تولید 6 میلیون بشکه نفت درروز تا سال 1420

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: در واپسین روز کاری هفته گذشته، بیژن زنگنه وزیر نفت در نخستین نشست کمیته کارشناسی مشترک حوزه انرژی که با حضور رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس و جمعی از نمایندگان در محل مرکز پژوهش‌های مجلس برگزار شد اظهار کرد: سندهایی همچون سند توسعه صنعت پتروشیمی، سند سوخت حمل و نقل کشور، سند بهره‌گیری بهینه از پالایشگاه‌های موجود و سند تولید و پالایش نفت برای ریل‌گذاری تا سال ۱۴۲۰ آماده شده است. ریلی که با دستورالعمل اسناد تدوین شده یا در حال نهایی شدن، تولید نفت ایران را در آن سال روزانه 6 میلیون و 500 هزار بشکه برآورد کرده است. سندهایی که انتظار می‌رود راه نجاتی باشند برای گریز یک باره و همیشگی ایران از اقتصاد متکی به صادرات نفت خام. اتفاقی که امید می‌رود با به یادگار گذاشتن آن از سوی وزیر نفت کنونی و البته مجریانی که ادامه‌دهنده توانمندی کنونی باشند تا سال 1420 خورشیدی ایران محتاج صادرات حتی یک قطره نفت خام نیز نباشد؛ چه با وجود تداوم تحریم و چه بدون تحریم!
حمید حسینی، دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های انرژی در خصوص برنامه‌های در دست اجرا و در دستور کار این سندها می‌گوید: بدون تردید صادرات فارغ از تحریم و عدم تحریم با قیمت‌های کنونی خیلی برای ایران توجیه‌پذیر نیست. در واقع اگرچه صادرات نفت ایران با تلاش‌های مدیران وزارت نفت افزایش پیدا کرده، اما صادقانه باید پذیرفت که تحریم‌ها هزینه‌های سنگینی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده است. چرا که برای حفظ سهم خود در بازار نفت ناچار به ارائه تخفیف‌های کمرشکن به مشتریان خود هستیم. جدای از این هزینه‌هایی که برای اسناد، حمل و نقل و جابجایی و مسائلی از این دست پرداخت می‌شود بسیار بالاست؛ کما اینکه به ادعای آمریکایی‌ها تحریم‌ها در ۲ سال گذشته حدود ۷۰میلیارد دلار به اقتصاد ایران خسارت وارد کرده است!
وی در خصوص اهمیت توسعه زیرساخت‌های صنعت نفت کشور بر مبنای اسنادی که وزیر نفت نیز در نشست با کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس به آن اشاره کرده است اظهار می‌دارد: اگرچه صادرات نفت ایران با وجود تحریم‌ها موفق‌آمیز و مطلوب بوده و صادرات نفت کشور به طور متوسط روزانه حدود ۷۰۰ هزار بشکه برآورد شده است، اما نباید از یاد برد که این رقم در برخی از ماه‌ها به روزانه ۲۰۰ هزار بشکه ‌رسید و در ماه‌های اخیر به ۱.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.
حسینی با بیان اینکه بخشی از رشد صادرات نفت به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و غافل شدن این کشور از مسئله تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران مرتبط است خاطرنشان می‌کند: لذا نباید به رشد صادرات نفت در ماه‌های گذشته دل خوش کرد و باید به دنبال مذاکره و حل اساسی مسئله تحریم‌ها بود؛ چراکه به‌طور قطع این میزان صادرات نمی‌تواند پایدار باشد. اگرچه تهیه سندهای توسعه زیرساخت‌های صنعت نفت در هر شرایط امری لازم است تا اقتصاد ایران از خام فروشی رهایی یابد و این مهم نیز در شرایطی که تحریم‌ها رفع و رجوع شده باشد با هزینه به مراتب بسیار کمتر و در زمان سریع‌تر تحقق‌یافتنی است.


وی درباره ابهامات پیرامون بهای نفت ایران که دولت به رسم هر سال بودجه خود را بر مبنای درآمدهای حاصل از فروش این محصول تنظیم می‌کند، معتقد است نمی‌توان از حالا وضعیت بازار را پیش‌بینی کرد.
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های انرژی کشور در خصوص وضعیت بودجه نفت در سال 1400 و تاثیر این مسئله در پیشبرد سیاست‌های توسعه زیرساخت‌های نفتی کشور نیز با بیان اینکه مخالف قیمت‌گذاری برای نفت و ارز در قانون بودجه است، اظهار می‌دارد: لزومی به اعلام دقیق بهای ارز و نفت در بودجه نیست و می‌توان سند دخل و خرج دولت را بر مبنای یک رقم کلی تنظیم کرد. به عنوان مثال در لایحه بودجه درآمدهای حاصل از فروش نفت حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام شود. اگر حجم صادرات از این رقم کمتر شد، می‌توان با بازی با قیمت ارز به تحقق این درآمد کمک کرد. اگر هم حجم صادرات مناسب بود، می‌توان قیمت ارز را متعادل ساخت.
حسینی تصریح می‌‎کند: اما وقتی در بودجه قیمت دقیق برای هر بشکه نفت تعیین می‌کنید، مشکلات بسیاری به وجود می‌آید. به عنوان مثال وقتی قیمت بالایی برای نفت در نظر می‌گیرید، بودجه غیر واقعی خواهد بود. حال آنکه اگر قیمت پیشنهادی در بودجه هم پایین باشد، در واقع به دنیا این سیگنال را می‌دهیم که قیمت واقعی نفت ما بسیار پایین بوده و این مسئله منجر به کاهش درآمدهای نفتی کشور خواهد شد.
رضا ترابی مقدم، کارشناس مسائل حوزه انرژی نیز ضمن استقبال از تدوین سندهایی متقن و موثر که اجرای آنها مورد وثوق همه دستگاه‌ها و دولت‌های بعد از دولت کنونی باشد به «آفتاب یزد» می‌گوید: تردید نیست که وزارت نفت در دوران بیژن زنگنه با چالش‌های بزرگی دست و پنجه نرم کرد و اگر برجام طبق روال خود پیش رفته بود و ترامپ از آن خارج نشده بود، چه بسا امروز بسیاری از برنامه‌های مدنظر در این اسناد توسعه زیر ساخت‌های نفتی هم پیش رفته بود.
وی با بیان اینکه وضعیت صادرات نفت خام همواره مورد مناقشه است و رویکرد توسعه زیرساخت‌های صنعت پتروشیمی، سوخت حمل و نقل کشور و بهره‌گیری بهینه از پالایشگاه‌های کشور امری استراتژیک برای نسل امروز و آینده خواهد بود، می‌گوید: نقشه راه توسعه صنعت از بالادست تا بخش‌های پایین‌دستی باید هوشمندانه تدوین شود و پتروشیمی باید همسو با اهداف برنامه‌ریزی‌شده خود به‌سوی توسعه متوازن و نیز تحقق طرح‌های پیشران حرکت ‌کند.
ترابی مقدم با بیان اینکه جهت خروج سریع‌تر از وضعیت بغرنج امروز، قطار توسعه صنعت پتروشیمی ایران باید با شتاب حرکت کند، تصریح می‌کند: صدور مجوزهای جدید برای طرح‌های توسعه‌ای صنعت پتروشیمی در مسیر توسعه خود فقط با در نظر گرفتن
3 الزام توسعه متوازن، هوشمند و پایدار انجام ‌شود و باید طرح‌هایی مجوز بگیرند که قابلیت اجرا داشته باشند. طرح‌هایی باید اجرایی شوند که تاب‌آوری بیشتری در صنعت نفت دارند.
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه در حال حاضر تعداد زیادی طرح دارای مجوز هستند که متاسفانه هیچ‌گونه فعالیتی در ساخت ندارند، اظهار می‌کند: لذا در آینده مجوزها با در نظر گرفتن همه شرایط صادر ‌شود.
وی با بیان اینکه به استناد ادعای مسئولان وزارت نفت، جهش دوم و سوم پتروشیمی به ترتیب در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۴ محقق می‌شود تا در نهایت ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی ایران در پایان سال ۱۴۰۴ به ۱۳۰ میلیون تن برسد، می‌گوید: اگر همه امور طبق برنامه‌ریزی انجام شده پیش برود، انتظار بر این است که درآمد صنعت پتروشیمی نیز در آن زمان به ۳۷ میلیارد دلار برسد.
ترابی مقدم با بیان اینکه تک بعدی نبودن توسعه پتروشیمی امری لازم است و باید در اسناد توسعه مورد وثوق قرار گیرد، می‌افزاید: باید زنجیره ارزش در این صنعت کامل شود تا ارزش افزوده به دست آید که شاید اخبار رسیده از طرح‌های پیشران در ۴ شاخه اصلی تعریف شده که مهمترین آنها، ‌تکمیل زنجیره ارزش پروپیلن در کشور است، اخبار نوید بخشی باشد که امید است بدون وقفه ادامه یابد.
وی در خصوص صادرات فرآورده‌های نفتی کشورمان در سال جاری بیان می‌کند: در مجموع عزم وزارت نفت و شخص بیژن زنگنه روی توسعه زیرساخت‌ها ستودنی است. در واقع تردیدی نیست که بهتر است روی صادرات فرآورده‌ها بجای فروش نفت خام تمرکز کنیم و با ساخت پالایشگاه‌های جدید در این زمینه قدم برداریم؛ زیرا فرآورده‌های نفتی نخست باعث جلوگیری از خام‌فروشی می‌شود و ارزش بیشتری نسبت به نفت دارد و دوم اینکه کشور از این طریق می‌تواند درآمد بیشتری نسبت به فروش نفت به دست بیاورد.
این کارشناس حوزه انرژی می‌گوید: در تحریم چند سال اخیر علیه جمهوری اسلامی ایران مشاهده شد که فرآورده‌های نفتی را به‌راحتی می‌توان صادر کرد، ولی در مورد نفت‌خام این‌گونه نبوده و نیست. مشکل اصلی ایران هم فروش و صادرات نفت خام است، ضمن اینکه تحریم‌پذیری فرآورده‌ها خیلی کمتر است و برای کشور و اقتصاد ملی نیز ارزش افزوده ایجاد می‌کند.
وی اضافه می‌کند: تجربه دو تحریم اخیر نشان داد که ما نفت خام را در زمان تحریم به سختی می‌توانیم بفروشیم، اما در فرآورده‌ها این‌گونه نیست و خیلی بهتر از نفت خام به فروش می‌رود و اثر تحریم روی آن خیلی کمتر است؛ همچنین باعث ایجاد اشتغال خواهد شد و اقتصاد ایران را تقویت می‌کند.
ترابی مقدم با بیان اینکه امروز شرایط خطیر و حساس کشور ایجاب می‌کند تا در یک هم‌افزایی ملی تمام ظرفیت‌ها برای تحقق سندهای تدوین شده یا در حال تدوین صنعت نفت کشور به کار گرفته شود می‌افزاید: در واقع امروز باید همه جناح‌ها بدانند منافع همه مردم کشور با هر بینش و باوری در توفیق بزرگ صنعت نفت ایران است و بدون آن همه سرنشینان این کشتی بزرگ یکجا غرق
خواهیم شد. چرا که امروز کیست که نداند اقتصاد ایران و جهان به نفت
گره خورده است و هرگونه درجا زدن و رویکرد سنتی به فروش نفت خام چه منابع و زمان طلایی را از اقتصاد ایران دریغ و محروم
خواهد نمود. لذا آغاز اجرای این اسناد را به نوعی می‌توان ورود ایران به عصر جدید نفتی هم تعبیر کرد.