روزنامه ابتکار
1400/02/16
آیا سفرهای بین‌المللی برای واکسینهشدهها از سر گرفته میشود؟ جهانگردی بدون کرونا
گروه فرهنگ و هنر – بیش از 15 ماه است که جهان درگیر پاندمی کرونا است. ویروسی که تمامی جنبه‌های زندگی را تحت‌الشعاع قرار داد از چین آغاز شد و رفته رفته تمامی جهان را درنوردید. در این بین صنعت‌های بسیاری متحمل زیان‌های بسیار شدند که گردشگری هم یکی از آن‌ها است. اما حالا با واکسیناسیون جهانی و صدور گذرنامه‌های مخصوص به نظر می‌رسد کم‌کم امکان احیای گردشگری در جهان فراهم شده باشد.از اواخر سال 2019 که ویروس کرونا در چین پدیدار شد حدودا 15 ماه می‌گذرد. میزان سرایت و همه‌گیری این ویروس اثرات منفی بسیاری را به جهان تحمیل کرد. صنعت توریست و گردشگری نیز از تاثیرات منفی ویروس کرونا در امان نبود و این حوزه تا مدت بسیار زیادی کاملا از کار افتاد. ویروس کرونا باعث شد تا اکثر هتل‌ها خالی از مسافر، اکثر پروازهای هواپیمایی لغو، موزه‌ها و اماکن تاریخی تعطیل و رستوران و مراکز مشابه بسته شوند.
اما حالا با کاهش محدودیت‌ها و پایین آمدن مبتلایان در نقاط مختلف دنیا، بعضی از کشورها برای جذب توریست و گردشگر اقدامات قابل توجهی را انجام داده‌اند. با کشف واکسن کرونا و انجام واکسیناسیون، از اوایل سال 2021، عبارت جدیدی با نام «گذرنامه واکسن» از سوی برخی افراد صنعت گردشگری در دنیا رایج شد. «گذرنامه واکسن» مدرکی است که نشان می‌دهد آیا فرد دارنده گذرنامه دربرابر کرونا واکسینه شده است یا خیر. همچنین انواع دیگر این گذرنامه می‌توانند برای سهولت سفر اطلاعاتی درباره نتیجه منفی آزمایش کرونا ارائه دهند.
انواعی از «گذرنامه‌های واکسن» که در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی، گروه‌های صنعتی مختلف، شرکت‌های فناوری و غیردولتی در تلاش برای تهیه آن‌ها هستند چیزی شبیه به یک اپلیکیشن خواهند بود که روی گوشی‌های موبایل نصب می‌شوند یا بخشی از کیف پول دیجیتالی مسافر خواهند بود.
«نیک کارین» معاون اول انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی گفته بود: «این اقدام تلاشی برای دیجیتالی کردن روند کنونی است. به این ترتیب هماهنگی و سهولت بیشتری شکل می‌گیرد و مسافرت بین کشوری برای مردم بی‌آن‌که مجبور باشند برگه‌های کاغذ مختلف برای کشورهای مختلف و مدارک مختلف برای ایستگاه‌های بازرسی مختلف ارائه کنند راحت‌تر خواهد بود.»
بسیاری از کشورهای جهان اعلام کرده‌اند قصد دارند این طرح را اجرا کنند اما این طرح از همین حالا با انتقادهای زیادی روبه‌رو شده است. شایعه‌پراکنی و شدت‌گرفتن تئوری‌های توطئه در آمریکا، تظاهرات در دانمارک و درگیری‌های ژئوپلتیکی در اتحادیه اروپا از جمله حواشی‌ای است که در این زمینه به راه افتاده است.
طرفداران طرح گواهی واکسن می‌گویند که افراد با در دست داشتن آن نه‌تنها می‌توانند بدون نگرانی از انتقال ویروس با خانواده و دوستان خود دیدار کنند، بلکه این ایده می‌تواند موجب رونق کسب‌وکارها هم شود. این گواهی می‌تواند به دارنده آن اجازه سفر بین‌المللی یا حضور در اماکن عمومی مانند باشگاه ورزشی، کنسرت و رستوران را بدهد. در مقابل، مخالفان طرح معتقدند که گواهی واکسن، ابزاری برای دامن زدن به تبعیض‌ها و نابرابری‌هاست.
در حالی که گواهی واکسن هنوز در بیشتر مناطق در حد یک طرح و پیشنهاد است، آمریکا، انگلیس و دانمارک نیز اعلام کرده‌اند قصد دارند این رویه را در پیش بگیرند. پیش‌بینی میشود برخی خطوط هوایی و صنایع مرتبط با گردشگری نیز طرح پاسپورت را اجرا کنند.
اما مشکلاتی بر سر راه این گواهی وجود داشت. موضوع این است که هیچ توافقی در زمینه هدف اولیه برای طرح پاسپورت واکسن وجود ندارد. دولت‌ها معمولا از آن به عنوان راهی برای گشایش اقتصادی صحبت می‌کنند. مردم آن را راهی برای برگشت به زندگی عادی می‌دانند. کادر درمان هم آن را چاره کاهش احتمال سرایت بیماری می‌بیند. به همین دلیل، کارشناسان از دولت‌ها می‌خواهند تا استانداردهای بین‌المللی برای پاسپورت واکسن تعیین نشده، دست به اجرای آن نزنند و مجوز آغاز سفرهای بین‌المللی را صادر نکنند.
در این میان، سوال‌های زیادی مطرح است که جواب آن مشخص نیست. افراد برای دریافت پاسپورت باید ۲ دز واکسن زده باشند یا یک دز هم کافی است؟ واکسن‌های ساخت کشورهای مختلف مانند روسیه و چین در غرب مورد تایید هستند؟ استثنای پزشکی یا مذهبی وجود دارد؟ ضرورت داشتن کارت واکسیناسیون برای فعالیت‌های خاص تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ اگر تعداد مبتلایان به میزان مشخصی کاهش پیدا کند یا ایمنی جمعی ایجاد شود این طرح لغو میشود یا برای همیشه ادامه دارد؟
به هر حال با تمام این موارد قرار است پذیرش مسافران بین‌المللی از تابستان ۲۰۲۱ پس از گذشت یک‌ونیم سال توقفِ جریان سفر برقرار شود. اگرچه با سرعت گرفتن واکسیناسیون در برخی کشورها و اعلام وضعت سفید، هنوز ملاحظاتی برای سفرهای بین‌المللی وجود دارد، مثلا استرالیا و نیوزیلند تصمیم گرفته‌اند رفت و آمدها را فعلا در همسایگی خود محدود کنند. اگرچه به خاطر وضعیت سفیدشان، دعوت‌نامه‌های زیادی از طرف کشورهای دیگر برای سفر دریافت می‌کنند.
اما اتحادیه اروپا که در یک سال گذشته به تعداد انگشت‌شماری از کشورها اجازه ورود داده است، حالا رسما اعلام کرده از تابستان آماده پذیرش گردشگران واکسینه‌شده است. البته مرزهای اروپا به روی اتباع هر کشور یا هر گردشگر واکسینه‌شده‌ای باز نخواهد شد و هنوز ترجیح بر برداشتن گام‌های کوچک است. مثلا درباره صدور ویزای توریستی برای اتباع ایرانی هنوز هیچ برنامه جدیدی از سوی کشورهای عضو اتحادیه اروپا اعلام نشده است.
با وجود میل برخی کشورها برای باز شدن بیشتر مرزها، سازمان جهانی بهداشت همچنان اعتقاد و تاکید دارد برای برقراری سفرهای بین‌المللی زود است و با شرط گذرنامه واکسن نیز مخالف است. این سازمان اعتقاد دارد با توجه به در دسترس نبودن واکسن برای همه ساکنان زمین، نباید سفرهای بین‌المللی را مشروط به واکسن کرد و همچنان توصیه می‌کند سفرهای بین‌المللی با وجود واکسیناسیون به تعویق بیافتد.
ملاحظات سازمان جهانی بهداشت بر این است که سفرهای بین‌المللی هنوز خطر انتقال ویروس کرونا را به همراه دارد، حتی با وجود واکسینه شدن؛ چرا که با جهش‌های جدید ویروس و تکمیل نشدن مطالعات مربوط به اثرات واکسن، هنوز با قطعیت درباره رفع خطر شیوع این ویروس نمی‌توان نظر داد، بنابراین توصیه می‌کند سفر با انگیزه توریستی تا زمان واکسیناسیون کامل به تاخیر افتد.
اما به نظر می‌رسد کشورهای زیادی حداقل در اروپا و آن دسته که اقتصاد وابسته‌ای به گردشگری دارند، چندان با این ملاحظات کاری ندارند. چنان‌که اتحادیه اروپا با انتشار فهرستی از مناطق سفید و کم‌خطر و کشورهایی که واکسیناسیون در آن‌ها سرعت گرفته مثل ایالت متحده امریکا، برای پذیرش گردشگران آن‌ها اعلام آمادگی کرده است. این گردشگران بیشتر از یک سال است که از سفر به اروپا محروم شده‌اند.
بعضی کشورها نیز با وعده واکسنِ مسافران در بدو ورود، سعی در جذب گردشگر دارند؛ اقدامی که مالدیو در پیش گرفته است. با این حال، سازمان جهانی بهداشت از این کشورها خواسته واکسن کووید را برای گروه‌های پرخطر مثل افراد مسن و با شرایط خاص پزشکی مصرف کنند و نه توریست‌ها.
سازمان جهانی بهداشت بارها مخالفت خود را با گذرنامه واکسن یا برقراری سفر فقط برای واکسینهشدهها اعلام کرده است. بر اساس داده‌های این سازمان درحال حاضر بیشتر کشورهای کم‌درآمد و یا با درآمد پایین به واکسن کرونا دسترسی ندارند و ۹۴ درصد کشورهایی که واکسیناسیون جمعیت خود را آغاز کرده‌اند در گروه با درآمد بالا یا متوسط قرار دارند. این سازمان بهداشت معتقد است گذرنامه واکسن فقط نابرابری‌های جهان را عمیق‌تر می‌کند و به نوعی نقض آزادی جابه‌جایی‌های بین‌المللی به شمار می‌آید.
این سازمان از کشورها خواسته بهداشت عمومی را به منافع اقتصادی و سیاسی ترجیح دهند و واکسیناسیون را شرط مصونیت برای سفرهای بین‌المللی اعلام نکنند، چرا که هنوز ناشناخته‌های زیادی درباره اثر واکسن کووید وجود دارد.
اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ایالات متحده که در یک سال گذشته ملاحظات سختگیرانه‌ای درباره سفر در دوران کرونا داشته است نیز هم‌عقیده با سازمان جهانی بهداشت، برقراری دوباره سفرهای بین‌المللی را همراه با خطرات اضافی می‌داند. در توصیه‌نامه‌های این مرکز آمده که حتی مسافران کاملا واکسینه‌شده ممکن است در معرض خطر این ویروس باشند، بنابراین سفرهای بین‌المللی تا زمان واکسیناسیون کامل به تاخیر انداخته شود.
توصیه این مرکز برای سفرهای بین‌المللی، با وجود سرعت گرفتن واکسیناسیون در امریکا، هنوز تغییر نکرده و همچنان بر انجام سفرهای ضروری تاکید دارد.
امریکا در حال حاضر مقررات سفر در داخل این کشور را با تغییراتی همراه کرده است؛ مثلا افراد واکسینه‌شده اکنون اجازه دارند به ایالت‌های دیگر در داخل این کشور سفر کنند، بدون آن‌که آزمایش کووید بدهند و به قرنطینه نیاز داشته باشند، اما همچنان به استفاده از ماسک و رعایت فاصله دومتری و پرهیز از حضور در اماکن پرازدحام توصیه میشود. در حقیقت، سرعت گرفتن واکسیناسیون هنوز محدودیت‌های سفر در داخل این کشور را کامل حذف نکرده و توصیه درباره سفرهای بین‌المللی نیز همانند قبل از واکسیناسیون است.
با وجود چنین ملاحظات و توصیه‌هایی، اما به نظر می‌رسد ضررهای سنگین صنعت هوایی و گردشگری بسیاری از کشورها را پس از یک سال و اندی توقف سفرهای بین‌المللی بر آن داشته تا به ایده‌هایی مثل گذرنامه واکسن فکر کنند و آن را راه حل بهتری برای بازگشت گردشگران و متوقف کردن خسارت‌های بیشتر کووید بدانند و برای باز شدن مرزها و صدور دوباره ویزاهای توریستی، البته برای اتباع بعضی از کشورها اقدام کنند. با این رویه، پیش‌بینی میشود سفرهای بین‌المللی دست‌کم تا زمان واکسیناسیون کامل، از دسترس برخی شهروندان جهان خارج شود.
سایر اخبار این روزنامه
قاسم آهنین‌جان درگذشت
ژوبین صفاری
ذبح منافع مردم در سیاسی کاری
دبیر کمیته ملی اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت اعلام کرد
واکسن، تنها راه پایان پاندمی قرن
آیا سفرهای بین‌المللی برای واکسینهشدهها از سر گرفته میشود؟
جهانگردی بدون کرونا
تنش‌زدایی تهران-ریاض چه پیامدهایی برای خاورمیانه خواهد داشت؟
معنای جدید رابطه ایران و عربستان
«ابتکار» وضعیت بازارهای مالی درصورت کاهش قیمت ارز را بررسی کرد
اقتصاد روی خط انتظار
شرایط ثبت نام برای داوطلبان ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان اعلام شد
آذری جهرمی، غرضی و بادامچیان منع شدگان حضور در انتخابات
آیت الله جنتی:
نامزدهای انتخابات از همین امروز درست سخن بگویند
روحانی در جلسه هیئت دولت:
تحریم شکسته شد
سردار قاآنی:
نیروی قدس سپاه الگو و شاخص مجاهدان و علاقمندان فرهنگ مقاومت است
آملی لاریجانی:
آرمان قدس تعطیلی ناپذیر است
در پیام سرلشکر باقری به مناسبت روز قدس تاکید شد
لحظه‌ای از اندیشیدن به آرمان بزرگ قدس غفلت نخواهیم کرد
