ریزش اعتماد؛ آتشی بر خرمن بازار سرمایه

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: در حالی که فضای رسانه‌ای جامعه چشم انتظار انواع وعده و وعیدهای گشایش اقتصادی است و دولت هم به دنبال راههایی تازه برای رونق اقتصادی، بازار سرمایه نخستین روز معاملاتی هفته جاری را نیز با چراغ قرمز آغاز کرد و شاخص کل بازار سرمایه بیش از ۷۲ هزار واحد کاهش یافت. شاخص کل بورس در معاملات روز گذشته بازار سرمایه با ۷۲ هزار و ۴۵۳ واحد کاهش، به رقم یک میلیون و ۹۰۲هزار واحد رسید. شاخص کل با معیار هم وزن نیز ۱۱ هزار و ۱۱۶ واحد کاهش یافت و رقم ۵۰۰ هزار و ۸۹۳واحد را ثبت کرد. معامله گران این بازار ۹۳۱هزار معامله انجام دادند که ۹۱ هزار و ۵۶۰ میلیارد ریال ارزش داشت.
صنایع پتروشیمی خلیج فارس، فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تهران، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و سرمایه‌گذاری غدیر نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی بورس گذشتند و فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران، سرمایه‌گذاری غدیر، بانک صادرات ایران، بانک تجارت، پالایش نفت بندرعباس و بانک پارسیان نمادهای پربیننده این بازار بودند.
> بازگشت فرابورس به کانال ۱۹ هزار واحد
فرابورس که پیش از این وارد کانال‌های ۲۰ و ۲۱ هزار واحد شده بود، امروز با ۵۷۶ واحد کاهش به رقم ۱۹ هزار و ۹۰۴ واحد رسید. در این بازار ۳۹۷ هزار معامله به ارزش ۴۷ هزار و ۲۴۵ میلیارد ریال انجام شد. پتروشیمی مارون، سنگ آهن گهر زمین، پتروشیمی تندگویان، سهامی ذوب آهن اصفهان، سرمایه‌گذاری صبا تامین و بانک دی نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی و در مقابل پلیمر آریا ساسول نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی


فرابورس داشتند. لیست نمادهای پربیننده این بازار از بانک دی، سهامی ذوب آهن اصفهان، پتروشیمی تندگویان، س. توسعه و عمران استان کرمان، صنایع ماشین‌های اداری ایران، گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و شرکت آهن و فولاد ارفع تشکیل شده بود.
روند نزولی شاخص کل بورس حتی پس از آنکه عرضه دارادوم قطعی شد ادامه یافت و درحالی که برخی نحوه فروش سهام عدالت توسط کارگزاری‌ها را در این اتفاق بی‌تاثیر نمی‌دانند، برخی کارشناسان معتقدند بازار درحال اصلاح خود است.
عده‌ای انتشار خبر لغو عرضه دارادوم در هفته گذشته را باعث روند نزولی می‌دانند. به اعتقاد آنها چراغ شاخص با خبر عرضه دارادوم هم سبز نشد و همچنان روند نزولی داشته و در کانال یک میلیون و ۹۰۰هزار واحد در حرکت است.
این درحالی است که روز چهارشنبه هفته قبل، برخی کارگزاری‌ها اقدام به فروش ناگهانی و یکجای سهام عدالت کرده و باعث پیشی‌گرفتن عرضه از تقاضا شدند. موضوعی که بسیاری از تحلیلگران آن را علت ریزش بازار در این روز می‌دانستند. البته دامنه ریزش بازار به روز گذشته نیز کشیده شد که کارشناسان بر این باورند بازار درحال اصلاح خود است.
هومن عمیدی کارشناس و فعال بازار سرمایه در خصوص دلایل ریزش امروز شاخص کل اظهار می‌کند: برای یک اتفاق مجموعه دلایل و موضوعاتی موثر است، مسائلی همچون عرضه 30 درصد دیگر سهام عدالت، ابهام در عرضه دارا دوم، مباحث مربوط به تصمیم شورای امنیت در خصوص محدودیت‌های تسلیحاتی ایران بهانه‌های اصلاح هستند و چنانچه قرار باشد اصلاح عمیقی در بورس را شاهد باشیم به دلیل مجموع پارامترهای است که ذکر شد.
وی ادامه می‌دهد: رشد بازار سرمایه متاثر از انتظارات تورمی و همچنین رشد قیمت ارز منجر به آن شد که فعالان این بازار در ارزش‌گذاری خود تجدید نظر داشته باشند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در حالی که بعد از رشد 30درصدی نرخ ارز از 12 به 16 هزار تومان، با تثبیت در نرخ ارز طی بازه زمانی را شاهد بودیم، رشد ادامه دار نرخ ارز از 12 هزار تومان به 24هزار تومان باعث شد شاخص کل بورس تهران رشد شارپی را تجربه کرده و روند شاخص با اصلاح اندکی همراه باشد.
عمیدی با بیان اینکه هر بازاری به صورت شارپی رشد کند ناچار از ریزش سنگین و سهمگین در یک دوره زمانی است، ادامه می‌دهد: مهمترین پارامتری که اصلاح بازار را تعمیق می‌کند این است که یک جریان مالی، نقدینگی را به تعدادی سهم سوق داده و پس از چند روز صف خرید، سهم منفی می‌شود، ولی در نمادهای که گزارش ها، تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها شفاف‌تر باشد، بازار بی‌محابا به سمت خرید سهم رو نمی‌آورد.
وی با اشاره به ارزش بازار چند نماد بانکی و P/E برخی نمادها در گروه معدنی که نسبت به P/E صنعت کمتر است، تاکید می‌کند: هنوز سهام ارزشمند در بسیاری از صنایع دیده می‌شود.
این فعال بازار سرمایه تاکید می‌کند: دلایل ریزش و اصلاح بازار به مراتب بیشتر است و شاید اگر بازار بتواند بر مبنای دلار نیمایی 20هزار تومان تحلیل‌های خود را استوار کند، قیمت‌های فعلی را هضم کرده و تا زمانی که نگاه ما به ارز نیمایی تغییر نکند، در ارزندگی بازار دچار تردید خواهیم بود.
وی دیگر مسئله مهم را انتظارات بازار از نرخ دلار می‌داند و می‌گوید: بازار سرمایه تورم محور است و چنانچه تورم پایین یا کنترل شده باشد، چه بسا بازار اصلاح کند ریال تاثیر تورمی نرخ ارز را در بازارهای دیگر از جمله مسکن به وضوح شاهد هستیم؛ اما در به اندازه‌ای که درخصوص افزایش قیمت‌ها در بازار سرمایه در رسانه‌ها سخن گفته می‌شود، به افزایش قیمت‌ها در بخش مسکن پرداخته نمی‌شود حال آنکه رشد این بازار مستقیما با نرخ ارز وابستگی دارد.
وی در پایان تصریح می‌کند: حجم بسیاری از سرمایه و نقدینگی مردم در این بازار درگیر شده و راه برگشتی وجود ندارد و قطار بازار باید در ریل خود حرکت کند. در نهایت سهامداران با وجود هیجانات مثبت و منفی باید با تحلیل اقدام به خرید و فروش سهام کنند و چنانچه دانش تحلیل ندارند نسبت به مشاوره با مراکز معتبر اقدام کنند. در همین بازار منفی شدید نیز نمادهای هستند که فعالان روی آنها و ارزشمندی‌شان اجماع دارند و در نهایت این گونه سهام راه خود را از کلیت بازار جدا می‌کنند.
فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه نیز با تاکید بر اینکه بازار به دنبال اصلاح است، توضیح می‌دهد: طی چند ماه گذشته اختلاف زیادی بین قیمت تابلو و ارزش ذاتی برخی سهم‌ها ایجاد شده بود، بنابراین بازار باید این اختلاف را جبران می‌کرد. در این راستا هر اتفاق و اطلاعات مثبت و منفی، خرد و کلان بهانه‌ای برای بازار می‌شود تا قیمت‌ها را اصلاح کند.
وی ادامه می‌دهد: این اتفاق در بازار درحال انجام است و نمی‌توان گفت علت ریزش صرفا نحوه فروش سهام عدالت است. اصلاح قیمت به این شکل از خروج نقدینگی از بازار نیز جلوگیری می‌کند زیرا بسیاری از سهام‌داران هستند که مایل نیستند به دلیل این حد از کاهش شاخص سهام خود را بفروشند و دست نگه می‌دارند.
یک کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتگو با روزنامه "آفتاب یزد" نیز که نخواست نامش درج شود می‌گوید: عوامل متعددی مانند اخبار سیاسی مثبت، تعدیل انتظارات جبران کسری بودجه برای دولت از راه‌های درست مانند فروش اوراق و... می‌تواند موثر باشد اما مسئله مهم اعتماد بازار است به ویژه که اخبار ضد و نقیضی که در 2 هفته اخیر رخ داده و این می‌تواند موجب این شود که سهامداران ترسو هر خبر منفی را جدی بگیرد و اقدام به فروش فوری می‌کند تا با فرض محاسبات خود بجای سود 200 درصد همان سود
150درصد را ببرد.
این کارشناس بازار سرمایه با خلاف قانون عنوان‌کردن اقدام یک کارگزار مطرح بورسی که حساب مشتریان را منفی کرده تا نتوانند دست به خرید بزنند و امکان برداشت پول نداشته باشند به تاثیرگذار نشدن تحلیلگران قدیمی طی 3 ماهه اخیر اشاره کرده و می‌گوید: متاسفانه امروز سهامداران به دلیل انتظارات خارج از منطق هم با برخی اتفاق‌ها و اخبار ضد و نقیض دچار بی‌اعتمادی شده اند.
وی با بیان اینکه اگر مردم اعتماد خود را به بازار از دست بدهند اثرات آن مانند قبل نخواهد بود تصریح می‌کند: شاید چون این بار توده مردم درگیر بورس شده‌اند ریزش بورس نمی‌تواند پیامدهای خوبی داشته باشد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه طی 4 ماه اخیر چون تورم انتظاری بالا رفت وجوه نقد دنبال بورس رفتند اظهار می‌دارد: اگرچه شاید بصورت موقت بورس به رکود برود و تغییرات بنیادی هم دخیل شده است، اما از آنجا که ذهن ما در متهم کردن کسی به بهم زدن بازار چسبندگی دارد بهتر است تغییرات بنیادی را منطقی‌تر تحلیل کنیم تا به نتیجه بهتری برسیم.