روزنامه ابتکار
1399/09/27
علیرضا صدقی بازی در زمین بازنده
مدت‌هاست بسیاری از سیاست‌پیشگان ایرانی برخلاف تمام معیارها و سنجه‌های حکمرانی تلاش می‌کنند تا روندهایی را بنیان گذارند که در آن‌ها هیچ تصویر روشنی از آینده‌نگری و مهم‌تر از آن منافع ملی وجود ندارد. در چرایی اتخاذ این رویکردها دلایل متعددی را می‌توان برشمرد. لیکن از عمده‌ترین آن‌ها میشود به تلاش جهت اقناع برخی گروه‌های هدف در داخل کشور و نگرانی بابت نهادهای نظارتی ـ امنیتی اشاره کرد.به دیگر بیان، امروز هیچ سیاستمداری نیست در ایران که متوجه مخاطرات و راه‌های برون‌رفت یا جلوگیری از آن‌ها نباشد. سالیان درازی است که همگان متوجه ژرفای موضوعات اصلی جامعه شده‌اند و راه‌های مقابله با احتمالات ریسک و بحران را می‌دانند. اما مقاومت و اینرسی موجود در برخی ساختارهای نزدیک به نهاد قدرت موجب شده است تا تقریبا هیچ کنش‌گر عرصه سیاستی نتواند یا نخواهد که به حقایق پذیرفته‌شده‌اش اذعان و اعتراف کند. برخی پای را فراتر گذاشته و با هدف حفظ کرسی‌های قدرت و احیانا ثروت، به مقابله با این حقایق و باورها نیز برمی‌خیزند.
نتیجه اتخاذ چنین راهبردی در نخستین گام، تهی شدن سپهر سیاست ایران از گزاره‌ها، انگاره‌‌ها و راهکارهای اثربخش باورپذیر و مورد وثوق جامعه و نخبگان است. در حقیقت به دلیل ملاحظات متعدد و خودسانسوری‌های متکثر، هیچ‌کس نقشه راهی موثر و کارآمد را ارائه نمی‌کند. ترس و واهمه موجود، کنش‌گری سیاسی در ایران را به نوعی اختگی کشانده که انتظار هیچ حرکت و کنش موثری از آن نمی‌رود.
این رویکردها و روندها اگر در سطح تئوریک و نظری باقی می‌ماند، مشکل به مراتب کوچک‌تر بود. چرا که عرصه تئوریک و نظریه‌پردازی به دلیل نداشتن آثار کوتاه‌مدت اجرایی و عملیاتی امکان بازیابی و بازسازی دارند. در این میدان می‌توان برای هر نظریه‌ای پاسخی درخور یافت و آن را محل تضارب آراء دانست. اما مشکل اصلی جایی بروز می‌کند که این کنش‌گران ترسوی منفعت‌طلب سکان امور اجرایی را به هر قیمتی به دست می‌گیرند و تلاش می‌کنند تا با تکیه بر همین آموزه‌های ترس‌خورده به ساماندهی امور بپردازند. نتیجه آن میشود که تصمیم‌های ایشان آثاری به غایت مخرب بر پیکره اجرایی کشور وارد می‌آورد.
از نمونه این اقدامات می‌توان به صف‌آرایی‌های تازه جریانی در داخل کشور (به ویژه از سوی بهارستان‌نشین‌ها) با دولت جدید ایالات متحده آمریکا اشاره کرد. تردیدی نیست که دیوار عدم اعتماد و اطمینان میان ایران و آمریکا به قدری بلند و قطور است که برای کاستن از آن نمی‌توان و نباید به تغییر یک دولت و دو دولت در هر یک از دو کشور امید داشت. از میان بردن تنش‌ها میان ایران و آمریکا مستلزم اتخاذ راهبردی بلندمدت در عالی‌ترین سطوح تصمیم‌گیری دو کشور است. جایی که آمریکایی‌ها باید از دشمنی 40 ساله با جمهوری اسلامی ایران دست بردارند و ایران نیز باید متقابلا رفتارهایی آرام‌تر و نرم‌تر از خود بروز دهد. در همین راستا، برای کاستن و کاهش این تنش‌ها، باید سیاستمداران هر دو کشور بر پایه عقلانیت، مدارا و رواداری حرکت کنند. حرکتی که بتوان بر مبنای آن به اشتراک حداکثری و اختلاف حداقلی دست یازید. موضوعی که بارها و بارها از زبان عالی‌ترین مقامات جمهوری اسلامی ایران شنیده شده و قابل رصد و ارزیابی است. جالب آن‌که همین موضوع زمانی که به سطوح میانی ـ به عنوان نمونه مجلس شورای اسلامی ـ می‌رسد، به طور کلی تغییر ماهیت داده و منقلب میشود. مدارا به خط و نشان و رواداری به تقابل تبدیل می‌شوند. این همه، فضای مخرب پیش‌گفته را بر عرصه سیاست در ایران تحمیل می‌کند.
لذا به نظر می‌رسد تنها راه خروج از این وضعیت و قرار گرفتن کشور در ریل توسعه پایدار و متوازن و بهره‌مندی حداکثری آحاد جامعه از ثروت عمومی و همچنین بازیابی نقش موثر ایران در منطقه و سطوح مختلف بین‌المللی، قدری شجاعت، جسارت و باورمندی به اصول پذیرفته‌شده سیاست‌ورزی سالم باشد.
سایر اخبار این روزنامه
آیا سری هفتم سریال «پایتخت» ساخته نمی‌شود؟
«نقی معمولی» قربانی فضاسازی‌ها
علیرضا صدقی
بازی در زمین بازنده
چرا و چگونه نهادهای آمریکایی هدف حمله هکر‌ها قرار گرفتند؟
امنیت آمریکا در وضعیت اضطرار
وزیر بهداشت:
نگذارید گذر شب یلدا به اندوه طولانی بدل شود
وزارت بهداشت چرایی افزایش فوت پرستاران را بررسی کند
انتقاد از بکارگیری غیراستانداردِ نیروی پرستاری
«ابتکار» عوامل موثر در ریزش شاخص طی روزهای اخیر را بررسی کرد
هیجان سهامداران بر مدار بی‌اعتمادی
رهبر انقلاب در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت شهید سردار سلیمانی:
اگر بتوان تحریم را رفع کرد، حتی یک ساعت هم نباید تاخیر کنیم
روحانی در جلسه هیات دولت:
با وسواس مذاکره می‌کنیم اما متعهدیم
کدخدایی خبر داد
طرح اخذ مالیات از خانه‌های خالی تایید شد
عراقچی در هفدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام:
ایران نمی‌تواند تمام هزینه‌های اجرای برجام را متقبل شود
همتی در حاشیه جلسه هیئت دولت:
برنامه‌ای برای تغییر در نرخ سود بانکی نداریم
مسئولیت جامعه جهانی در مقابل اقدامات ضد صلح رژیم صهیونیستی
