«ابتکار» وضعیت بازار مسکن در سال جاری را بررسی کرد ارزانی مسکن، رویای دور از دسترس

کیمیا نجفی
اینکه بازار مسکن در سال جاری و در دولت جدید چه سمت‌وسویی خواهد داشت، پرسشی است که با پاسخ‌های متفاوتی از سوی فعالان و کارشناسان بازار مسکن روبه‌رو است. برخی‌ها معتقدند اگر دولت وعده ساخت مسکن را محقق کند بدون‌شک در قیمت‌ها موثر خواهد بود. عده‌ای دیگر با بررسی روند قیمت‌ها در روزهای اخیر معتقدند که انتخابات و مذاکرات برجام بازار مسکن را تحت تاثیر قرار داده و استارت کاهش قیمت در این بخش زده شده است. اما از سوی دیگر هستند فعالانی که معتقدند بازار مسکن به آسانی در مسیر ارزانی قرار نمی‌گیرد و در سال جاری نباید انتظار کاهش قیمت در این حوزه را داشت.
جدیدترین آمار از وضعیت بازار مسکن شهر تهران حاکی از آن است که نرخ‌های پیشنهادی در خردادماه نسبت به اردیبهشت ماه ۸ درصد کاهش یافته و افت قیمت در مناطق شمالی، بیشتر بوده است. بر اساس گزارشی از ایسنا، اولین آمار غیررسمی از رصد بازار مسکن شهر تهران در خردادماه ۱۴۰۰ عقبگرد محسوس قیمت‌ها را نشان می‌دهد. تلفیق چند عامل فرعی با انتخابات ریاست جمهوری و گفت‌وگوهای برجام، به عنوان دو متغیر اصلی به تعدیل انتظارات تورمی و حتی ریزش قیمت‌ها در بازار مسکن، به‌خصوص در مناطق واقع در نیمه شمالی پایتخت منجر شده است. کاهش قیمت‌های پیشنهادی که از بهمن ماه گذشته آغاز شده در خردادماه نیز ادامه پیدا کرد. طبق داده‌های سامانه کیلید که تحولات بازار مسکن شهر تهران را بررسی می‌کند قیمت پیشنهادی هر متر مربع واحد مسکونی در آگهی‌های خردادماه ۱۴۰۰ نسبت به اردیبهشت ماه ۸ درصد کاهش یافته است.
مردم منتظر نباشند که قیمت خانه پایین بیاید


خبر کاهش 8 درصدی قیمت‌ها در بازار مسکن در حالی اعلام شد که علیرضا پاک‌فطرت، عضو کمیسیون عمران مجلس در گفت‌وگو با رویداد۲۴ با بیان این مسئله که از ابتدای انقلاب تا امروز هیچ‌گاه خانه ارزان نشده است و باز هم ارزان نخواهد شد. از این‌رو مردم منتظر نباشند که قیمت خانه پایین بیاید. گفته است: «آن‌هایی که برای فروش به پول نیاز دارند شاید از سر اجبار مجبور شوند ۱۰ تا ۱۵ درصد پایین‌تر از قیمت‌های بازار ملک‌شان را بفروشند تا خانه‌شان به پول تبدیل شود که البته این هم موقت است. پس این رویکرد و تصمیم توسط عده‌ای معدود را نباید به کاهش قیمت مسکن در کشور ربط داد.»
چند درصد قیمت خانه را به سال‌های قبل بازنمی‌گرداند
محمود فاطمی‌عقدا، کارشناس بازار مسکن و رئیس اسبق مرکز تحقیقات مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز معتقد است که بازار مسکن شاهد کاهش قیمت نبوده است. وی در این خصوص به «ابتکار» گفت: کاهش جزئی قیمت در واقع حاشیه حبابی است که در این حوزه ایجاد شده و حباب طی ماه گذشته مقدار کمی خود را جمع کرده است. البته نمی‌توان گفت که حوزه مسکن حبابی است چراکه امسال افزایش دستمزدها بالا بود، مصالح ساختمانی به شدت با افزایش قیمت روبه‌رو بودند به‌طوری که قیمت سیمان طی سه ماه دوبار گران شد، از سوی دیگر هزینه‌های دولتی درخصوص صدور مجوز افزایش یافته و این در حالی است که زمین هم افزایش قیمت داشته است تمام این مسائل صحبت‌ها به خصوص صحبت عضو کمیسیون عمران مجلس درخصوص کاهش نیافتن قیمت خانه را تایید می‌کند.
وی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به افزایش قیمت مسکن طی سال‌های اخیر گفت: قیمت مسکن طی سال‌های اخیر افزایش بی‌نهایتی داشته و اگر هم کاهش 10 الی 15 درصدی در بازار مسکن داشته باشیم تاثیری در قیمت‌ها نخواهد داشت و چنین رقم‌هایی، قیمت را به نرخ‌های سال‌های گذشته بازنمی‌گرداند و دیگر شرایط را جوری تنظیم نمی‌کند که دهک‌های 6 به پایین به راحتی صاحب‌خانه شوند.
این کارشناس بازار مسکن با بررسی برنامه‌های دولت جدید در حوزه مسکن ادامه داد: دولت آینده برنامه‌هایی درخصوص بازار مسکن دارند. این برنامه‌ها در حوزه زمین، استیجار و ساخت یک میلیون واحد مسکونی بوده و اگر دولت آقای رئیس استارت این برنامه‌ها را بزند بدون‌شک شاهد تاثیرات مثبتی در حوزه مسکن خواهیم بود.
دولت نمی‌تواند نسبت به مسکن بی‌توجه باشد
وی با تایکد بر این مسئله که بازار مسکن اثر مستقیم بر دیگر بخش‌های دارد ادامه داد: من قبلا بارها گفته‌ام دولت آینده ایران نمی‌تواند به مسئله مسکن بی‌توجه باشد. من اشاره کرده بودم که اگر دولت تصمیم دارد اشتغال ایجاد کند، درآمدی برای مردم کسب کند و اوضاع اقتصادی خانوارها را بهبود بخشد باید بخش مسکن را فعال کند چراکه پس از فعال شدن این بخش دیگر صنایع هم فعال شده و رونق می‌گیرند. لذا مسکن حتما نوک پیکان برنامه‌های توسعه‌ای و اشتغال‌زایی دولت آقای رئیسی خواهد بود.
وی با اشاره به ساخت یک میلیون واحد در سال گفت: اگر آنطور که قول ساخت یک میلیون واحد در سال داده شده است اجرایی شود من گمان می‌کنم بازار مسکن ثبات قیمتی پیدا می‌کند و از سوی دیگر مقداری از حاشیه سود این حوزه ریزش خواهد کرد.
حاشیه سود بخش مسکن بالاست
این کارشناس بازار مسکن از حاشیه سود بخش ساخت‌وساز گفت: برخلاف بقیه کالاها در بازارهای دیگر، مسکن به خصوص در حوزه ساخت‌وساز حاشیه سود بالایی دارد. یعنی ما در بخش مسکن با سود 20 درصد روبه‌رو نیستیم، سود ساخت مسکن بالای 100 درصد بوده و این مقدار جای ریزش دارد. به هرحال بخش مسکن گردش پولی بسیار بالایی دارد و زمانبر بودن تبدیل مسکن به پول حاشیه سود را بالا می‌برد. بنابراین با اجرایی شدن طرح‌ها و سیاست‌های دولت جدید باید شاهد ثبات در بازار باشیم.
وی اظهار کرد: البته من معتقدم که کاهش قیمت به سرعت اتفاق نخواهد افتاد ولی اگر ما تا پایان سال 1400 یک میلیون واحد را داشته باشیم فشار از روی خریدار برداشته می‌شود و فروشندگان مجبور به کاهش قیمت مسکن خود می‌شود چراکه عرضه و تقاضا به ثبات می‌رسد و دیگر ما با حجم زیاد تقاضا و عرضه کم مواجه نخواهیم بود. بنابراین فروشندگان تابع بازار می‌شوند و قیمت‌های پایین‌تری را برای ملک خود در نظر می‌گیرند.