طالبان به مرز چین رسید هند دنبال مذاکره

سرویس بین‌الملل جوان آنلاین: طالبان، شمال شرقی واخان بدخشان در فاصله ۹۵کیلومتری مرز مشترک با چین را هم تحت کنترل درآورد و همزمان، چینی‌ها ده‌ها شهروند خود را از افغانستان خارج کردند. استرالیا هم بعد از ۲۰ سال، پایان حضور نظامی خود را در افغانستان اعلام کرد. در شرایطی که زنگ‌های خطر تقریباً برای همه شش همسایه افغانستان، به‌جز پاکستان به صدا درآمده، طالبان همچنان سیگنال‌های بی‌خطر بودن برای جامعه بین‌المللی ارسال می‌کند. هند هرچند ۵۰ دیپلمات خود را از کنسولگری قندهار خارج کرده، ولی قصد ندارد این کنسولگری را تخلیه کند. در تازه‌ترین تحول، گفته می‌شود هندی‌ها از مدتی قبل مذاکرات خود را با طالبان شروع کرده‌اند. به گزارش «جوان»، طالبان شنبه شب از هشت جهت حمله گسترده و شدیدی به شهر تالقان مرکز استان تخار در شمال افغانستان انجام داد که درگیری شدید میان طالبان و نظامیان افغان تا صبح دیروز هم ادامه پیدا کرد. «خلیل اسیر» سخنگوی پلیس تخار گفته که در این درگیری ۴۰ عضو طالبان کشته و ۳۰ نفر از آن‌ها زخمی شدند و طالبان با متحمل شدن تلفات سنگین از محل درگیری عقب‌نشینی کرد. مقامات افغانستانی در ولایت فراه هم گفته‌اند که توانسته‌اند حملات طالبان به کمربند‌های امنیتی شهر فراه را دفع کنند و در جریان درگیری‌ها، پنچ جنگجوی طالب کشته شده‌اند. سخنگوی پلیس فراه گفته که آمادگی‌ها به صورت کامل برای دفاع از شهر وجود دارد و طالبان هم قدرت وارد شدن به شهر را ندارد. همچنین پلیس غزنی دیروز صبح گفت که طالبان به پاسگاه‌های امنیتی کمربند شهر غزنی حمله کرده که این حمله هم از سوی نیرو‌های امنیتی، دفع شده است.
مقام‌های طالبان روز جمعه ادعا کردند که ۸۵درصد از خاک افغانستان به تصرف نیرو‌های این گروه درآمده، اما مقام‌های دولت افغانستان این ادعا را رد و آن را بخشی از «کارزار تبلیغاتی» طالبان توصیف کرده‌اند. با این حال، طالبان روز شنبه مجدداً در بیانیه‌ای اعلام کرد، بیش از ۱۵۰ منطقه در سراسر افغانستان را به تصرف درآورده است. اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان در سخنرانی در ولایت خوست واقع در شرق که پس از مراسم گشایش پنجمین فرودگاه بین‌المللی افغانستان انجام شد، خطاب به طالبان گفت: «چرا به جای آنکه فردا سر میز مذاکرات بنشینید، همین امروز این کار را نمی‌کنید؟ باید از عراق، سوریه، لیبی، یمن، لبنان و الجزایر درس عبرت بگیرید.» رئیس‌جمهور افغانستان گفته که خروج نیرو‌های امریکایی از افغانستان پیشنهاد او بوده و تأکید کرده است «آیا امریکایی‌ها را به عزت از افغانستان بیرون کردم یا نه؟ کی من گفتم امریکایی‌ها باشند؟ هفت سال پیش نگفته بودم که امریکایی‌ها بیرون می‌روند؟ دو سال پیش به رئیس‌جمهور ترامپ ننوشتم که نیروهایت را از افغانستان بیرون ببر؟»
پشت گوش سین‌کیانگ
گروه طالبان دیروز با تصرف شهرستان «واخان» بر تنها مرز این کشور با چین نیز تسلط یافت. «عبدالله ناجی‌نظری» روز یک شنبه با اعلام این خبر گفت که گروه طالبان در ادامه پیشروی‌های خود به منطقه مرزی این کشور با ایالت «سین‌کیانگ» چین رسیده است. سهیل شاهین روز شنبه در گفتگو با روزنامه ساوت‌چاینامورنینگ‌پست گفت که به‌رغم حمایتش در گذشته از اویغور‌ها در سین‌کیانگ، قصد ندارد در امور داخلی چین مداخله کند و مصرانه گفته «امنیت سرمایه‌گذاران و کارگران چینی را تضمین خواهد کرد» با این حال، استان سین‌کیانگ به دلیل همجوار شدن طالبان با ایغور‌ها برای چین به شدت حساسیت‌برانگیز است. با کنترل مرز با چین، طالبان بخش‌های مهمی از مرز چهار کشور همسایه یعنی تاجیکستان، ایران، چین و ترکمنستان را تحت کنترل خود در آورده است. چند روز قبل، کنترل گذرگاه مهم مرزی اسلام‌قلعه در مرز ایران و افغانستان هم به دست طالبان افتاد. به غیر از گذرگاه اسلام‌قلعه تاکنون چندین گذرگاه دیگر از جمله ابونصر فراهی (ماهیرود) در مرز با ایران به دست طالبان افتاده، ولی ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان دیروز به بی‌بی‌سی فارسی گفت که خواستار باز شدن مرز با ایران هستند تا به گفته او «اموال مردم بند (گیر) نماند و تجاران زیان نبینند، همچنین با کمبود اموال هم در مملکت مواجه نشویم.» سید روح الله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران هم گفته که مرز ماهیرود در خراسان جنوبی (در مرز با افغانستان) از صبح شنبه بازگشایی شده، ولی تبادل کالا به کندی انجام می‌شود. دیروز همچنین اعلام شد که ترکمنستان هم انتقال تجهیزات سنگین را به مرز با افغانستان آغاز کرده است.


تغییر مسیر هند
گسترش تصرفات طالبان، به روند خروج نیرو‌های غربی و همچنین دیپلمات‌های برخی کشور‌های شرقی از افغانستان سرعت داده، تا جایی که «پیتر داتون» وزیر دفاع استرالیا روز یک‌شنبه گفت که همه سربازان این کشور خاک افغانستان را ترک کردند. داتون در گفتگو با شبکه خبری اسکای‌نیوز با بیان اینکه بیشتر از ۳۹ هزار سرباز استرالیایی در حمله نظامی در افغانستان در طول ۲۰ سال گذشته مشارکت داشتند، گفته که تعداد این نظامیان در سال‌های اخیر از ۵/۱ هزار نفر به ۸۰ نفر کاهش یافته بود که البته این تعداد نیز خارج شده‌اند. او البته گفته که خروج از افغانستان معنایش این نیست که ما در هیچ عملیات مشترک دیگری با امریکا مشارکت نخواهیم کرد. همچنین وزارت امور خارجه و سفارت اندونزی در کابل روز یک شنبه طی فراخوانی از همه شهروندان این کشور که در افغانستان به سر می‌برند خواست با توجه به شرایط امنیتی در افغانستان در پی خروج نیرو‌های نظامی امریکا تا ۳۱ اوت (۹ شهریور) هرچه سریع‌تر این کشور را ترک کنند. همزمان، هند اعلام کرد در پی تشدید ناامنی در افغانستان برخی از دیپلمات‌های خود را از کنسولگری این کشور در قندهار خارج کرده است. هندوستان تایمز گفته که تعداد دیپلمات‌های هندی خارج شده، ۵۰ نفر است. با این حال، یک دیپلمات هندی به بیزنس‌اینسایدر گفته که گزارش‌ها در خصوص تعطیلی کنسولگری هند در قندهار صحت ندارد و کنسولگری به فعالیت خود در این ولایت افغانستان ادامه می‌دهد. هند با حساسیت زیادی تحولات افغانستان را رصد می‌کند، به خصوص که برخی قدرت گرفتن طالبان را به معنای تغییر موازنه به نفع پاکستان و چین ارزیابی کرده‌اند. الجزیره انگلیسی نوشته که تا همین اواخر هند به علت نگرانی از تأثیر منفی ارتباط با طالبان بر ارتباطات این کشور با دولت افغانستان و حامیان قدرتمند آن در منطقه و جهان، تمایلی به ارتباط آشکار با طالبان نداشت و از ایجاد راه ارتباطی دائمی با این گروه خودداری می‌کرد. به نوشته الجزیره، اکنون، پس از خروج امریکا، طالبان نفوذ بسیار زیادی در افغانستان پیدا کرده است. همه این تحولات هند را در موقعیتی متفاوت قرار داد و این کشور را وادار به بازاندیشی درباره رویکرد خود به این گروه مسلح کرد و در نهایت تصمیم به ارتباطات پشت پرده با طالبان گرفت تا پس از خروج امریکا، فضای راهبردی خود را در مقابل رقبای منطقه‌ای، به‌خصوص پاکستان، از دست ندهد. نخستین نشست رسمی مقامات عالی رتبه هند و طالبان، در سپتامبر ۲۰۲۰ و در گفتگو‌های صلح گروه‌های افغان در دوحه بود. پس از آن مقامات امنیتی هند با بخش‌های ملی‌گرای طالبان که در حوزه نفوذ کشور‌های همسایه افغانستان قرار ندارند، ارتباطاتی برقرار کرده‌اند. اواسط خردادماه ۱۴۰۰ هم در حالی که روند پیشروی‌های طالبان کلید خورده بود، روزنامه هندوستان‌تایمز به نقل از «سه منبع امنیتی» این کشور گزارش کرده که نهاد امنیتی هند تماس‌های مقدماتی با ملابرادر و افرادی در هیئت رهبری طالبان برقرار کرده است. سمیر پتل، تحلیلگر امنیت بین‌المللی در مؤسسه گتوی هوس نیز گفته که هند با گشودن کانال ارتباطی با طالبان درصدد حفظ منافع خود در افغانستان است، در صورتی که پس از خروج نیرو‌های خارجی، وضعیت این کشور به سمت جنگ داخلی یا به قدرت رسیدن طالبان سوق یابد.