شانه‌های تورم بر شانه‌های مردم

گروه اقتصادی: قیمت تخم‌مرغ به رغم مازاد تولید در کشور از چند ماه پیش بشدت بالا رفته و همچنان قصد پایین آمدن ندارد. قیمت تخم‌مرغ یک ماه است افزایش بی‌حساب و کتاب داشته و به شانه‌ای 55‌هزار تومان و دانه‌ای بین 1700 تا 2000 تومان رسیده است. به گزارش «وطن امروز»، در گزارش قبلی که به موضوع قیمت تخم‌مرغ پرداختیم (2 دی‌ماه)، قیمت هر شانه تخم‌مرغ معادل یارانه نقدی یک ماه شده بود. حالا با گذشت نزدیک به یک ماه قیمت یک شانه تخم‌مرغ رقم یارانه را هم پشت سر گذاشته و به بیش از 50 هزار تومان رسیده است. تخم‌مرغ در پی افزایش قیمت دیگر محصولات پروتئینی مانند گوشت، مرغ و لبنیات افزایش قیمت یافته و از آنجا که این محصول به غذای دهک‌های آسیب‌پذیر مشهور است، انتظار برای مدیریت بازار آن بیش از پیش احساس می‌شود. در واقع تولید تخم‌مرغ در کشور بیش از نیاز است و حتی صادر می‌شود بنابراین افزایش بیش از اندازه قیمت پذیرفتنی نیست. در همین باره سخنگوی وزارت جهاد کشاورزی در نخستین نشست خبری خود اعلام کرد: تولید تخم‌مرغ در کشور بیش از یک میلیون تن است و پیش‌بینی می‌شود امسال نیز افزایش یابد. هدایت‌الله اصغری، مدیرعامل اتحادیه مرغداران هم با تایید اینکه تولید داخلی کفاف نیاز مردم را می‌دهد، اظهار داشت: در حال حاضر به مقدار مورد نیاز بازار تهران و شهرستان‌ها از طریق مجاری توزیع میادین میوه و تره‌بار و فروشگاه‌های زنجیره‌ای، تخم‌مرغ فله با قیمت شانه‌ای ۳۳ تا ۳۴ هزار تومان و بسته‌بندی شده با قیمت ۳۶ هزار تومان عرضه می‌شود. مدیرعامل اتحادیه مرغداران گفت: در حال حاضر در تمام استان‌ها بر اساس اعلام نیاز تخم‌مرغ با قیمت مصوب در حال عرضه است و سعی می‌شود برای به تعادل رسیدن بازار از ۳ هزار تن نیاز روزانه کشور ۷۰ تا ۸۰ درصد با قیمت مصوب از طریق شبکه توزیع تعریف شده به دست مصرف‌کنندگان برسد. اصرار مسؤولان به فروکش کردن قیمت در بازار با توزیع تخم‌مرغ دولتی در حالی است که مردم هنوز دسترسی به این تخم‌مرغ‌های ارزان ندارند و این موضوع را می‌توان با پرسه در میادین میوه و تره‌بار متوجه شد.    * چه کسی تخم‌مرغ‌ها را پر داد؟ با این تفاسیر سوالی که وجود دارد این است که چرا باید قیمت تخم‌مرغ اینچنین سر به فلک بکشد. مسؤولان انگشت اتهام خود را در این رابطه به سمت واسطه‌ها می‌گیرند. مدیرعامل اتحادیه مرغداران معتقد است: «افزایش قیمت ناشی از فعالیت واسطه‌ها در این عرصه است». این ادعا در حالی مطرح می‌شود که تا اینجای سال هیچ اقدام مستمری برای کوتاه کردن دست این به اصطلاح دلالان و واسطه‌ها نشده است.    * راهی برای حذف واسطه‌ها نیست؟ امروز در تمام دنیا با ساده‌ترین روش‌ها از جمله استفاده از فناوری‌های کامپیوتری نظیر اپلیکیشن‌ها این واسطه‌ها را حذف یا کم‌ کرده‌اند اما هنوز معضل کشاورزی و دام کشور ما دلالی است. استفاده از اپلیکیشن‌ها در حقیقت عرضه مستقیم در فضای مجازی است بدون اینکه دلالان بتوانند دخالتی بکنند. قیمت‌های فرمایشی از یک سو و نداشتن مدیریت لازم برای اعمال قیمت‌های مصوب، عامل چند‌نرخی شدن بازار و ورود دلالان از این رخنه به بازار تخم‌مرغ است اما کشورها با ایجاد رقابت و افزایش تولید فروشندگان را مجبور می‌کنند قیمت را اتوماتیک‌وار کاهش دهند و در حقیقت دلالی هم حذف می‌شود.    * سیاست نامناسب صادرات و واردات؛ عامل گرانی تخم‌مرغ مشکل دیگر نداشتن مدیریت و سیاست‌های صادرات و واردات است؛ مثلا تخم‌مرغ زمانی که گران هم شده بود صادرات داشت، در حالی که الان کشورها بویژه در شرایط کرونا تامین نیاز داخل را در اولویت قرار داده‌اند و صادرات خود را متوقف یا محدود کرده‌اند، ضمن اینکه تاثیر تصمیمات توقف صادرات بر بازار حداقل چندین ماه طول می‌کشد. بنابراین لازم بود مسؤولان قبل از اینکه قیمت داخل به حد انفجار برسد، صادرات را متوقف می‌کردند. مسؤولان به جای پرداختن به عوامل اصلی افزایش قیمت به ۲ عامل دم‌دستی که واسطه‌ها و گرانی نهاده است می‌پردازند. البته کسی منکر تاثیر گرانی نهاده بر افزایش قیمت نیست اما مساله این است که نهاده تاثیر خود را طی ۲ سال گذشته بر بازار محصولات پروتئینی گذاشته ولی از چند ماه پیش وضعیت عرضه خوراک دام و طیور بهتر شد و قیمت نهاده هم تا حدودی فروکش کرد، بنابراین دلیل گرانی اخیر تخم‌مرغ را در جای دیگری باید جست‌وجو کرد.