دولت رئيسي هم از اين مجلس در امان نيست؛ هست؟

آرمان ملی- امید کاجیان: این‌ روزها ‌او نقشی متفاوت ایفا می‌کند. ‌در آستانه ورود به عصر دولت جدید و با اطمینان به اینکه همه بخش‌ها در یک راستا و جناح قرار دارند، تلاش می‌کند در اظهارات جهاد‌گونه و شعاری از دیگران پیشی بگیرد. محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس یازدهم این بار درآخرین اظهاراتش گفته است با اطمینان عرض می‌کنم که ظرفیت کشور به‌نحوی است که با همین شرایط سخت تحریم می‌تواند در یک برنامه پنج‌ساله آرامش و ثبات را به اقتصاد کشور و زندگی مردم بازگرداند. امیدوارم توفیق داشته باشیم در این مسیر صادقانه خدمتگزار مردم باشیم. او همان کسی است که البته اخیرا در مجلس نیز از این سخن گفته بود که مهلت تمدید ادامه همکاری‌ها با آژانس به پایان رسیده و فیلم دوربین‌ها نیز طیق قانون به آژانس نباید برسد. هرچند سخنگوی وزارت امور خارجه دولت روحانی گفته است: توافق فنی با آژانس و ادامه و عدم‌ادامه آن موضوع بحثی است که همچنان تصمیم جدیدی در این باره اتخاذ نشده است؛ چه درباره ادامه یا عدم‌ادامه آن و همچنین درباره پاک‌شدن اطلاعات تصمیمی اتخاذ نشده است. اما قالیباف با بیان اینکه مهلت سه ماه آژانس انرژی اتمی تمدید نشده است،گفت: قانون اقدام راهبردی دقیقا در حال اجراست. قالیباف گفت: درباره آژانس قبلا نیز تذکر دادم، الان هم می‌گویم پس از زمان سه ماهه‌ای که گذشت، هیچ چیزی تمدید نشد و پس از آن هیچ‌کدام از موضوعاتی که در داخل ضبط شده، هیچ‌وقت به آژانس داده نمی‌شود و در اختیار ایران است؛ گفته‌هایی که قطعا باعث نگرانی غرب و آژانس، آن هم در بحبوحه شرایط خاص امروز شده است. بسیاری این‌گونه اظهارنظرها در آستانه مذاکرات احیای برجام را نوعی تلاش برای زیر میز زدن ارزیابی می‌کنند.  همه کسانی که امید داشتند در عصر بایدن اوضاع بهبود یابد؛‌ اکنون نظر دیگری دارند. لحن مکالمه‌ها در آستانه آخرین روزهای مذاکرات احیای برجام نیز روز‌به‌روز تغییر می‌کند و گویی تند‌تر می‌شود.‌ در‌حالی‌که انتظار می‌رفت به‌زودی شاهد پایان موفقیت‌آمیز مذاکرات باشیم و طرفین از تکمیل پیش‌نویس برای توافق می‌گفتند اما از قرار حالا همه‌چیز به آن شکلی که ابتدا تصور می‌شد، پیش نمی‌رود. به این معنا که هر یک دیگری را به این موضوع فرا می‌خواند که فرصت برای مذاکرات در حال اتمام است، وقتی نمانده و از سوی دیگر ایران و آمریکا هر کدام معتقد هستند که طرف مقابل باید تصمیم سخت را بگیرد. این در حالی است که به‌زودی دولت جدید اصولگرا بر سر کار می‌آید و این بدان معناست که دولت سیزدهم احتمالا بر‌خلاف آنچه تصور می‌شد ممکن است به میوه‌های برجام دست نیابد و آن را نتواند یا نخواهد بچیند. هرچه هست اینکه اقدامات امروز مجلس و البته قالیباف می‌تواند مانع بسیاری از مسائلی که قادر بود به نفع دولت آتی تمام شود، باشد. آیت‌ا... رئیسی می‌توانست با توجه به مذاکرات احیای برجام از سود رفع تحریم‌های احیای برجام بهره ببرد و بهبود اوضاع آنی را به نام خود ثبت کند یا لا‌اقل در زمینه‌هایی مانند محدود شدن فضای اجتماعی و اینترنت اندکی صبر به خرج دهد و تامل کرده و‌ آن پیش‌زمینه منفی فکری را که برخی‌ در مورد دولت آینده دارند، پاک کند.   خطر آزادی‌های اجتماعی  بسیاری از اتفاقاتی که امروز در مجلس رخ می‌دهد، رخدادهایی است که می‌تواند تبعات منفی آن دولت آینده اصولگرای رئیسی را با خود همراه کند؛ موضوع طرح «صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی» که اگر به تصویب برسد استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی - درصورت عدم‌ثبت درکشور -  را ممنوع کرده و حتی در‌صدد این است که بتواند برای کسانی که از فیلتر‌شکن استفاده می‌کنند مجازات تعیین و جرم‌انگاری کند. این موضوع در کنار اظهارات قالیباف در خصوص رد همکاری‌ها با آژانس، هر دو موضوعاتی هستند که می‌توانند دولت آینده را در تحقق اهداف معیشتی و آزادی‌های اجتماعی با چالش روبه‌رو کنند و به عقیده برخی، مجلسی که تا پیش از این در راه دولت روحانی سنگ‌اندازی کرده و مشکلاتی ایجاد می‌کرد اکنون اقداماتش می‌تواند علیه رئیسی تمام شود. در این مسیر قالیباف نیز به عنوان رئیس مجلس انقلابی حامی اقدامات بعضا تند مجلس یازدهم در زمینه‌هایی مانند برجام، اینترنت، موضوع تحریم‌ها و... بوده است. اما اکنون اظهارات اخیر قالیباف در مورد این موضوع که ظرفیت کشور به نحوی است که می‌تواند در پنج سال با شرایط سخت تحریمی همچنان مسیر پیش‌رو را ادامه دهد و البته کشور را به ثبات و آرامش اقتصادی برساند نیز قابل‌تامل است. اساسا بدیهی است که لازمه بهبود اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، گشایش و تعاملات بیرونی در عرصه سیاست خارجی و همین طور گشایش‌های داخلی در زمینه آزادی‌های اجتماعی است. حال آنکه مواضع مجلس انقلابی در مورد طرح‌ها و برخی اظهارات با این دو مقوله چندان سر سازگاری ندارد و خود می‌تواند حکم چوبی بر چرخ دولت آتی برای بهبود امور کشور باشد. همه اینها در حالی است که دولت آینده احتمالا موظف به خروج کامل و صحیح از پروتکل الحاقی شود و اگر طرح اینترنت به تصویب برسد آن را اجرایی کند. آیا این بدان معناست که مجلس این روزها تلاش می‌کند تا همانطور که در زمان روحانی با تصمیماتی مشکلاتی برای دولت و البته مردم آفریدند، این بار هم همان مسیر را در دوره رئیسی طی کنند؟ موضع‌های خاص قالیباف این روزها در ارتباط با همکاری با آژانس و ادامه تحریم و... درحالی است که این سوال پیش می‌آید اگر او خود نیز اکنون کاندیدای ریاست‌جمهوری بود و رئیس‌جمهور می‌شد هم باز همین مواضع را درپیش می‌گرفت یا حالا چون دولت رئیسی بر سر کار است، چنین می‌گوید‌؟ البته ناگفته نماند در حالی ماجرای احیای برجام و همکاری با آژانس نامشخص است که خود شخص رئیسی نیز اعلام کرده بود موضوع سیاست خارجه او نه با برجام شروع می‌شود و نه به برجام ختم خواهد شد. همه این اظهارات در حالی است که وی در‌باره مذاکره با بایدن نیز پس از رفع تحریم‌ها هم یک «خیر» قاطعانه گفته بود. اما آیا رفتار امروز مجلس به معنای سنگ‌اندازی پنهانی برای دولت رئیسی نیز می‌تواند به‌شمار بیاید؟