روزنامه آفتاب یزد
1400/02/09
وهن دلسوختگان بورس
آفتاب یزد- علیرضا صفاخو: پیرو چند تجمع اعتراضی در برخی شهرستان‌ها که حتی منجر به برخی شعارهای تند علیه رئیس جمهوری و همچنین انتشار فیلمی در فضای مجازی از خودسوزی یک مالباخته بازار سرمایه شد؛ دست اندرکاران دولت نشستند و به این فکر افتادند تا تمهیداتی را جهت کاستن از شدت این التهاب و روند رو به اصلاح شاخص‌ها که به سمت یک میلیون در حال حرکت بود، بردارند. یکی از این تصمیمات اظهارات رئیس سازمان بورس مبنی بر ارائه بسته پیشنهادی ۳+۷ بازار سرمایه به دولت بود که به گفته وی 3 مصوبه آن اجرایی میشود و 7 مورد دیگر آن منوط به تایید شورای عالی هماهنگی اقتصادی است. اما یکی از موارد مطرح شده در این بسته که موجب واکنش شگفت‌انگیز و حتی مضحکه در فضای کاربران و همچنین فعالان بازار سرمایه شده و حتی سایر پیشنهادات را هم تحت‌الشعاع قرار داده، اظهارنظر«محمدعلی دهقان‌دهنوی» مبنی بر این است که «افراد خارجی با خرید سهام در بازار سرمایه ایران می‌توانند اقامت ۵ ساله بگیرند!» ایده‌ای که به زعم منتقدان حاکی از واقع‌بینانه نبودن طراحان این بسته و نادیده گرفتن واقعیت‌های محتوم حاکم بر ذات اقتصاد دولتی و دستوری ایران آن هم در هنگامه‌ای است که تنش‌های سیاسی و اجتماعی و منطقه‌ای کمتر سرمایه‌گذار دوراندیشی را حتی به فکر بررسی هزینه – فرصت‌های اقامت در ایران و پذیرش ریسک این اقدام می‌اندازد! مگر آنکه طراحان این بسته در ستاد اقتصادی دولت با دید دیگری به فضای کسب و کار ایران می‌نگرند و با وجود نقدهای ریز و درشتی که نخبگان اقتصادی به نامساعدبودن فضای اقتصادی ایران دارند، همچنان بر باور خود متعصبانه پافشاری می‌کنند!
در حالی که کافی است اعضای ستاد اقتصادی دولت در مشغله‌های پرترافیک خود در این ستاد، نیم نگاهی به گزارش آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد) بیندازند
که در آن اعلام شد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان حتی به سمت کشورهای اروپایی و آمریکا با توجه به شیوع بیماری کرونا ویروس سال 2020 به میزان 40 درصد سقوط می‌کند! و صد البته این هم باعث نخواهد شد چون این سرمایه‌ها راهی اروپا و آمریکا نیست، ایران عزیز ما به عنوان «بهشت سرمایه‌گذاران» کشف شود!
کما اینکه گزارش تحقیقی شرکت فرانسوی «کوفاس» که یکی از معتبرترین شرکت‌های جهانی در عرصه بیمه اعتبارات و پیش‌بینی «ریسک» است، شاخص«ریسک» ایران را از نظر شکنندگی در رده نخست کشورهای جهان قرار می‌دهد. نشانه‌های این شکنندگی در زمینه‌های اقتصادی در ایران کاملاً مشهود است. به عنوان مثال، تداوم افت شدید ارزش پول ملی، یکی از متغیرهایی است که وضعیت نابسامان اقتصادی ایران را نشان می‌دهد. تا جایی که طی مدت فقط 6 ماه قیمت دلار در بازار آزاد ایران تقریباً 100 درصد گران‌تر شد و تا امروز هم چشم‌اندازی برای شکست قیمت دلار ایجاد نشده است.
در واقع مصادیق مورد اتفاق‌نظر کارشناسان اقتصادی کشورمان و این دسته از موسسات مبنی بر کاهش شدید قدرت خرید مردم ایران، تشدید تورم افسارگسیخته، افزایش محسوس فقر و بیکاری، بی‌ثباتی سیاست‌های اقتصادی، نداشتن امنیت اقتصادی همراه با بی‌میلی سرمایه‌گذاران داخلی برای هزینه‌کردن در بخش تولید ایران و نداشتن تعامل سازنده با دنیای خارج، از عوامل پررنگی هستند که در واقع نتیجه حتمی آن درماندگی اقتصاد کشور بوده است.
در واقع وضعیت ناگوار اقتصادی کشور در حال حاضر وضعیتی نبوده که یکباره حادث شده باشد. در واقع پیش از بروز همه‌گیری کرونا هم وضعیت خوبی وجود نداشت؛ کما اینکه اقتصاد کشور پیش از بازگشت تحریم‌های یکجانبه دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری وقت آمریکا در سال ۲۰۱٨ میلادی، اقتصادی دچار چالش جدی بود و محصول یک برهه کوتاه و خاص نبوده است. حال تصمیم‌گیران ستاد اقتصادی دولت و رئیس سازمان بورس چگونه انتظار دارند که نتیجه منطقی سیاست‌گذاری‌های نادرست و تصمیمات غلط در عرصه‌های اقتصادی کشورمان که البته مختص این دولت هم نبوده و نیست، اشتیاق سرمایه‌گذاران خارجی به گرفتن سهمی از بازار سرمایه ایران حتی با وجود پاداشی همچون اقامت 5 ساله در ایران بسته جذاب و عملیاتی باشد!؟
«فردین آقابزرگی» کارشناس بازار سرمایه، در خصوص این بند از بسته پیشنهادی ستاد اقتصادی دولت برای ایجاد تحرک مثبت به «آفتاب‌یزد» می‌گوید: در این رابطه باید بر این نکته اشاره کرد که تلاش مسئولان با توجه به شرایط و دغدغه زیاد زیان‌دیدگان بازار سرمایه طی 7 ماه اخیر رویکردی مثبت است، اما در این رابطه باید توجه داشت که به کار بردن ابزارهایی که به تنهایی نخواهد توانست رفع‌کننده مشکلات حاکم بر این بازار باشد و به تعبیر دیگر ملموس و محسوس نیست، بیشتر موجب وهن دلسوختگان این بازار میشود.وی در مورد بسته جدید ارائه اقامت 5 ساله به سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه ایران می‌افزاید: با فرض اینکه منظور قانونگذار از سرمایه‌گذاران خارجی، شهروندان عراقی باشد که به عنوان گردشگر ناگزیر به تردد مکرر به ایران برای تمدید ویزا بودند باشد؛ باید به این نکته توجه داشت که اگر بناست تا این افراد سرمایه‌های خود را به ایران بیاورند، ملاک افزایش میزان سرمایه‌گذاری خارجی، میزان رضایتمندی سرمایه‌گذار داخلی است. به معنای دیگر وقتی سرمایه‌گذار داخلی به دلایل متعدد مانند نبود سرعت لازم در رشد تولید و تجارت مشتاق به حضور نیست و قیمت‌گذاری‌های دستوری و از بالا به پایین و همچنین نظارتی مانند تعزیرات و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مانع تسهیل و تسریع در فعالیت‌های اقتصادی سازنده است؛ نمی‌توان این دست تصمیمات را عملیاتی و واقع‌بینانه دانست. کما اینکه عقل سلیم سرمایه‌گذار خارجی برای حضور در اقتصاد کشور ما که در طبقه‌بندی پرریسک و کم‌ریسک، جزو طبقه کم‌ریسک نیست خود جای تامل دارد.
وی در ادامه به تصمیم‌گیری‌های متناقض با ماهیت رویکرد تصمیم‌گیران کشورمان به افراد خارجی اشاره کرده و می‌گوید: «وقتی جمعی از نمایندگان مجلس، دو روز پیش طرح ممنوعیت ورود خبرنگاران رسانه‌های خارجی را ارائه می‌کنند؛ چگونه باید انتظار داشت با رویکرد قانونگذاران به افراد خارجی؛ نزد سرمایه‌گذاران خارجی هم نسبت به انتقال سرمایه‌شان به ایران حس مثبت و متناسب با خواسته‌های فعالان بازار ایجاد شود!؟»
آقابزرگی با اشاره به اینکه رکن اصلی تغییر بورس ایران به اقتصاد ما بر می‌گردد که چگونه نمایش داده میشود می‌افزاید: در واقع صرف یک مصوبه نوشتاری با توجه به تجربیات گذشته که افراد عدیده‌ای برای خارج کردن پول خودشان به مشکل جدی بر می‌خوردند، نمیتواند راهگشا باشد. در واقع تداوم مشکلات ناشی از نرخ تسعیر ارز و اینکه وقتی شخصی سرمایه‌ای می‌آورد، هنگام تصمیم به خارج کردن آن به اجبار محکوم به دریافت ریال خارج از قیمت متناسب با آن گردد، در عمل مانع عملیاتی‌شدن این دست مصوبه‌ها خواهد بود.
وی با بیان اینکه این بسته تنها با رویکرد اصل القای مثبت و جو روانی مثبت خواهد بود، وگرنه در بهبود چرخه اقتصاد کشور تاثیر خاصی ایجاد نخواهد کرد می‌افزاید: به ویژه آنکه ایران جزو کشورهای دارای رتبه بالای متقاضیان سرمایه نبوده است.
این کارشناس بازار سرمایه با استناد به نمونه ملموس اشتیاق رو به افزایش ایرانیان به خرید ملک در کشور ترکیه می‌گوید: در واقع همانگونه که اظهارات جسته و گریخته‌ای مانند ممانعت اجباری از خروج سرمایه اقدامی بیهوده است، باید دید شاخصترین عوامل انگیزشی خروج سرمایه از کشور چیست و اصلی‌ترین عوامل مانع شوق حضور سرمایه‌گذاران خارجی در اقتصاد ایران
چیست؟
وی با بیان اینکه نظام قیمت‌گذاری اجباری و تحمیلی در ایران و همچنین انتظارات فراوان از اتخاذ تمهیدات جبرانی دولت برای اصلاح قیمت‌ها بعد از رشد بی‌محابای نیمه نخست سال 99 می‌افزاید: در واقع با این دامنه نوسانات در اقتصاد ایران و بازار سرمایه و... نمی‌توان این دست بسته‌های تشویقی را عملیاتی و مفید برشمرد.
سایر اخبار این روزنامه
وهن دلسوختگان بورس
ظرفیت اقتصادی بازگشت آثار تاریخی به کشور
زن قدرتمند ایرانی
شانس بالای نوری مالکی برای نخست وزیری عراق
جدول جنجالی بودجه 1400
باز هم جوانان متهم به راحت طلبی شدند
دام لیلاز
توضیح سمپاد به آفتاب یزد
مغالطه‌ای به نام پسا کرونا
گزارشگری در شرایط بی‌ثباتی
بازی درمانی چیست؟
بی‌توجهی به مسائل روانی مردم
در خدمت خانواده شهدا یا وکلا؟
توضیح سمپاد به آفتاب یزد
