روزنامه ابتکار
1395/11/11
چرا دانشجویان ایرانی نمی توانند عهده دار مرمت بناهای تاریخی باشند؟ مرمتگران خارجی میراث دار بناهای ایرانی
دانشگاه ها سالانه حدود 1400 نفر در رشته مرمت بناهای تاریخی دانشجو می پذیرند ایرانشهر- مرضیه احسانی: حس خوب و تازگی و خنکی که از گچ و سیمان بلند میشود ناخود آگاه تو را به سمت دست‌های تا مچ در گچ و سیمان فرو رفته‌ای می‌کشاند که برای درمان زخم‌هایی که به تن این بناهای تاریخی و قدیمی افتاده با ظرافت و دقت ملات ها را در شکافها و ترک های این بناها جای می‌دهند، بناهایی ایرانی از جنس دستان خودش. اما این روزها مرمتگری کمتر به دست یک ایرانی اتفاق می‌افتد و دستان خارجی بیشتر از دستان ایرانی در این کار هستند. ایران سرزمینی کهن و با قدمت چند هزار ساله است که در جای جای آن بناهای تاریخی سر از خاک بیرون آورده اند. این بناها در طول زمان دستخوش تغییراتی شده اند و همچنان در حال تغییرند، بناهایی که نیازمند مرمت، نگه داری و همچنین متخصصانی در این حوزه هستند. مرمت و احیاء بناهای تاریخی از جمله رشته هایی است که در زیر شاخه های رشته هنر جای دارد و کسانی را که به این رشته علاقه دارند در خود جای می دهد. مرمت کاری از آنجایی که از اسمش بر می‌آید به معنای ترمیم کردن آثار و بناهای آسیب دیده تاریخی است. مرمت کاران را می‌توان مهندسان معماری جدید دانست که معماری گذشتگان را به آیندگان نشان می‌دهند. این مرمت کاران می‌توانند به احیاء بناهای تاریخی که در حال تخریب هستند کمک شایانی کنند. در ایران این رشته در دانشگاه هایی چون ارومیه، سمنان، سیستان و بلوچستان، کرمان، دزفول، اصفهان، شیراز، قزوین، سبزوار هر سال از طریق آزمون سراسری دانشجو می‌پذیرند، هرچند آماری رسمی از دانشجویان مرمت واحیاء بناهای تاریخی در دست نیست اما بر اساس آنچه در دفترچه انتخاب رشته گروه هنر در سال 94 آمده است حدود 1430 نفر در این رشته پذیرش شده که حدود650 نفر در دانشگاه پیام نور، 440 نفر در غیرانتفاعی و حدود 325 نفر در دانشگاهای دولتی دانشجو وارد این رشته شده اند. همچنین در سال 95 این تعداد به 1377 نفر رسیده است که در این سال 650 نفر در پیام نور، 360 نفر در غیرانتفاعی و367 نفر در دانشگاه دولتی مشغول به تحصیلند. با توجه به این آمار می توان نتیجه گرفت که هر ساله نزدیک به 1400 نفر در این رشته پذیرش و از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند. دانشجویانی که نیازمند بازار کارهستند تا بتوانند با حضور در محیط کار مهارت خود را محک بزنند. حالا با وجود تعداد قابل توجه دانشجو و فارغ التحصیلان این رشته خبرهایی به گوش می‌رسد که قرار است از متخصصان خارجی در مرمت بناهای تاریخی استفاده شود. البته این اولین بار نیست که از ژاپنی ها یا متخصصان دیگر کشور‌ها برای بازسازی و مرمت بناهای تخت جمشید استفاده میشود. پیش از این نیز از ژاپنی‌ها برای بازسازی شهر تاریخی بم پس از زلزله سال ۲۰۰۳ در جنوب ایران استفاده کردند و ۱.۳ میلیون دلار برای کمک به مرمت و حفظ بقایای ارگ بم اختصاص دادند. ضمن این که در سال ۲۰۰۵ نیز دانشگاه "سیاتما"ی ژاپن تحقیقی را برای حفاظت از محوطه باستانی چغازنبیل انجام داد. همه ی اینها نشانی از وجود خارجی ها در مرمت آثار ایرانی است. اما چرا باید از متخصصان خارجی به جای ایرانی ها در مرمت بناهای تاریخی استفاده کرد؟ علی‌رضا اصغری، استاد هنر دانشگاه شیراز در این باره گفته است: در حالیکه از کمک های مالی استقبال میشود، اما این تنها کافی نیست و آنچه ما در پی‌اش هستیم، دانش ژاپنی‌ها در حفاظت از آثار تاریخی است. با وجود دانشگاه های هنر در ایران چرا هنوز مرمت کاران ما به دانش و فن لازم برای مرمت دست نیافته اند؟ ورود مرمت کاران خارجی بلامانع است تورج سالکی مهندس معماری و شهرسازی که دستی هم در میراث فرهنگی و احیاء بناهای تاریخی دارد، معتقد است که استفاده از کارشناسان خارجی در مرمت بناهای تاریخی بلامانع است. او به «ابتکار»گفت : بناهایی که ثبت جهانی می شوند جزء میراث جهانی هستند به همین سبب دیگر کشور‌ها می‌توانند در امورات آنها دخالت کرده و دست به مرمت این آثار بزنند. گاهی اوقات از متخصصانی که دانش و تخصص لازم در مرمت بناهای تاریخی دارند دعوت به همکاری میشود. سالکی علت عدم به کارگیری دانشجویان و متخصصان مرمت کار ایرانی را عدم دانش و مهارت کافی در این حوزه دانست و گفت: دانشجویان ما نه تنها دانش و مهارت کافی برای انجام این کارها را ندارند بلکه نه خود به دنبال دانش و فعالیت هستند و نه دلسوزی لازم برای مرمت را دارند. او با انتقاد به مرمت کاران ایرانی گفت: نداشتن عرق ملی و دلسوزی نسبت به آثار و بناهای تاریخی خود باعث از بین رفتن این آثار و بناها می شود. مرمت کاران گاهی در ازای پول آثار باستانی را می فروشند و اجازه خروج آنها را از ایران می دهند. با خروج این آثار از کشور دیگر راهی برای برگشت این آثار وجود ندارد. سالکی بیان کرد: یک ژاپنی از اینکه دست به مرمت بناهای تخت جمشید (میراث کوروش بزرگ و هخامنشیان) می‌زند، خوشحال است و این کار را در رزومه خود قرار می‌دهد، وجزء افتخاراتش می‌داند. یک فرانسوی یا یک ژاپنی حتی به آفریقا که بیماریهای زیادی درآن وجود دارد، می رود تابتواند دست به مرمت آثار تاریخی بزند. این را جزو وظایف خود می‌داند و به آن افتخار می‌کند. اگر همین کارها را در دست ایرانیان قرار دهیم بدون داشتن دلسوزی و با موادی بی کیفیت دست به مرمت این بناها می‌زنند. به عنوان مثال در مرمت پاسارگاد از سنگ های تازه از معدن در آمده در بین سنگ های 2500 ساله بسنده کرده ایم، در صورتی که به این کار مرمت نمی‌گویند. سالکی در ادامه می گوید: سازمان میراث فرهنگی به وظایف خود در برابر حفاظت از بناهای تاریخی عمل نمی‌کند و انحصار این بناها و آثار تاریخی را تنها دراختیار خود دارد و دراختیار سازمان دیگری قرار نمی‌دهد. مرمتگر ایرانی به جای خارجی استفاده از مرمت کاران خارجی در بناهای ایرانی مخالفانی نیز دارد. یکتا اصغر زاده استاد دانشگاه درباره استفاده از مرمت کاران ایرانی به «ابتکار» گفت: مرمت کاران بسیاری را در ایران داریم که از استفاده از مرمت کاران خارجی گلایه مندند. اصغر زاده درباره دلایل این کار گفت: از لحاظ سیاسی دلیل این سیاست گذاری را نمی دانم ولی از لحاظ ساختاری معتقدم مرمتگران ایرانی دانش خوبی در این حوزه دارند و افراد نمونه در ایران نیز بسیار زیادند. ولی این افراد یا سازماندهی نشده اند یا مسائل همیشگی در ایران پشت پرده وجود دارد یا این اقدام یک معامله پایاپای است به عنوان مثال ایران کالایی را به ژاپن فروخته و در ازای آن ژاپنی ها خدماتی را به ایران می دهند، شاید هدف از این معامله پایاپای ایجاد اعتماد بین دو کشور باشد. این استاد دانشگاه یکی دیگر از دلایل عدم به کارگیری مرمت کاران ایرانی را نبود دانش و تکنولوژی این کار دانست و گفت: گرچه در دانشگاه های ایران مرمت تدریس میشود اما تکنولوژی مرمت وجود ندارد. وقتی ایران از این تکنولوژی بی بهره باشد مرمتگر و دانش آموخته مرمت هر اندازه که دانش داشته باشند باز هم نمی‌تواند تکنسین و متخصص یک ابزار یا تکنولوژی خاص باشند. اما بهتر این است که کسانی که در کشور هستند و خاک و آب و هوای وطنشان را می‌دانند و ریز به ریز بناهای ایران را می‌شناسند از آنها حمایت کنند و دوره بگذارند یا استاد فرهیخته ای را به داخل ایران بیاورند، و سمیناری برگزار کنند. به گفته اصغر زاده اندازه موی سر کوزه، سفال و بنای تاریخی برای مرمت و در اختیار قراردادن عملیات مرمت به دست ایرانیان وجود دارد. اما تورج سالکی این سوال را مطرح می کند که در صورت وجود دانشجویان مستعد و پویا برای مرمت بناهای تاریخی ایران آیا سازمان میراث فرهنگی حاضر است هزینه هایی را برای آموزش دانشجویان و مرمت کاران ایرانی در خارج از کشور متحمل شود تا بتوان از دانشجویان و متخصصان خود در این حوزه استفاده کنند؟
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
پیام رهبر انقلاب در تجلیل از فداکاری آتش‌نشانان مومن و شجاع:
همه ملت ایران به این عزم و شهامت برخاسته از ایمان ببالند
بانک‌ها چرا مروج بی اعتمادی در کشور شدند؟
وصله ناجور بی انضباطی‌های مالی
تاثیر حادثه پلاسکو بر آینده سیاسی شهردار تهران بررسی شد
«بهشت»-« پاستور» پشت چراغ قرمز«پلاسکو»
محمدصادق‌جنان‌صفت
این ترامپ یعنی حبس تجارت و آزادی موشک
اولین حاشیه نگاری جشنواره فیلم فجر
دورهمی محلی یا جشنواره جهانی؟
چرا دانشجویان ایرانی نمی توانند عهده دار مرمت بناهای تاریخی باشند؟
مرمتگران خارجی میراث دار بناهای ایرانی
جهان به دستور ترامپ مبنی بر ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور مسلمان به کشورش واکنش نشان داد
مدیرعامل بانک صنعت و معدن:
نهاوندیان در اولین جلسه هیات ویژه بررسی حادثه پلاسکو:
پلاسکو به نماد همدلی مردم و همگرایی دستگاه‌ها تبدیل شد
بودجه ۹۶ هفته آخر بهمن در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد
تصویب کلیات طرح اصلاح موادی از قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای شهر و روستا
پس از دولت، مجلس نیز با تعطیلی هشتم ربیع‌الاول موافقت کرد
معمای روابط ترامپ و پوتین و مساله ایران
