چرایی کم‌توجهی به توصیه‌های بهداشتی

اباذر اشتری جامعه شناس جامعــه ایران و حتی بین الملل دچار خستگی اجتماعی شده‌اند. بسیاری در این دوران خود را قرنطینه کرده و به درستی به محل کار نرفته و حتی در منازل دچار اختلافات شده‌اند. بسیاری از افراد دچار افسردگی از شرایط قرنطینه شده‌اند. برنامه‌های صداوسیما نتوانسته مردم را قانع کند و سرگرمی دیگری در این شرایط وجود ندارد. مسائلی مانند اینها باعث خستگی اجتماعی شده است. اینکه فردی مبتلا به کرونا شود، شاید برای خود او مهم نباشد، اما همین موضوع امکان دارد باعث ابتلا و سپس فوت اطرافیان و خانواده او شود. موضوع دیگر، مولفه‌های سرمایه‌ای اجتماعی حاکمیت است. در چند سال گذشته، بحران سرمایه اجتماعی ایجاد و مشارکت اجتماعی کاهش یافته است. مشاهده می‌شود که مردم در رویدادها و اتفاقات اجتماعی، مشارکت کمتری انجام می‌دهند. حجم پرونده‌های قضائی نیز نشان می‌دهد که مشارکت جامعه در اتفاقات کاهش پیدا کرده است. یکی از دلایل این کاهش مشارکت، کم شدن اعتماد است. بسیاری از افراد از شبکه‌های ماهواره‌ای و تلگرام فیلتر شده استفاده کرده و اخبار را از شبکه‌های خارجی دریافت می‌کنند. این نشان می‌دهد که اعتماد کم شده و باید فکری به حال آن شود. در نتیجه وقتی توصیه‌هایی انجام می‌شود، مردم به آن توجه نمی‌کنند و حتی برعکس عمل می‌کنند. در کنار مسائل اقتصادی و خانوادگی، بحث کاهش اعتماد نیز مطرح است و عمل به توصیه‌ها کم می‌شود. این موضوع بار سنگینی به نظام سلامت وارد می‌کند و از طرف دیگر باعث جان باختن بسیاری از هموطنان می‌شود. مجموعه این مباحث نشان می‌دهد که در شرایط کنونی که بحران وجود دارد، در کنار توصیه‌ها باید اعمال فشارها انجام شود. این‌که حجم فشارها و محدودیت‌ها به موضوع اجتماعی و اقتصادی برگردد نیز باید جداگانه مورد بررسی قرار بگیرد. مناسب‌ترین محدودیت‌ها برای افراد متخلف می‌تواند محدودیت‌های اجتماعی یا اشتغال یا خروج از خانه یا جلوگیری از رانندگی باشد. هرچند در تعطیلی اخیر، اعمال محدودیت‌های تردد بین جاده‌ای توسط پلیس راهور و نیروی انتظامی قدرتمندتر از گذشته اجرائی شد، اما خیز پنجم کرونا تقریبا به قله رسیده و اگر میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در جامعه به سرعت بالا نرود، نمی‌توان به کاهش موارد بیماران سرپایی و بستری کرونا امیدوار بود.