روزنامه ابتکار
1395/11/05
نمایندگان تشکل‌های نشر با عدم چاپ روزنامه در یک روز اعتراض می‌کنند افزایش تعرفه کاغذ و سایه آن
گروه فرهنگ و ادب ـ شاید اغراق نباشد که حوزه فرهنگ مکتوب ایران در معرض خطری جدی است، البته این خطر متفاوت‌تر از آن چیزی است که همیشه درباره آن سخن گفته میشود. این‌بار مساله مربوط به افزایش تعرفه کاغذ وارداتی است، اتفاقی که کاملا مستقیم بر وضعیت صنعت چاپ و نشر تاثیر می‌گذارد. پیش از هر چیز بهتر است نگاهی به وضعیت تولید کاغذ در ایران داشته باشیم. مهم‌ترین تولیدکنندگان کاغذ شامل گروه صنایع کاغذ پارس، صنایع چوب کاغذ ایران ـ چوکا و چوب و کاغذ مازندران هستند. کارخانه کاغذسازی پارس در هفت‌تپه خوزستان در حقیقت فعال‌ترین تولیدکننده کاغذ تحریر در کشور محسوب میشود اما کاغذ تولیدی این بنگاه فاقد استانداردهای لازم برای چاپ است چرا که اندازه کاغذهای تولیدی، استاندارد لازم را ندارد و در نتیجه در زمان برش دستگاه‌ها دچار مشکل می‌شوند. بنابراین هم میزان مصرف کاغذ و هم دورریز را بالا می‌برد که منجر به کاهش سرعت تولید هم میشود. چوکای تالش، دیگر تولیدکننده در زمینه کاغذ به‌شمار می‌آید اما تولید آن گرافت، مقوا و کارتن است که با نام کاغذ قهوه‌ای در بازار شهرت دارد و در نتیجه ارتباطی با کاغذ چاپ و تحریری ندارد، با این حال این کارخانه هم در بحث افزایش تعرفه کاغذ وارداتی ورود و اعمال نظر می‌کند. اما چوپ و کاغذ مازندران؛ این کارخانه در سال‌های گذشته خصوصی شده است، اما در واقع نیمه‌خصوصی یا خصولتی است. در حالی که توان این کارخانه برای تامین کاغذ مصرفی در بازار ایران چه به لحاظ کیفی و چه کمی بسیار پایین است، نفوذ بعضی از سهامداران آن در بدنه حاکمیت باعث شده تا بیشترین فشار و اعمال قدرت را در زمینه افزایش تعرفه واردات کاغذ داشته باشد. به ادعای مدیران این کارخانه‌های تولیدکننده کاغذ، مجموعه تولیدکنندگان داخلی با حداکثر توان اسمی خودشان، امکان تولید سالانه 70هزار تن کاغذ بی‌کیفیت را دارند، این در حالی است یک خط تولید در برخی از کشورها سالانه بالغ بر 300 میلیون تن تولید کاغذ مرغوب دارد. از سوی دیگر کاغذ روزنامه در ایران به دلایل گفته شده بیشتر وارداتی است و این واردات، کاغذهای رول را شامل میشود چرا که باید شرایط خاصی داشته باشند. به این معنا که الیاف کاغذ بلند باشند تا در زمان تهیه کاغذ روزنامه، پاره نشوند و چسب ویژه آن هم وارداتی است. در نتیجه کارخانه‌ای مانند کاغذ پارس بیشتر مونتاژکننده در این زمینه است. همه این موارد باعث شده تا تشکل‌های چاپ، نشر، مطبوعات و کاغذ نسبت به خبری مبنی بر افرایش تعرفه واردات کاغذ واکنشی جدی از خود نشان بدهند. روز گذشته در نشستی که با حضور نمایندگان این تشکل‌ها برگزار شد، آنها درباره مشکلات و بحرانی که با این افزایش تعرفه صورت می‌گیرد، صحبت کنند. همه چیز تحت تاثیر کاغذ حتی مواد غذایی و دارو به گزارش ایلنا، غلامرضا شجاع، رئیس شرکت تعاونی لیتوگرافان و نماینده تشکل‌های سراسری چاپ کشور در بحث تعرفه کاغذ در این نشست ابتدا گریزی به پیشینه صحبت از افزایش کاغذ زد و گفت: بحث افزایش تعرفه کاغذ موضوعی است که هر ساله با درخواست تولیدکنندگان کاغذ داخل به جریان می‌افتد در حالی که کاغذ تولید داخل نه از نظر کیفیت و نه از نظر کمیت پاسخگوی نیاز کشور نیست و توانایی رقابت با نمونه‌های مشابه وارداتی را ندارد. ما هم صد در صد از تولید داخلی حمایت می‌کنیم اما وقتی در خوش‌بیانه‌ترین حالت تنها کارخانه چوپ و کاغذ مازندران به صورت جدی در زمینه تولید کاغذ چاپ، تحریر و روزنامه فعالیت دارد و تولیدات این کارخانه نیز به هیچ وجه پاسخگوی نیازهای کشور نیست؛ صحبت از افزایش تعرفه کاغذ را درست نمی‌دانیم. نماینده تشکل‌های چاپ و مطبوعات و نشر در مبحث کاغذ سپس با اشاره به اینکه 50 تشکل صنعت چاپ و نشر و شرکت تعاونی مطبوعات با 2 هزار عضو نمایندگی دفاع از این صنوف در بحث افزایش تعرفه کاغذ را به عهده گرفته؛ بیان کرد: کارخانه‌های کاغذ داخلی ما از سال‌های گذشته و به ویژه از سال 85 انواع و اقسام حمایت‌ها و تزریق هزینه‌ها را دریافت کردند که متاسفانه نه تنها این حمایت‌ها به بالا رفتن کیفیت و کمیت آنها کمک نکرده بلکه کوچکترین اقدامی هم برای کمک به مصرف‌کننده نهایی از نظر قیمت از سوی آنها را شاهد نبودیم. این وضعیت حتی باعث شده بخش خصوصی که وارد این عرصه شده و سهام این کارخانه‌ها را خرید نیز با چالش همراه شود. او مجدد به تاثیر منفی افزایش تعرفه کاغذ بر تولیدات فرهنگی جامعه گریزی زد و یادآور شد: مطبوعات ما حال و روز خوبی ندارند و تیراژ برخی روزنامه‌ها حتی به سه هزار نسخه هم نمی‌رسد. بحث کتاب نیز که دیگر نیاز به گفتن ندارد. بالا رفتن قیمت کاغذ یعنی بالا رفتن قیمت تمام شده کتاب و اینکه کتاب و روزنامه بیش از پیش از سبد کالای خانوار ایرانی حذف شود. شجاع ادامه داد: در بحث استانداردهای مورد نیاز نیز واقعا کاغذهای تولید داخل کیفیت لازم را ندارند و به همین دلیل هم حتی هیچکدام از روزنامه‌های دولتی ما مثل کیهان، ایران، جام جم یا همشهری از کاغذ داخلی استفاده نمی‌کنند در انتخابات مجلس هم هیچکدام از کاندیداها حتی یک پوستر خودشان را روی کاغذ ایرانی چاپ نکردند. حالا می‌گویند برای حمایت از تولید داخلی تعرفه واردات کاغذ از 5 درصد به 10 درصد برسد و حتی امسال بحث مطبوعات و چاپ و نشر را در دو ردیف جداگانه آوردند تا شاید در یکی از این ردیف موفق به افزایش تعرفه شوند. از اول انقلاب همیشه تعرفه کاغذ صفر بوده و همه جای دنیا سیاست‌ها بر این است که تعرفههای کالاهای استراتژیک در کمترین میزان ممکن باشد. نماینده تشکل‌های چاپ و نشر در بحث کاغذ افزود: افزایش تعرفه کاغذ حتی نیم درصد خط قرمز تمام مصرف‌کنندگان کاغذ است مرکز پژوهش‌های مجلس در سال گذشته به صورت قانونی و رسمی مباحث حول محور تولید کاغذ و واردات کاغذ را بررسی و ارزیابی کرد و نهایتا پیشنهاد یک بسته حمایتی برای تولید کارخانه‌های داخلی داد. در کنار این بسته باید کمیت و کیفیت کاغذهای داخلی نیز بالا برود. همانطور که اشاره شد وضعیت کاغذ تولید داخل ما مثل تولید پراید در سایپا شده است ما چگونه می‌توانیم با پراید تولید سایپا با تویوتای ژاپن رقابت کنیم که از لحاظ تنوع و کیفیت بسیار بالاتر است. سال گذشته بیش از 50 جلسه کارشناسی با حضور نمایندگان وزارت ارشاد، صنعت و معدن و تولیدکنندگان داشتیم و از آقای جنتی هم بسیارسپاسگزارم که تمام قد در کنار خانم ابتکار، وزیر علوم و وزیر آموزش و پرورش در هیات دولت جلوی افزایش تعرفه را گرفتند. معاونت فرهنگی و مطبوعاتی وزارت ارشاد نیز در این زمینه همراهی کردند. در مجلس نیز کمیسیون فرهنگی و اقتصادی نیز دلایل ما را مکتوب و مستند دریافت و حمایت کردند. همه می‌دانند که فشار زیادی بر صنایع چاپ و نشر وارد است و جای هیچگونه شوک و فشار دیگری وجود ندارد. اگر دولت می‌خواهد از کارخانه‌های تولید داخل حمایت کند باید دست در جیب خودش کند نه اینکه هزینه را به دیگران تحمیل کند. کنترل قیمت کاغذ از کنترل قیمت بنزین نیز مهم‌تر است و افزایش آن می‌تواند موجب تورم در تمامی کالاهایی که به بسته‌بندی نیاز دارند، شود حتی مواد غذایی، دارو و غیره. کاغذ، کالایی استراتژیک بابک عابدین، رییس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ هم در این نشست، کاغذ را یک کالای استراتژیک خواند و گفت: مساله کاغذ و مصرف آن مستقیم بر فرهنگ و مردم تاثیرگذار است. کاغذ یک کالای استراتژیک است که باید به آن به صورت استراتژیک هم نگاه کرد. اینکه با اعمال تعرفههای بالا و ایجاد رانت به اسم حمایت از تولید داخلی بر مصرف‌کنندگان کاغذ فشار بیاوریم نهایتا مردم را با گرانی مواجه می‌کند. وقتی از حمایت ار کاغذ تولید داخلی صحبت می‌کنیم باید مشخص شود در بیست سال گذشته چه اقداماتی اضافه‌ای برای بالا بردن کیفیت و کمیت کاغذ انجام شده است؟ آیا افزایش تعرفههای مشابه در بهبود شرایط این کارخانه‌ها موثر بوده است؟ او افزود: کاغذ کالایی لوکس یا تزئینی نیست و با فرهنگ و سلامت مردم ارتباط دارد. با نگاهی به تجربیات کشورهای توسعه یافته می‌بینیم کالاهایی مثل کاغذ که با واسطه یا بی واسطه در سایر صنایع نیز کاربرد دارند اگر با افزایش تعرفه و قیمت مواجه شوند نهایتا مردم را با مشکل مواجه می‌کند. صنایع چاپ، نشر و بسته‌بندی مصرف‌کنندگان اصلی کاغذ هستند و بالا رفتن قیمت این کالا سایر کالا را هم دچار تورم می‌کند. برای اینکه به صادرات برسیم و اقتصاد مقاوتی را اعمال کنیم نباید کالاهایی مثل کاغذ تعرفه‌ای بیش از 5 درصد داشته باشند. عابدین سپس افزایش 5 درصدی تعرفه کاغذ را بسیار مشکل‌ساز دانست و اظهار داشت: به راحتی می‌گویند فقط 5 درصد افزایش تعرفه خواهد بود اما واقعیت تاثیر این افزایش تا بیش از 10 درصد است. اصولا اگر کارخانه‌ای نمی‌تواند به قیمت چین و هند و با کیفیت آنها کاغذ تولید کرده و در اختیار مصرف‌کننده بگذارد چرا باید تولید داخلی داشته باشیم؟ چرا باید حمایت از تولید بشود که توجیه اقتصادی هم ندارد. باید دنبال صنایعی باشیم که بازار مصرف برای خارج داشته باشد. هندوستان و ترکیه هنوز هم واردات فیلم پلیمری دارند در حالی که این ماده را تولید هم می‌کنند. حمایت از تولید داخلی با ضرر زدن به مصرف‌کننده و صنایع زیردستی نمی‌تواند محقق شود. بیش از 20 هزار میلیارد سرمایه تنها در صنعت چاپ ما خوابیده که با افزایش تعرفه و این حمایت ناهمگون آسیب جدی خواهند دید. دوستان برای تعامل هم که شده پاسخی به چاپخانه‌داران نمی‌دهند چون با تعرفه نه نیاز به بالا بردن کیفیت دارند و نه کمیت. مگر مصرف‌کننده پراید توانسته به سایپا بگوید کیفیت تولید این ماشین را بالا ببرد. عابدین تاکید کرد: چرا هزینه این حمایت را باید مصرف‌کنندگان و مردم پرداخت کنند. افزایش تعرفه برای کارخانه‌های کاغذ ما تنها یک مسکن است و درمان نیست. اگر واقعا می‌خواهند از تولید کاغذ داخل حمایت کنند باید هزینه‌های انرژی، مالیات و ... را کاهش بدهند، هزینه واردات کالاهای اولیه تولید کاغذ را پایین بیاورند و سهم سود بانکی برای تهیه ماشین‌آلات را کم کنند. علاوه بر این‌ها اگر کیفیت و قیمت کاغذ داخلی قابل قبول باشد من مصرف‌کننده اصلا سمت واردات نمی‌روم. صادرکنندگان چاپ با هرگونه افزایش تعرفه برای کاغذ و هر کالایی که حکم کالای واسط برای دیگر صنایع را دارد مخالف است.
سایر اخبار این روزنامه
رییس قوه قضاییه:
دستگاه‌ها ایمن‌سازی بناها را بدون فرافکنی و سیاسی‌کاری دنبال کنند
سلسه فسادهای معوقات بانکی از کجا آغاز شد؟
بزرگتر از «بابک»!
وزیر کشور مطرح کرد
لزوم بی طرفی دستگاه‌های اجرایی در انتخابات 96
علیرضا صدقی
فاجعه، بحران، اعتماد
کارشناسان آسیب های حادثه پلاسکو بر زندگی اجتماعی را بررسی کردند
مدیریت شهری در زمانه سیاست‌زدگی
نمایندگان تشکل‌های نشر با عدم چاپ روزنامه در یک روز اعتراض می‌کنند
افزایش تعرفه کاغذ و سایه آن
سرنوشت نخستین انتخابات ریاست جمهوری به کجا انجامید؟
رییس جمهوری که تنها 17 ماه ماندگار شد
کارشناسان سیاسی اصلاح‌طلب در مورد کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست جمهوری اظهارنظر کردند
سخنگوی وزارت امور خارجه:
اجازه بازشدن دوباره پرونده برجام را نمی‌دهیم
راز تماس از موتورخانه پلاسکو در گفت‌وگو با یکی از وابستگان درگذشتگان
یکی از آن چهار نفر
پلاسکو پای قالیباف و رحمانی‌فضلی را به مجلس باز کرد
رییس قوه قضاییه:
دستگاه‌ها ایمن‌سازی بناها را بدون فرافکنی و سیاسی‌کاری دنبال کنند
در نشست خبری بررسی حادثه پلاسکو مطرح شد
مراجعه 19 خانواده برای تشخیص هویت
