افزایش آمار قربانیان سه‌شنبه سیاه
در همین حال به گفته مقامات محلی بیروت تعداد کشته‌شدگان انفجار مرگبار سه‌شنبه به بیش از ۲۰۰ نفر رسیده و تعداد زیادی همچنان مفقود هستند. به گفته مروان عبود، فرماندار بیروت هزاران نفر بر اثر جراحت ناشی از انفجار در بیمارستان‌ها هستند. فرماندار بیروت می‌گوید که از سرنوشت تعداد زیادی از کارگران خارجی و رانندگان کامیون که در بندر بودند اطلاعی در دست نیست. صدها هزار نفر از مردم این شهر در خانه‌های به‌شدت تخریب شده زندگی می‌کنند که بسیاری از آنها در و پنجره سالمی ندارد و آب و برق قطع شده است. شب گذشته برای دومین شب متوالی تظاهرات اعتراضی در بیروت انجام شد که با دخالت پلیس به خشونت کشیده شد. گروهی از تظاهرکنندگان تلاش می‌کردند با پرتاب سنگ به نیروهای امنیتی از موانع اطراف پارلمان بیروت عبور کنند. پلیس با گاز اشک‌آور به آنها حمله کرده بود. معترضان از انفجار بیروت خشمگین هستند و می‌گویند این اتفاق «ناکارآمدی» نظام سیاسی لبنان را بیش از پیش نمایان کرده است. بسیاری از مردم بیروت خواستار تحقیق یک گروه مستقل بین‌المللی درباره انفجار هستند؛ خواسته‌ای که رئیس‌جمهور فرانسه از آن حمایت کرده اما رئیس‌جمهور لبنان مخالف آن است.