فراموش کاری وقیحانه آژانس

هادی محمدی- بیش از 31 ماه از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم های یک جانبه واشنگتن علیه ایران  می گذرد و تقریبا در همین مدت هم اروپا بر خلاف بیانیه 11 ماده ای خود برای کاهش آثار تحریم های آمریکا، دقیقا هیچ کاری انجام نداده است، با این حال گویا جای طلبکار و بدهکار عوض شده و گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی هم به نظر می رسد دچار آلزایمر شده است. او در اظهاراتی وقیحانه مدعی شده احیای توافق هسته‌ای ایران در دوره «جو بایدن» نیازمند توافقی جدید است تا مشخص کند چگونه کاهش تعهدات برجامی ایران باید به حالت قبل برگردد. در حالی که ایران بارها بر غیر قابل مذاکره و تغییر بودن برجام تاکید داشته، او در این مصاحبه با اشاره به گزارش‌ها درباره تصمیم بایدن برای بازگشت به برجام و بازگشت ایران از کاهش تعهدات برجامی در صورت لغو تحریم‌های آمریکا، مدعی شد نقض تعهدات آن قدر بوده که نمی‌توان به سادگی توافق را به نقطه اول بازگرداند. وی گفت: «نمی‌توانم تصور کنم آن‌ها به خانه اول برمی‌گردند زیرا خانه اول دیگر وجود ندارد. واضح است که باید پروتکل یا یک توافق، تفاهم‌نامه‌ یا اسناد کمکی باشد که به طور واضح مشخص کند، چه کاری باید انجام شود. این سوالی برای آن‌ها در سطح سیاسی است که باید درباره آن تصمیم بگیرند. چیزی که من می‌بینم این است که کاملاً دور زده‌ایم و داریم به دسامبر سال ۲۰۱۵ برمی‌گردیم.» به نظر می رسد منظور گروسی از «دسامبر ۲۰۱۵» یک ماه قبل از اجرایی شدن محدودیت‌های توافق هسته‌ای است در حالی که باید به او یادآور شد که ایران یک سال بعد از مه 2018 که آمریکا از برجام خارج شد، باز هم به تعهدات هسته ای خود عمل می کرد و در واقع آمریکا و اروپا بودند که باعث شدند ایران نیز به سمت کاهش تعهدات برجامی خود بر اساس مواد 26 و 36 برجام برود. سخنان گروسی با واکنش کاظم غریب آبادی نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی همراه بود. وی خطاب به مدیرکل این نهاد در توئیتر نوشت: همان گونه که قبلا هم گفتم، تنها نقش آژانس، نظارت و راستی آزمایی اقدامات مرتبط هسته ای و ارائه گزارش های به روزرسانی واقعی در این خصوص است و  ارائه هرگونه ارزیابی در باره این که این تعهدات چگونه اجرا می شود (عباراتی مانند نقض)، قطعا فراتر از ماموریت محوله به آژانس است و باید از آن اجتناب شود. وی تصریح کرد: برجام مورد مذاکره مجدد قرار نمی گیرد و در صورت احیای آن، ضرورتی برای یک سند، توافق یا تفاهم جدید درخصوص نقش آژانس نیز وجود ندارد. از سوی دیگر سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز که کشورش در صدر ناقضین برجام به شمار می رود، بدون اشاره به نقش تحریم‌ها در از بین رفتن مزایای برجام برای ایران گفته است فعالیت‌های غنی‌سازی ایران موجب می‌شود مزایای برجام از حیث مسائل مربوط به منع اشاعه برای طرف غربی کاهش پیدا کند. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا حصول توافقی جدید با ایران ضرورت دارد یا خیر، گفت: «اقدامات ایران در نقض تعهدات هسته‌ای خود ذیل توافق وین، به شدت نگران‌کننده است.»در کنار این فضاسازی های غیر سازنده، پارلمان اروپایی در قطعنامه ای از «روح‌ا... زم»، سرشبکه آمدنیوز که بعد از محاکمه در دادگاه اعدام شد، انتقاد کرد.   پاسخ جالب ظریف به پمپئو  با این که دوران وزارت خارجه پمپئو نیز همچون رئیسش رو به پایان است، وی هنوز هم از اظهارات ضد ایرانی خود کوتاه نیامده است.درمقابل؛ وزیرخارجه کشورمان با انتشار پیامی در توئیتر خطاب به «مایک پمپئو» نوشت: «مایک پمپئو! محدودیت‌های خود شما، در واقع شرکت‌های آمریکایی را در خارج از بازار ایران با منابع انسانی و طبیعی بی‌نظیر‌ش تحریم کرد. سیاست شکست حداکثری شما قرارداد شرکت بوئینگ برای فروش ۸۸ هواپیمای غیر‌نظامی را لغو کرد که [نه تنها] به قیمت جان ایرانی‌ها، بلکه به قیمت فرصت‌های شغلی آمریکایی تمام شد.» فعلا نزدیک ترین تحول مربوط به پس فردا اول دی ماه است که قرار شده نشست وزیران خارجه کشورهای عضو برجام به صورت مجازی برگزار شود. باید دید در این نشست که پس از مدت ها در این سطح انجام می شود، چه خروجی را شاهد خواهیم بود.