اثر مخرب رسانه‌های دوگانه سوز!

اگر ماجرای فیلم آقازاده‌های برج ساز مربوط به فرزندان حسین فریدون یا اسحاق جهانگیری بود بازهم رسانه‌های اصولگرا سکوت می‌کردند؟
یک پیشکسوت روزنامه‌نگاری و تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتگو با آفتاب یزد به این رسانه‌ها توصیه می‌کند سکوت خود را بشکنند
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: اگرچه مخاطبان رسانه دکتر علی بیگدلی را یک تحلیلگر مسائل سیاسی یا یک استاد تاریخ و نیز کارشناس مسائل سیاسی ـ بین‌الملل می‌شناسند اما او پیش و بیش‌از همه ی این‌ها یک پیشکسوت روزنامه نگاری است که همچنان به این حرفه عشق می‌ورزد. او در گفت و شنودی کوتاه با آفتاب یزد
پیرامون برخی سکوت‌ها و گُر گرفتن‌های موردی و مقطعی رسانه می‌گوید: «قطع مسلم این که در تمام جهان چنین شیوه‌هایی مرسوم است و نمی‌توان به رسانه خُرده گرفت که چرا در چنین موضوعی سکوت کردی یا در چنان موردی تندروی اما آن چه در این میان باید بدان توجه داشت، آثار تخریبی است که جامعه را دچار بی‌اعتمادی خواهد کرد حال هرچه آن مقام مسئول در جایگاه بالاتری حضور داشته باشد این آثار تخریبی عمیق‌تر و ویران کننده‌تر خواهد بود».


وی که سال‌های بسیار دور در حوزه ی روزنامه نگاری فعالیت می‌کرده اضافه می‌کند:«در خاطرات روزنامه نگاران باسابقه قطعاً مواردی وجود دارد که شاهد گفته‌های اینجانب است پس باید بپذیریم این ملاحظات و دوگانه بینی‌ها نه تازگی دارد و نه مربوط به عصر و زمان خاصی است اما درک درست نداشتن از زمانه و پیشرفت‌ها و ابزاری که در اختیار مردم به عنوان رسانه قرار گرفته باعث خواهد شد این سکوت‌ها را درست تحلیل و تفسیر نتوانیم کرد و آن گاه شاهد سقوط و در هم فروپاشیدگی‌های اجتماعی خواهیم بود که علاوه بر عصبانی کردن مردم، آنان را روز به روز بی‌اعتمادتر خواهد کرد.»
> داستان چیست؟!
فیلمی در فضای مجازی منتشر می‌شود که حکایت از حضور دو فرزند یک مقام در همایشی در کشور ترکیه دارد با سر و وضعی که بیشتر به غربی‌ها شبیه است. این فیلم به سرعت در فضای مجازی دست به دست می‌شود و به قول دکتر بیگدلی، «حالا دیگر همه از اصل موضوع باخبر شده‌اند و منتظر واکنش پدر این دو آقازاده نشسته‌اند تا قضاوت‌های خود را اصلاح و تعدیل کنند.» در این میان نزدیکان این دو جوان سکوت اختیار می‌کنند و رسانه‌های اصولگرا به طرز عجیبی روزه سکوت می‌گیرند، سکوتی که بیگدلی می‌گوید: «عادی اما مخرب» است. البته آفتاب یزد چند روزی سکوت کرد تا شاید تکذیبی و یا توضیحی در این خصوص ارائه شود و خوشحال می‌شویم که غیرواقعی باشد ولی وقتی توضیحات و تکذیبی در کار نبود وظیفه مطبوعاتی حکم می‌کند انجام وظیفه نماییم.
> اگر این دو، فرزند حسین فریدون یا مهدی جهانگیری بودند؟!
بگذریم از سریال آقازاده که ماجرای شهردار تهران را به مفاسد کلان اقتصادی گره زد یا مستندهایی که علیه بسیاری از چهره‌های نزدیک به اصلاح‌طلب و حامی دولت ساخته و منتشر شد اما یک سوال کوتاه اما معنادار این که اگر به جای این دو جوانی که در همایشی در ترکیه حضور داشتند فرزندان حسین فریدون یا مهدی جهانگیری بودند رسانه‌های جناح راست از فرهیختگان و سیاست روز که تازه اصولگرا شده اند! گرفته تا کیهان و رسالت و وطن امروز به کمتر از آتش زدن این دو، رضایت می‌دادند؟!
بیگدلی می‌گوید: اگرچه در مقام پاسخگویی ممکن است رسانه‌های اصولگرا بگویند اصلاح‌طلب‌ها نیز در مواقعی چنین کرده‌اند اما باید توجه داشت رسانه‌های اصلاح‌طلب حداقل به یک نقطه ی تعادل اعتقاد دارند یعنی حمله ی برق آسا نمی‌کنند اما سکوت محض نیز پیشه ی خود نخواهند ساخت.
این استاد دانشگاه در رشته ی تاریخ می‌گوید: برای فهم بیشتر و بهتر ماجرا باید این مسئله را شبیه‌سازی کرد یعنی از آن به عنوان یک رویداد تاریخی نام برد و سپس از منظر تاریخ بدان نگریست.
وی ادامه می‌دهد هر رویداد تاریخی سه بخش یا سه مرحله دارد:
= بستر و ریشه‌های رویداد
= اصل رویداد
= نتیجه و آثار رویداد
بیگدلی اضافه می‌کند: سکوت این روزها شاید زودگذر و آرام صورت بپذیرد اما همین موضوع به ظاهر ساده در مقام یک قضاوت تاریخی قطعا نتایجی ویران کننده‌ای برجای خواهد گذاشت.
> سکوت‌ها گسست اجتماعی را تشدید می‌کنند
دکتر علی بیگدلی به تحلیل زمانه ی حال و گذشته پرداخته می‌گوید: من به عنوان یک روزنامه نگار قدیمی به طور قطع می‌گویم که نظیر چنین مواردی در تمامی ادوار و تمامی ممالک حتی مدعی دموکراسی وجود دارد اما درکی اگر از مردم زمانه ی خود نداشته باشیم دچار سوءتفاهم‌های عجیب و غریبی خواهیم شد. این استاد دانشگاه با دست گذاشتن روی گستردگی شبکه‌های اجتماعی و در دسترس بودن تلفن‌های هوشمندی که همه ی ساعات شبانه روز وصل اینترنت هستند خاطرنشان می‌کند: کیست که از این موضوع خبر نداشته باشد. اصلاً سکوت این رسانه و آن رسانه دیگر محلی از اعراب ندارد! همه دیده اند، قضاوت کرده‌اند و تنها منتظر واکنش هستند تا نتیجه‌گیری خود را کامل کنند. بیگدلی نقبی به تاریخ زده می‌گوید:« در کودتای
3 اسفند 1299 وقتی متفقین وارد ایران شدند به دلیل همین گسست‌ها در تاریخ آمده؛ همه در خانه‌های خود نشستند و پرده‌ها را کشیدند و به رادیوهای بیگانه گوش می‌دادند چرا؟» دکتر علی بیگدلی خاطرنشان می‌کند: «برای مردم این مسئله دیگر تمام شده است یعنی آن‌ها هرچه بوده را دیده‌اند و تصمیم و نتیجه‌ای که باید را نیز گرفته‌اند اصلا چرا سکوت؟! شما فرض کنید رسانه‌های حامی تلاش کنند موضوع را توجیه کنند و وارونه جلوه دهند چه رخ خواهد داد؟» این استاد دانشگاه به پرسشی که خود طرح کرده چنین پاسخ می‌دهد:«وقتی اعتبار شخص در افکار عمومی تمام شد از اعتبار دستگاه حامی و نزدیکان خرج خواهد شد یعنی عدم واکنش به موقع، سکوت اختیار کردن و جانبدارانه خبر را منتشر و یا حتی سکوت کردن باعث خواهد شد تا جامعه خود را در برابر یک تحقیر آشکار فرض کرده و به این نتیجه برسد که سکوت کرده‌اند چون مردم را نادیده گرفته‌اند چون برای آن‌ها مهم نیست مردم چه نتیجه و تصمیمی خواهند گرفت این خودِ خودِ تخریب سیاسی است تخریب سیاسی همه ی آن‌هایی که حتی با سکوت، حمایت کردند! دکتر علی بیگدلی در ادامه می‌گوید: در همین زمانه ی فعلی و در ایالات متحده ی آمریکا می‌بینیم شبکه‌ای مثل فاکس نیوز تمام قد از ترامپ حمایت می‌کند اما این گونه هم نیست که تنها و تنها حمایت کند بلکه برخی از عیب‌ها و نقص‌ها نیز بیان می‌شود این همان تعادل بخشی اجتماع توسط رسانه است یعنی رسانه از یک جایی به بعد دیگر از اعتبار خودش هزینه نمی‌کند بلکه برای خود اعتبار کسب می‌کند.
> خط قرمز وجود دارد
این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان می‌کند: نمی‌شود از رسانه خواست تمامی خط قرمزها را زیر پا بگذارد. اصلا برخی رسانه‌ها ارگان رسمی یک حزب یا یک تفکر سیاسی هستند اما باید توجه داشته باشند برخی مواقع این سکوت کردن‌ها بر شدت تخریب اثر معکوس دارد یعنی به جای آن که تخریب را کند کند، تندتر خواهد کرد. این موضوع هم در این روزگار تمام خواهد شد اما در یک جایی دچار قضاوت‌های تاریخی خواهد شد که بسیار دردناک خواهند بود. دکتر بیگدلی معتقد است: نمی‌توان از رسانه انتظار داشت صددرصد اخبار را بگوید یا هر موضوعی را پررنگ کند اما باید دید تصمیم رسانه روی اجتماع چگونه اثر خواهد گذاشت. جامعه را عصبانی می‌کند؟ سرخورده و ناامید می‌کند یا فاصله ی موجود را بیشتر؟
> وقتی همه دسترسی به خبر دارند، سکوت بی‌معنی است
وی ادامه می‌دهد: در روزگاری که مردم همه مجهز به رسانه هستند و شبکه‌های مجازی اساساً در انتشار برخی واکنش‌ها نمی‌مانند سکوت این‌گونه رسانه‌ها اساساً محلی از اعراب ندارد خواه دوست داشته باشند خواه نه! بیگدلی می‌گوید: من معتقدم پدر این دو آقازاده به هر نحوی که صلاح می‌داند واکنش نشان دهد چون تبعات سکوت و واکنش نشان ندادن دیگر فردی نیست. این استاد تاریخ به داستان مصدق بازمی‌گردد و تاکید می‌کند: اشتباه مصدق این بود که اجتماع و توده‌ها را هیچ فرض کرد و همین مسئله باعث شد هرچه خواستند با او انجام دهند بی‌آن که جامعه خم به ابرو آورد پس تاریخ به ما می‌گوید اگر قرار باشد آنها به راهی بروند و مردم به راهی، نتیجه چندان خوشآیند نخواهد بود! البته فی‌نفسه سرمایه‌گذاری در هر جایی می‌تواند مفید باشد و یک مسئله شخصی است ولی از آنجایی که گاهی شائبه پیش می‌آید در این اوضاع اقتصادی شاید ارزی خارج شده باشد و این جشن زخمی باشد بر تن مردم، رسانه وظیفه خود می‌داند ورود نماید.