روزنامه ابتکار

محمد یوسفی آرامش ایران، برجام و بحران نفتی جدید جهان

خبر زمزمه افزایش قیمت نفت و گذر آن از مرز ۱۰۰ دلار، برای برخی خوشحال کننده است و آن را فرصتی جدی برای جبران کسری بودجه جمهوری اسلامی و وابستگی غرب به ایران می داند؛ حال آنکه برای آن دسته از افرادی که معادلات جهانی را با منطق و بدون وابستگی حزبی مرور می کنند، این خبر همزمان با فرصت‌هایش، چالش‌ها و تهدیداتی جدی را پیش روی آینده ایران متصور می شود؛ نفت همیشه مهمترین عامل تنش زا در منطقه بوده است و این اولین بار در تاریخ نیست که به پیک و تنش قیمتی می انجامد، اما آنچه که در این میان قابل توجه است، سیر تحولات تاریخی، وقوع انقلاب‌ها و دخالت‌های گسترده نظامی و یا ایجاد جنگ برای کنترل تنش قیمتی نفت و دریافت نفت ارزان‌تر است! می‌توان به بحران نفتی دهه ۱۹۷۰ و تحولات دهه اول ۲۰۰۰ جهان اشاره کرد؛ جنگ عراق، تولد داعش و جنگ سوریه از نمونه دیگری از دخالت های آشکار بین‌المللی و بحران‌های نفتی در خاورمیانه هستند؛ بی‌شک با ظهور نفت صد دلاری و وابستگی بیشتر غرب به منطقه خاورمیانه، همزمان با پیش بینی تورم بالای ۵ درصد در ایالات متحده آمریکا، احتمال بروز بحران و دخالت نظامی به بالاترین حد خود خواهد رسید، حال آنکه همسایگی شرق ایران، تولد دولت جدید در عراق و حواشی جدید آذربایجان و رابطه جدی این کشور با اسرائیل به این تنش ها می افزاید؛ آن دسته از مسئولین کم تجربه‌تر جدید دولت رئیسی که از این تحولات شادمان هستند؛ به صورت جدی باید مراقب بوده و این تحولات را به معنای بودجه بیشتر برای کشور ندانند! چرا که هیچ چیز به اندازه یک جنگ نمی تواند یک کشور تولیدکننده نفت را که از نظر روابط دیپلماسی و روابط بین الملل در پایین ترین محبوبیت تاریخی خود قرار دارد و از نظر رشد اقتصادی در وضعیت ضعیفی است، وادار به فروش نفت ارزان کند!. نباید قیمت نفت مذاکرات برجام را تحت الشعاع قرار دهد، بلکه درصورت حضور یک دیپلمات و مذاکره کننده با هوش سیاسی و اقتصادی بالا، می تواند موجب تولد فرصت های جدید تر و ایجاد روابط توسعه طلبانه و مثبت با یک اتحاد جدید شود، حقیقت آن است که مهمترین بحث منفعت ملی است و بر طبل تحریم و انزوا کوبیدن، شاید از نظر روحی برخی را خوشحال کند، اما هیچ نتیجه ای جز کوچک تر شدن سفره مردم نخواهد داشت. سوالی اساسی که به وجود می آید، این پرسش است که بحران بعدی و رفتار سیاسی بعد از نفت صد دلاری در منطقه چیست؟ آیا بین ایران و رژیم صهیونیستی شاهد چالش های جدیدی خواهیم بود؟ یا بحران‌های جدیدی از سمت طالبان و داعش به وجود خواهد آمد؟ البته که بازی و استراتژی عربستان در چیدمان این شطرنج بی‌تاثیر نخواهد بود!. هر چند پاسخ به این پرسش می‌تواند به صورت جدی نگارنده را در معرض انتقاد قرار دهد، اما چنین حالتی به دور از انتظار نیست! حال ایران در بحران نفتی جدید جهان، در اختیار دولت ابراهیم رئیسی است و هر گلی که در این زمین فوتبال بخوریم، تا به سال‌ها توسعه ما را به تاخیر خواهند انداخت. به تاخیر انداختن تعامل با غرب جهان و نزدیکی بیش از حد به روسیه و چین، شاید بزرگ‌ترین اشتباه استراتژیکی این خاک در تاریخ خواهد بود، درست در زمانی که مقامات سیاسی روسیه اذعان دارند که ایران متحد سیاسی آنان نیست و سابقه چین در رهایی پروژه‌های نیمه باز می‌درخشد! ایران در وضعیتی است که تنها با تعامل برابر و حتی نزدیکی بیشتر به غرب می‌تواند موفقیت‌های بیشتری با نگاه تجاری و رفاه ملی کسب کند، اما متاسفانه نگاه محدود برخی از تصمیم گیرندگان در این رابطه، همواره ما را از اتوپیای تعریف شده مان دور خواهد کرد؛ شروع فاز جدید مذاکرات و تغییر برخی رفتارها و اشتباهات گذشته می‌تواند در کنار هم جان جدیدی به اقتصاد شکننده ایران دهد و تحولات جدید نفتی جهان می‌تواند اهرم قدرت بیشتری برای مذاکره پیش روی ما بگذارد؛ البته اگر به درستی و هوشمندی بازی کنیم؛ حقیقت آن است که این امری بدیهی است که هر کشوری این حق را دارد که بر روی تسهیلات نظامی خود مانور بدهد؛ اما پرسش به شدت مهم‌تر آن است که دست‌یابی به بمب اتم برای ایران چه فوایدی در بر دارد؟! دست‌یابی به بمب اتم در حال حاضر مزیتی بیشتر برای کشور به همراه نمی‌آورد، چرا که چون سامانه‌های موشکی، تنها یک عامل بازدارنده است؛ این تغییر صحیح تعامل و دیپلماسی است که می‌تواند به سرعت نقش یک تحول مثبت اقتصادی را ایفا کند؛ امیدوارم مسئولین مربوطه با هوشمندی و ایجاد انگیزه در اقتصاد ایران، از بحران‌ها و تورم جدی پیش روی کشور جلوگیری کنند و با تصمیمات غیرتخصصی بر غم و ناامیدی حاکم بر کشور نیفزایند.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» اثر طرح نهضت ملی مسکن را بر بازار اجاره بررسی کرد بازار مسکن در سایه امیدواری به وعده‌ها محمد یوسفی آرامش ایران، برجام و بحران نفتی جدید جهان اخراج سفرای لبنان از ریاض و منامه تنش شدید در روابط عربستان و لبنان آیا تغییر زیست بوم نویسندگان بر نوشته‌های آن‌ها تاثیر می‌گذارد؟ مهاجرت کلمات خطری که هنوز رفع نشده است خیز دوباره کرونا در پیک ششم صرفه‌جویی در هزینه‌های آموزش و پرورش به چه قیمتی است؟ معلمی با حقوق ۵۰۰ تا ۲میلیون تومان در مناطق محروم گمانه‌زنی‌ها درباره تشکیل دولت توافقی در عراق نبرد قدرت جریان صدر و دولت قانون واکنش‌ها به اهانت به آیت الله صافی گلپایگانی چه بود؟ سیاست‌زدگی و هجمه به مرجعیت سیدحسن خمینی: نباید از ورود به فضای مجازی بترسیم محمد باقر قالیباف: مواضع دلسوزان انقلاب باعث خدشه به جایگاه رفیع مرجعیت نشود بررسی عملکرد روحانی در ستاد مقابله با کرونا در دستور کار مجلس عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی: شرط‌های جدید برای مذاکرات داریم سردار جلالی : استفاده از فضای سایبری باید یک بهره برداری هوشمندانه باشد بایدن: مذاکرات وین از سر گرفته خواهد شد