بی تفاوتی تا کجا؟

مجید ابهری‪-‬ بارها فیلم های زور گیری، کیف قاپی و خفت‌گیری در فضای مجازی به شکل های مختلف منتشر شده است. در اکثر این فیلم ها دو یا چند نفر با خودرو یا اکثرا با موتورسیکلت اقدام به قاپیدن کیف یک شهروند که غالبا از میان بانوان انتخاب می شوند، می نمایند. گاهی علاوه براین حرکت غیرانسانی ومجرمانه ضرب وشتم و مجروح نمودن هدف نیز مشاهده می شود. هراز گاهی این اقدام منجر به جراحات سنگین وحتی مرگ قربانی می شود. اینکه چرا عده ای از بزهکاران دست به چنین رفتارهای وحشیانه می زنند باید از ابعاد مختلف مورد آسیب‌شناسی وکالبد شکافی قرار بگیرد. قبل از هر گونه تحلیل براساس تجارب میدانی، حدود هشتاد درصد از این مجرمین گرفتار اعتیاد به مواد روانگردان بوده و قطعا این مرض جسمی وروحی عامل اصلی در ارتکاب به این بزه می گردد. خوشبختانه مهارت و تسلط پلیس مخصوصا در دستگیری مرتکبان این گونه جرایم و بانک اطلاعاتی موجود، باعث دستگیری سریع سارقین گردیده و قوه قضاییه نیز با قاطعیت با آنها برخورد می نماید. اما نکته قابل توجه این است که افزایش جمعیت معتادین جوان و نداشتن سابقه قبلی همسو با بیکاری وفقر موجب ظهور طبقه جدیدی از خلافکاران گردیده و مجازات زندان برای آنها ،
اعزام به مرکز آموزش تجارب بزهکارانه است. تعیین وتعریف مجازات های جایگزین زندان در اینگونه موارد موجب کاهش جمعیت کیفری شده و آمار بزهکاران را در مسیر نقصان قرار می‌دهد. گاهی ارتکاب جرم توسط مجرمین در نقاط و اماکنی اتفاق می افتد که عبور ومرور در آنها کمتر بوده و همین خلوتی موجب تحریک وتشویق بزهکاران می شود. چند روز پیش فیلمی در سطح گسترده در فضای مجازی پخش شد که یک خانم جوان در کرمانشاه مورد حمله چند کیف قاپ قرار گرفته و آنها هنگام گرفتن کیف ، خانم یاد شده را به شدت مضروب می کنند وسپس با خونسردی با خودرو به راه خود ادامه می دهند. نکته ای که بسیار موجب تاسف شدید هر بیننده می گردد این است که دو جوان نسبتا توانمند درصحنه شاهد و ناظر این جنایت بودند و متاسفانه بدون حرکت در جای خود ایستادند و شاهد حادثه بودند. عجیب است که صحنه بی تفاوتی برخی از ناظرین وعابرین موجب گستاخی مزاحمان گشته و آنها با وقاحت تمام به عمل مجرمانه خود ادامه می دهند. برخی از کارشناسان ترس شهروندان را از هجوم بزهکاران به آنها مانع اصلی دخالت شان می دانند. بعضی دیگر گسترش روحیه بی تفاوتی ومسئولیت گریزی شهروندان را عامل اصلی قلمداد می کنند. به هر حال هر دلیلی که درمیان باشد موضوع حمیت اجتماعی و غیرت دینی است که باید محرک اصلی در دخالت وپیشگیری باشد. آموزش به بانوان توسط خانواده ها یا نهادهای انتظامی از مجاری رسانه ها
مبنی بر خود داری از عبور ومرور از نقاط خلوت وکم تردد و
کمک گرفتن از پلیس در اینگونه وقایع اولین نکات قابل توجه خواهند بود. از سوی دیگر تشدید مجازات مرتکبین به جرایم خشن و تصویب واجرای مجازات های جایگزین حبس تا حدود قابل توجهی موجب کاهش اینگونه جرایم خواهند شد. آموزش و تقویت حقوق شهروندی ومهمتر از همه توسعه وگسترش «امر به معروف ونهی از منکر» به عنوان اصلی ترین اهرم اجتماعی در پیشگیری و کاهش قانون ستیزی و
قانون گریزی در جامعه نیز از اهمیت به سزایی برخوردار است.