آیا نظارت بر وی‌.او.دی‌ها به وزارت ارشاد بازمی‌گردد؟ داستان طولانی شبکه نمایش خانگی

گروه فرهنگ و هنر – داستان کشمکش بین وزارت ارشاد و صدا و سیما بر سر شبکه نمایش خانگی داستان امروز و دیروز نیست. چند سالی است که بعد از مورد توجه قرار گرفتن شبکه نمایش خانگی هر کدام از این دو نهاد تلاش کردند تا نظارت بر آن را در حیطه اختیارات خود داشته باشند که در نهایت صدا و سیما توانست پیروز این رقابت باشد. اما حالا با تغییر دولت و تغییر رییس صدا و سیما این احتمال وجود دارد که بار دیگر شبکه نمایش خانگی زیر نظر وزارت ارشاد فعالیت کند.
آن زمان که نمایش خانگی کارش را آغاز کرد کسی فکرش را هم نمی‌کرد روزی این بستر محلی شود برای جدال طولانی دو نهاد برای نظارت کردن بر آن. هیچ کس تصور نمی‌کرد روزی برسد که شبکه نمایش خانگی رقیبی برای صدا و سیما شود و گاهی حتی گوی رقابت را نیز از این سازمان عریض و طویل بدزدد. اما با در پیش گرفتن سیاست‌های عجیب در صدا و سیما و افزایش ممیزی‌های سلیقه‌ای بسیاری از کسانی که روزی در این سازمان برنامه‌سازی می‌کردند تصمیم گرفتند که از آن کوچ کنند و در فضایی بازتر کارشان را پی بگیرند.
تاریخچه دعوا بر سر نظارت بر شبکه نمایش خانگی شاید به زمانی برگردد که شبکه نمایش خانگی توانست کم‌کم از برنامه‌های صدا و سیما پیشی بگیرد. از تاریخ 10/7/1379 که شورای نگهبان ذیل اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی، تاکید کرد که «صوت و تصویر فراگیر» در قلمرو مدیریت سازمان صداوسیما تعریف می‌شود و ناظر و قانون‌گذار آن این سازمان است. از زمانی که شبکه نمایش خانگی در برابر صدا و سیما قد علم کرد و بسیاری از تهیه‌کنندگان و کارگردان‌هایی که دیگر نمی‌توانستند با قواعد گاه سلیقه‌ای صدا و سیما کنار بیایند به سوی این بخش آمدند، صدا و سیما تلاش کرد تا اعطای مجوز در این بخش را هم به دست بیاورد تا به نوعی رقیب خود را با این ترفند حذف کند. تقریبا اوایل تابستان گذشته بود که اعلام شد سازمان سینمایی تا اطلاع ثانوی برای جلوگیری از سریال‌سوزی قرار نیست مجوز جدیدی برای سریال‌سازی صادر کند اما خبرها از شدت گرفتن اختلافات بین صدا و سیما و وزارت ارشاد بر سر نظارت بر شبکه نمایش خانگی حکایت داشتند.
اواخر همان تابستان اما موضوع جدی‌تر شد، شایعاتی در خصوص ورود مجلس به این داستان شنیده می‌شد اما تکذیب شد.


اما در این میان برخی برنامه‌ها در شبکه نمایش خانگی مجوز نمی‌گرفتند و شایعات از تاثیرگذاری صدا و سیما در خصوص عدم دریافت مجوز سخن می‌گفتند. سرانجام 24 اسفند سال 99، نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای سازمان صداوسیما را موظف کردند بر تمام مراحل تولید آثار حرفه‌ای در فضای مجازی نظارت کند و ضمن ارتقای کیفی تولیدات از اثرات سوء آن در جامعه جلوگیری به عمل آورد. در این مصوبه مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن، منحصراً بر عهده سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) سازمان صدا و سیما است.
تا پیش از تسلط کامل ساترا بر شبکه نمایش خانگی، کمتر شاهد توقیف سریال‌ها یا ممیزی‌های عجیب و غریب بودیم اما از زمانی که دست وزارت ارشاد به طور کامل از شبکه نمایش خانگی کوتاه شد، هر روز یا خبر توقیف یک سریال به گوش می‌رسد یا عوامل تولیدات این بستر از حجم بالای ممیزی‌های سلیقه‌ای شکایت می‌کنند. در این بین برخی هنرمندان خواستار بازگشت وزارت ارشاد به موضوع نظارت بر این بستر شدند اما همچنان راه به جایی نبردند. همایون اسعدیان، کارگردان شناخته‌شده، در دیداری که چندی پیش محمدباقر قالیباف، رییس مجلس با جمعی از هنرمندان داشت، این موضوع‌ها را مطرح کرد و حالا امیدوار است این گره به دست مجلس باز شود. حالا محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی کشور، گفته که مصوبه واگذاری نمایش‌های خانگی و پلتفرم‌ها به سازمان صدا و سیما نیازمند بازنگری است.
او با بیان اینکه سازمان صدا وسیما به عنوان رسانه ملی وظایف خطیری دارد افزود: رسانه ملی ماموریت‌های گسترده‌ای دارد و نیاز دارد به فکر ایجاد بسترهایی برای توسعه، پویایی و ارتقای گستره مخاطبانش باشد. با بازنگری این مصوبه مسئولیت نمایش خانگی که به مسئولیت‌های تلویزیون اضافه شده به جای اصلیش بر می‌گردد.
وی تاکید کرد: جایگاه نظارتی و شان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی باید حفظ شود؛ البته، تجربه چند ساله هم نشان داده است علاوه بر نارضایتی سینماگران و صنوف؛ تناقضات و چندگانگی در نظارت‌های کیفی و محتوایی تولیدات این حوزه ایجاد شده است.
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به پیگیری جدی شخص وزیر و سازمان سینمایی در رابطه با موضوع پلتفرم‌ها تصریح کرد: این مطالبه جامعه سینمایی کشور است. در حال پیمودن مسیرها و برگزاری جلسات با مراکز ذی‌ربط هستیم و امیدواریم در مراکز قانونی تصمیم‌گیری این کار به جریان بیفتد.
به گفته وی، موضوع نمایش خانگی و پلتفرم‌ها به تصمیم‌های جدید نیاز دارد و جامعه سینمایی امیدوار شده با نگاه ریاست جدید سازمان صدا و سیما و تعامل و احترام آقای جبلی برای سینماگران و هنرمندان، این مطالبه محقق می‌شود.
خزاعی با بیان اینکه تولیدات پلتفرم‌ها و شبکه نمایش خانگی مخاطبان بسیاری را به سمت تولیدات داخلی سوق داده است. اضافه کرد: رونق و پویایی شبکه نمایش خانگی و وی.اوی.دی‌ها می‌تواند ضمن ایجاد امید و نشاط اجتماعی، به امنیت شغلی و معیشتی اهالی سینما منجر شود.
رئیس سازمان سینمایی با نقد وضعیت فعلی تصریح کرد: معتقدیم باید صفر تا صد جریان وی.اوی.دی.ها به ارشاد برگردد. ماموریت ساترا، اساسا، با سایر ماموریت‌های سازمان صدا و سیما مغایرت دارد. ماموریت‌های بزرگ و متعدد صدا و سیما، باعث می‌شود تا این ماموریت مضاعف به درستی پیگیری نشود و تناقضات نظارتی صدا و سیما در پلتفرم‌ها و تلویزیون گواه این موضوع است. ضمن اینکه تلویزیون در حالی می‌خواهد در این زمینه نظارت و سیاست‌گذاری کند که خودش یکی از رقبای این پلتفرم‌هاست و به خاطر این رقابت و تضاد منافعی که دارد نمی‌تواند کار ارزیابی، نظارت و ارزشیابی محتوایی این بخش را بر عهده داشته باشد.
او یادآور شد: معتقدیم مصوبه‌ مجلس در این زمینه نیازمند بازنگری و اصلاح است. از نمایندگان محترم مجلس و کمیسیون فرهنگی انتظار داریم به بررسی و بازنگری این موضوع بپردازند و نظارت بر شبکه‌های نمایش خانگی را به وزارت ارشاد بازگردانند. رئیس سازمان سینمایی افزود: بسیاری از هنرمندان، صنوف و جامعه سینمایی نسبت به ورود صدا و سیما در این حوزه انتقاد دارند و این توقع را دارند از طریق مجاری قانونی و در بستر تعامل و گفت‌وگوهای سازنده این موضوع مورد بازنگری قرار گیرد.
وی خبر داد: خوشبختانه گفت‌وگوهایی جدی در سطح وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و برخی مسئولان و متولیان ارشد در حال انجام است که امیدواریم با حسن نظر و درایت ریاست محترم سازمان صدا و سیما این معضل هر چه زودتر حل و فصل شود.
خزاعی با بیان اینکه با این اقدام به دلیل نزدیکی مخاطبان سینما و پلتفرم‌ها ضمن کمک به گسترش و تشویق تولیدکنندگان و سینماگران، شرایط مناسب برای چرخه کامل تولید و پخش و توزیع و ایجاد فرصت‌های جدید بهتر شکل می‌گیرد خاطرنشان ساخت: نزدیکی سامانه‌های فروش و سازمان تولید و پخش این حوزه به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باعث بالندگی و پویایی و همراهی بیش‌تر آن‌ها می‌شود و برای ارتقای محتوای محصولات و بهره‌گیری از این ظرفیت در جهت تقویت فرهنگ عمومی ضمن اعمال نظارت‌های دقیق‌تر باید جلوی تولید آثار نازل، سطحی و مبتذل گرفته شود.
حالا باید دید آیا مدیران جدید بالاخره بر سر نظارت بر شبکه نمایش خانگی به تفاهم می‌رسند یا خیر.
سایر اخبار این روزنامه
برای حل ۴۰ درصد آلودگی هوا نیاز به ۳۳ هزار میلیارد تومان است شرایط آخرالزمانی آلودگی هوا در انتظار تهران علیرضا صدقی نشانه‌های احتضار اجتماعی آیا نظارت بر وی‌.او.دی‌ها به وزارت ارشاد بازمی‌گردد؟ داستان طولانی شبکه نمایش خانگی تهران به جای برجام بر تقویت نفوذ خود در منطقه تمرکز می‌کند؟ ایران و عربستان در مسیر کاهش تنش نمایندگان با «اصلاح قانون نظارت بر رفتار نمایندگان» مخالفت کردند مخالفت مجلس با یک طرح جنجالی «ابتکار» سناریوهای مختلف اقتصادی را در صورت به نتیجه نرسیدن برجام بررسی کرد آینده اقتصاد ایران بدون توافق هسته‌ای برخورد نیروی دریایی سپاه با ناوهای آمریکایی شکست عملیات سرقت آمریکایی در دریای عمان قالیباف بیان کرد تذکر رهبر انقلاب به مجلس درباره رسانه‌ای شدن یک موضوع رئیس جمهوری: هیچ خط قرمزی ندارم؛ نه دفترم، نه معاونینم و نه وزرا هشدار درباره انتصابات فامیلی و واکنش رئیسی دادستان کل کشور: قوه قضائیه از سرمایه گذاران، صاحبان صنایع و تولید کنندگان حمایت می‌کند واکنش نمایندگان به شکست آمریکا در دزدی دریایی نفت ایران وزارت اطلاعات : آمریکا منطقه را با خفت و خواری ترک می‌کند سردار جلالی: اکنون با جنگ هیبریدی روبه‌رو هستیم