روز ملی گردشگری برای نخستین بار وارد تقویم ایرانی شد



زهرا کشوری
خبرنگار


همزمان با روز جهانی گردشگری از جدیدترین تمبر، نشان و برند ملی گردشگری ایران رونمایی شد. علی‌اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور نیز در پیامی به مناسبت این روز، از روز جهانی گردشگری به‌ عنوان روز «دوستی ملت‌ها» یاد کرد. او در این پیام گفت: «شعار امسال روز جهانی گردشگری، گردشگری و توسعه روستایی است و به اذعان همه فعالان صنعت گردشگری، روستاها و روستاییان عزیز کشور هم‌اکنون از بازیگران مهم در عرصه گردشگری، خصوصاً در حوزه بوم‌گردی‌ها محسوب می‌شوند. امید بر این است که برنامه‌ریزی برای فعالیت ۲هزار واحد بوم‌گردی در سراسر کشور طلیعه امیدبخشی از آبادانی روستاها باشد، هرچند افزایش ۵۰درصدی واحدهای اقامتی کشور و متقابلاً قرار گرفتن سفر در سبد خانوارها نیز اثرات مضاعف بر روند توسعه مناطق محروم، کمترشناخته شده و روستاهای کشور در پی خواهد داشت.»
مونسان توسعه گردشگری در اقصی نقاط کشور و در همه نقاط جهان را موجب تقویت همبستگی و اشتراک منافع ملی و طبعاً اشاعه فرهنگ تحمل و مدارا دانست و افزود: «از این‌رو باید بگوییم روز جهانی گردشگری روز دوستی ملت‌ها هم است. روزی که تنازع جای خود را به تفاهم می‌دهد و با درک فلسفه گردشگری به ادراک بهتری از جهان می‌رسیم.» مونسان از سال سخت گردشگری یاد کرد و گفت: «به ‌دلیل بروز سیلاب در فروردین ۹۸ و شیوع بیماری کرونا در اسفندماه، سال سختی را از سر گذراندیم. با وجود این در پایان سال ۹۸ رکورد ورود ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار گردشگر خارجی به کشور به دست آمد. در این بحران تلاش کردیم حمایت‌های مادی و معنوی را توأمان در اختیار واحدها و تأسیسات گردشگری قرار دهیم و هم‌اکنون در انتظار جهشی بلافاصله، در گردشگری برای دوره پس از کرونا هستیم.» او گفت: «امیدواریم بتوانیم با مشارکت مردم و همراهی بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران غیردولتی این مسئولیت را همان‌گونه که شایسته ملت بزرگ ایران باشد به‌خوبی انجام دهیم. در پایان، روز جهانی گردشگری را به همه فعالان، ذینفعان، علاقه‌مندان و دغدغه‌مندان این حوزه فراگیر تبریک می‌گویم و فردایی روشن‌تر را برای صنعت گردشگری کشورمان آرزومندم.»

نوید توسعه گردشگری مزرعه
مونسان در مراسم روز جهانی گردشگری، خسارت جهانی صنعت گردشگری از کرونا را ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد کرد و با اشاره به حمایت‌های دولتی از صنعت گردشگری گفت: «در تمام بسته‌های حمایتی دولت برای مشاغل آسیب دیده از کرونا به بخش گردشگری توجه شده که البته با توجه به ضرر گسترده فعالان این حوزه باید حمایت‌ها گسترده‌تر می‌بود که اتفاق نیفتاده است.» او مشکلات مالی دولت و تحریم‌های امریکا را از جمله دلایلی دانست که اجازه نداد وزارت میراث فرهنگی حمایت بهتر و مستقیمی از این صنعت انجام دهد. او از رونمایی بسته‌های حمایتی جدید دولت از صنعت گردشگری در برابر کرونا خبر داد و گفت:باید همه با صبر و تحمل از این روزها عبور کنیم.
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری از انعقاد تفاهمنامه‌ای با وزارت کشاورزی به منظور توسعه اکوتوریسم خبر داد و گفت: بزودی گردشگری کشاورزی مزرعه و اکوتوریسم توسعه بیشتری پیدا می‌کند.
او تدوین سند توسعه گردشگری و تصویب آن در دولت را یکی دیگر از برنامه‌های وزارت در راستای توسعه گردشگری عنوان کرد و گفت: این سند حدود دو سال در دولت در حال بررسی و ارزیابی بود و هم اکنون ۱۷ دستگاه در این سند دارای تکلیف و وظیفه شدند.

سیمرغ، برند گردشگری ایران
در روز جهانی گردشگری همزمان با معرفی تمبر، نشان و برند ملی، سند راهبردی توسعه، سامانه طرح تطبیق استاندارد تأسیسات، سامانه نظارت بر تأسیسات و سه کتاب در این حوزه و پروژه‌های ادارات استانی هم رونمایی شد.
زاهد شفیعی مدیرکل دفتر مطالعات آموزش گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گفت‌و‌گو با «ایران» برند گردشگری را حاصل یک سال و نیم تلاش دانست و گفت: «تدوین برند گردشگری سه فاز دارد. فاز اول مرحله شناخت و تعیین استراتژی با انجام هویت بصری و کلامی بود که این برند در روز جهانی گردشگری رونمایی شد. استقرار پروتکل‌ها فاز دوم این برندسازی است و در فاز سوم به ترویج برند می‌پردازیم.» او برند حال حاضر گردشگری را نتیجه یک کار مطالعاتی میدانی با حضور ۲۷۰۰ گردشگر، کارشناس، فعال گردشگری، صنایع‌دستی، مسئولان دولتی و... ۱۵۰۰ ساعت مطالعه دانست وگفت: «سیمرغ در این برند، نشانه وحدت بخشی به تکثر و تنوع جاذبه‌‌های گردشگری و نماد خورشید و خرد است. سیمرغ در حال پرواز، اوج گرفتن صنعت گردشگری و سفری باشکوه و منحصر به‌فرد به ایران را تداعی می‌کند.» او درباره انجام پروتکل‌های گردشگری هم گفت: «این برند در تمام صنایع مرتبط با گردشگری استفاده خواهد شد.» او در بحث تبلیغ برند گردشگری در بازارهای هدف هم گفت: «محصول مأموریت‌‌گرا طراحی می‌کنیم تا ترویج گردشگری ایران را توسعه بدهیم.» شفیعی در پاسخ به این سؤال که آیا تبلیغ برند گردشگری در کشورهای بازار هدف به ایستگاه بی‌پولی نخواهد رسید؟ هم گفت: «دولت باید برای تبلیغ گردشگری کمک کند، در تمام کشورها بودجه ثابتی برای تبلیغ گردشگری وجود دارد. الان ترکیه با استفاده از بیلبوردها در حال تبلیغ گردشگری خود در لندن است.»
شفیعی استفاده از ظرفیت‌های رسانه‌ای را یکی از گام‌های مهم در معرفی برند گردشگری اعلام کرد و گفت: «سند برند گردشگری از سوی وزیر میراث‌فرهنگی به دولت تقدیم شده است. این برند وظایف دستگاه‌های مختلف از جمله صدا و سیما، سازمان تجارت، وزارت امورخارجه، وزارت کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت و... را مشخص کرده است.» شفیعی احتمال می‌دهد این سند ظرف دو ماه آینده از سوی دولت تصویب و اجرایی شود.

ورود روز ملی گردشگری به تقویم ایرانی
ولی تیموری معاون گردشگری نیز در سخنان خود در مراسم روز جهانی گردشگری، از ورود روز ملی گردشگری در تقویم کشوری برای نخستین بار خبر داد و این روز را فرصتی برای یادآوری وظایف و تعهدات صنعت گردشری در برابر جامعه دانست. شعار امسال سازمان جهانی گردشگری، گردشگری و توسعه روستایی است. تیموری گفت:«قبل از شیوع کرونا قرار بود با همکاری سازمان جهانی گردشگری میزبان یک جشن بین‌المللی با موضوع گردشگری روستایی باشیم که مقدور نشد، اما امیدواریم با کنترل این ویروس این تعهد را جامه عمل بپوشانیم.»معاون گردشگری ابراز امیدواری کرد با سربلندی از این بیماری بیرون بیاییم و صنعت گردشگری به روزهای پررونق خود برگردد.»
زوراب پولولیکاشویلی دبیر کل سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) هم در پیامی که در مراسم روز جهانی گردشگری در هتل ارم پخش شد، گفت: «برای بسیاری جوامع روستایی، گردشگری یک خط زندگی معنادار محسوب می‌شود. گردشگری همچنین همکاری را تشویق می‌کند و به جوامع روستایی در حفظ میراث‌ طبیعی و فرهنگی‌شان کمک می‌کند. این صنعت برای روستاییان بویژه زنان و جوانان شغل و فرصت‌های کاری در خارج از شهرها را فراهم کرده است، اما قدرت اصلی این صنعت هنوز باید کاملاً درک شود. در روز گردشگری جهانی امسال قرار است توانایی منحصربه‌فرد این صنعت در توسعه روستایی را درک کنیم.»
جمشید حمزه‌زاده رئیس انجمن هتلداران هم در این مراسم که از اینستاگرام رسمی وزارت میراث فرهنگی پخش شد بحران اصلی این صنعت را، نگاه جزیره‌ای و سلیقه‌ای مرتبط با گردشگری دانست که منافع سازمانی را به منافع ملی و گردشگری ترجیح می‌دهند. به گفته او در این شرایط سخت سازمان تأمین اجتماعی و وزارت نیرو با نهایت سختگیری با کسانی که فعالیت‌شان متوقف شده و بیکار یا تعدیل شده‌اند، برخورد می‌کند.حمزه‌زاده اعتقاد دارد تا زمانی که به همدلی و هم‌افزایی در کشور نرسیم، این بحران همچنان با ما باقی خواهد بود.