روزنامه ابتکار
1399/11/09
جنگلکاری و حفاظت بهینه از جنگل
طاهر جمشیدزاده- در سیاره آبی منظومه شمسی که تنها سیاره مسکونی در میان دیگر همتایان خویش در کهکشان راه شیری است و یک سال آزگار در مواجهه با ویروس منحوس و چموش کرونا قرار گرفته است و بیش از۲میلیون و۱۵۰هزار نفر از ساکنان پست مدرن خود را از دست داده است؛ شاید در این زمینه صحبت از جنگل کاری در این شرایط برای بعضی ها صعب و آسان نباشد اما این سرمایه و میراثی است که طبق اصل ۵۰ قانون اساسی که حفاظت از محیط زیست یک وظیفه عمومی و همگانی است بر عهده تک تک ما و آحاد افراد جامعه است؛ باید به نحو مطلوب و شایسته آن را ضمن صیانت و حفاظت توسعه داده و به نسل آینده تحویل داد. در دنیای امروز توسعه و اهمیت جنگل کاری و حفاظت از آن و بویژه بها دادن به حوزه محیط زیست و فضای سبز مبلمان جنگلداری شهری با توجه به نگرانی های موجود جهت کاهش آلودگی ها در کره زمین بسیار حیاتی و پراهمیت جلوه میکند، بررسیهای میدانی، پژوهشی و مباحث اولیه مربوط به آلودگی های موجود در شهرها و به خصوص کلان شهرهایی نظیر تهران، اصفهان، مرکزی، مشهد، تبریز، اهواز و… نشان میدهد که افزایش رشد جمعیت همراه با توسعه صنعتی این جوامع منجر به افزایش سطح زندگی شهرنشینی شده است به طوری که این حیطه با افزایش موتوریزه شدن شهرها همراه شده است. از این رو آلودگی های موجود در این مناطق نیز به تبع آن با پارامتر رشد تصاعدی آلایندهها افزایش دو چندان یافته است به طوری که توسعه فضای سبز و جنگلداری شهری میتواند تا حد بسیار زیادی از این آلودگیها به ویژه آلودگی هوا بکاهد. در این راستا تعیین خط مشی و سیاستهای مدون و نه سیاستهای دوری، منفعل و خود اندیشانه برای جنگلداری شهری و حفظ و صیانت از آن باید به طور مستقیم با شرایط ویژه شهر در ارتباط باشد و شرایط و نیازمندی های اجتماعی و موقعیتهای جغرافیایی منطقه نیز بسیار حائز اهمیت است. تا کنون تقریبا اغلب طرحهای جنگلداری شهری در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بر پایه ارزش های زیباشناختی صورت گرفته است،در حالی که باید روسا و مسئولان سازمان محیط زیست و سازمان جنگلها و جنگلداری شهری این مناطق را با ارائه راهکارهای اصولی، مدون، دعوت از صاحب نظران، نخبگان، اساتید دانشگاه در حوزه محیط زیست و جنگل، جامعه شناسان، کلاسهای آموزشی با رعایت پروتکلهای بهداشتی،تهیه نقشه راه حفاظت از جنگل و صیانت از آن و همچنین تهیه اطلس رنگی جنگلهای مناطق مختلف کشور که بعضی از آنها مانند جنگلهای شمال کشور،ارسباران و مناطق زاگرس و البرز ذخیرهگاه ژنتیکی و اکوسیستم گیاهی و جانوری بکر ایران به شمار می روند و ارسال آن به۳۱استان کشور را با دیدگاه بهتر و همه جانبه نگر و پرهیز از نگاه صفر و صدی و ارائه متنوع ترین فایده مندی برای عموم مردم مورد ملاحظه و بررسی قرار دهند و باید از توجه صرف به مسائل زیباشناختی بصری آن ممانعت و پرهیز شود؛ وجود گونههای گیاهی و درختان موجود در شهرها و مبلمان شهری علی الخصوص کلان شهرهایی و شهرهای پرجمعیت که پیشتر در بالا ذکر آنها رفت،نقش بسیار زیادی در حفظ سلامت عمومی جوامع شهری و کاهش آلودگیهای ناشی از وسائط نقلیه موتوری اعم از آلودگی های ناشی از ذرات به خصوص ذرات معلق موجود در هوا که پدیده وارونگی دمایی را بیش از یک دهه است در آنها منجر شده، آلودگیهای صوتی و نیز خسارات و آلودگیهای ناشی از زبالهها و استفاده از مواد زائد و شیمیایی نظیر مازوت در نیروگاههای برق آبی ایفا کند. درنتیجه ماحصل و خروجی این نوشتار اگرچه خالی از اشکال نیست؛اما می توان بیان کرد که استپ های گیاهی و بویژه پوششهای سبز شهری امروز وسیع الطیف بوده و طیف وسیعی از خدمات محیط در معرض انقراض و رو به زوال کیفی شهرها که زنگ های آن در چند سال گذشته و یکی دو دهه اخیر که با تخریب پوشش گیاهی،خراب کردن بستر رودخانهها، پدیده کوهخواری و جنگلخواری، برداشت خاک و… که به گفته کارشناسان زمین شناسی چند دهه طول می کشد تا چند سانتیمتر خاک تشکیل شود، نواخته شده و به صدا درآمده است معرفی و شناسانده شود. در این زمینه استفاده از آموزش گسترده و بهره گرفتن و استفاده از سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی با تعامل و همکاری سازنده بین سازمانی و ارگانی نهادهای ذیربط و مرتبط نظیر سازمان محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی و معاونتهای تحت تابعه آن مانند سازمان جنگلها و مراتع کشور و منابع طبیعی سازنده و کارآمد خواهد بود، نارساییهای امروز شهری اعم از زیست محیطی و به طور خاص اجتماعی و فرهنگی مسائل غیرقابل حل به شمار نمیآیند، طوری که درنهایت میتوان اظهار کرد که شهرها و به تبع آن مبلمان شهری آنها با یک معماری اصولی و با یک برنامه ریزی مدون و صحیح از طرف کارشناسان امر و درنظر گرفتن آیتمها و فاکتورهای اجتماعی،مورفولوژی و توپوگرافی شکل گیرند؛ از این رو مشکلات و معضلات شهرنشینی و آلودگیهای محیطی ناشی از افزایش بی رویه جمعیت و افزایش سطح موتوریزه شدن در شهرها با رعایت اصول علمی و ایجاد اکوسیستمهای طبیعی گیاهان تا حد بسیار زیادی کاهش مییابد و جا دارد در افق و سند چشمانداز ۱۴۰۴ و در برنامه توسعه ششم توجه و اهتمام ویژه در این خصوص با تعیین ردیف بودجه اختصاصی از طرف مجلس شورای اسلامی که مجلس یازدهم از این اصل کلیدی کشور غافل شده است و یکی از نمایندگان این مجلس سربازی وظیفه شناس را به دلیل عدم اجازه ورود به خط ویژه ضرب و شتم می کند؛ صورت و انجام گیرد تا مصائب و مشکلات فراروی جنگل ها و مراتع کشور که در چند سال اخیر در معرض تخریب و آسیب جدی با برداشت غیر قانونی چوب اگرچه قانون ممنوعیت برداشت تصویب شده اما کماکان قاچاق چوب به وسیله شیادان حرفه ای چوب صورت می گیرد و شکارچیان غیرمجاز کنامهای جانوری و گونههای نادر و در معرض خطر انقراض را هدف مطامع شخصی خویش قرار میدهند و محیط بانان را ضرب و شتم و به شهادت میرسانند، قرار گیرد.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» واکنشها نسبت به انتصاب رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار را بررسی کرد
رئیس غیر بورسی، سکان دار کشتی طوفان زده بورس
علیرضا صدقی
سلب سرمایههای اجتماعی
رئیس صدا و سیما به جلسه هیئت دولت دعوت نشد
اختلاف دولت و صداوسیما بالا گرفت
تئاتر فجر امسال با هیچ سالی قابل مقایسه نیست
آمار رعایت پروتکلها در تهران نصف شد
آخرین خبرها از خرید واکسن کرونا
مسئولان به تهدیدهای رژیم صهیونیستی پاسخ قاطع دادند
خط و نشان تندروهای منطقه برای برجام
موجی که با هلند آغاز شد
اروپا در معرض تهدید شورشهای کرونایی
روحانی با انتقاد از احضار وزیر ارتباطات:
دستور من بوده، من را احضار کنید
رئیس قوه قضائیه:
آنچه روابط بین ملت و دولت را رقم میزند، منافع ملی است
انتقاد ایران از آلمان به خاطر عدم پاسخگویی در قبال نقش این کشور در تسلیح شیمیایی رژیم صدام
نقدی بر مصوبه جدید شورای عالی بیمه
غلام بخت آور
جنگلکاری و حفاظت بهینه از جنگل