روزنامه آفتاب یزد
1400/08/23
واکنش منفی بازار
آفتاب یزد: چندی پیش رئیس دولت به دستگاه‌ها دستور داد زمینه آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در سایر کشورها را فراهم کنند که در این بین، اعداد و ارقامی از میزان بدهی کشورها مطرح میشود که با وجود پیگیری از بانک مرکزی، پاسخی درباره میزان دقیق این ارقام و صحت آن‌ها داده نشده است. با این حال طی چند روز اخیر خبری از آزادسازی ۳.۵ میلیارد دلار از منابع بلوکه شده ارزی منتشر شده است که با اوضاع این روزهای بازار ارز هیچ سنخیتی ندارد چرا که ارز روز گذشته روند صعودی را طی کرده و در حال ورود به تونل ۲۹ هزار تومان است، این در حالیست که اگر چنانچه موضوع آزادسازی منابع بلوکه شده صحت داشت این روزها نرخ ارز باید روند نزولی به خود می‌گرفت. با این حال تاکنون هیچ یک از مسئولین ذیصلاح از جمله رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد، در خصوص خبر منتشر شده واکنشی نشان نداده‌اند و این انفعال، ابهامات در خصوص آزادسازی منابع بلوکه شده ارزی راافزایش می‌دهد.
> وضعیت فعلی منابع بلوکه شده
همین چند هفته پیش بود که ابراهیم رئیسی دستور داد تا بانک مرکزی و سایر دستگاه‌های مرتبط زمینه را برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده فراهم کنند، با این حال و با وجود پیگیری از بانک مرکزی همچنان پاسخ دقیقی درباره میزان اعداد و ارقام منابع بلوکه شده و همچنین صحت آن‌ها داده نشده است. طبق اخبار منتشر شده کشورهای بدهکار به ایران و میزان بدهی آن‌ها شامل انگلیس معادل۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون پوند، کره جنوبی معادل هشت میلیارد دلار، ژاپن به میزان سه میلیارد دلار، آمریکا سه میلیارد دلار، عراق معادل شش میلیارد دلار و لوکزامبورگ دو میلیارد دلار است که علت بدهی آن‌ها عمدتا ناشی از صادرات نفت، گاز و برق است که تحریم‌ها مانع از رسیدن پول آن‌ها به کشور شده است.
برآوردها نیز حاکی از آن است که تقریبا پول‌های بلوکه شده ایران در سایر کشورها به ۵۰ میلیارد دلار می‌رسد که آزادسازی و تزریق آن‌ها به بازار ارز نقش مهمی در ساماندهی این بازار خواهد داشت اما تاکنون هر بار که قیمت‌ها در بازار ارز روند صعودی به خود گرفت، دولتمردان با آگاهی از تاثیر روانی مثبت انتشار اخبار درباره آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده، از این موضوع برای کاهش قیمت‌ها در بازار ارز استفاده کردند درحالیکه این کاهش موقتی بوده و حتی با گذشت زمان و مشخص شدن گفتار درمانی این اخبار، اثر منفی نیز داشته است.
> سکوت ۳٫۵میلیارد دلاری بانک مرکزی
۳ روز پیش علی نادری، مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در توییتی مدعی شد که کمتر از ۱۰۰ روز پس از آغاز دولت سیزدهم، اخیرا بیش از ۳٫۵میلیارد دلار از منابع مسدود ایران در یکی از کشورها در دسترس قرار گرفته است. وی اشاره نکرده این پول در کدام کشور آزاد شده است.
برخی گمانه‌زنی‌ها حکایت از آن داشت که این منابع آزادشده ادعایی را کشور کره جنوبی آزاد کرده اما رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و کره جنوبی اظهار داشت: ۳٫۵میلیارد دلار پولی که ادعا میشود آزاد شده از محل دارایی‌هایی ایران در کره جنوبی نبوده است.
حسین تنهایی درباره آخرین وضعیت مبادلات دو کشور اظهار کرد: مبادلات دو کشور بسیار کم است و بیشتر شرکت‌های کوچک و متوسط به صورت غیر رسمی کار می‌کنندولی شرکت‌های بزرگ در کره جنوبی از آنجا که بیشتر با آمریکا کار می‌کنند، با ایران کار نمی‌کنند. حجم مبادلات کشور بسیار اندک و کمتر از ۱۵۰ میلیون دلار است.
تنهایی تصریح کرد: بیشتر واردات ما از کره جنوبی مربوط به کالاهای پزشکی و کاغذ است. میزان صادرات ما به این کشور بسیار محدود بوده و بیشتر مربوط به مواد نفتی و پتروشیمی است که به صورت غیرمستقیم به این کشور صادر میشود. وی تصریح کرد: سفیر جدید کره جنوبی در ایران دید اقتصادی داشته و سعی می‌کند به جای برنامه‌های سیاسی، برنامه‌های اقتصادی را پیش بگیرد. بر همین اساس مذاکراتی با آمریکا دارند تا کره جنوبی را در مورد تحریم‌ها علیه ایران مستثنی کند.
حالا و با گذشت ۳ روز از خبر تایید نشده آزادسازی ۳.۵ میلیارد دلار از منابع مسدود شده ارزی ایران توسط یکی از کشورها، بانک مرکزی سکوت اختیار کرده و هنوز واکنشی به این خبر نشان نداده است. حالا همه منتظر اظهارنظر علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی و سیداحسان خاندوزی، وزیر اقتصاد هستند که آیا این خبر را تایید می‌کنند یا نه و اگر خبر تایید شود، جزییات آن فاش خواهد شد؟
> بهبود جریان ارزی در بازار متشکل
این در حالی است که طبق آمار بانک مرکزی میزان معاملات ارز در سامانه نیما یا همان سامانه‌ای که در آن، نیاز ارزیِ وارد‌کنندگان تامین میشود در دوره منتهی به هفته سوم آبان ماه به ۳ میلیارد و ۷۱۵میلیون دلار رسید.
آمار بانک مرکزی نشان از افزایش ۷۰ درصدی در این مدت و حاکی از بهبود تامین ارز مورد نیاز وارد‌کنندگان است، به طوری که میزان معاملات از ۴۱۸ میلیون دلار در هفته دوم مهر، به ۷۲۷ میلیون دلار در هفته سوم آبان افزایش یافته است.
همزمان با افزایش حجم معاملات، روند قیمتی در سامانه نیما، به طور نسبی کاهش یافته و از ۲۳ هزار و ۴۱۵ تومان به ۲۳ هزار و ۲۶۲ تومان رسیده است. در بازار متشکل ارزی یا همان بازار صرافی‌ها که به عنوان مرجع معاملات ارز به صورت اسکناس در کشور شناخته میشود، در یک ماه گذشته، حدود ۲۸۲ میلیون و ۴۹۳ هزار دلار اسکناس با میانگین هر دلار، ۲۶ هزار و ۸۱۰ تومان معامله شد.
حجم ارز اسکناس عرضه شده در این بازار هم روند افزایشی داشته و از ۲۵ میلیون و ۲۱۰ هزار دلار، به ۵۶ میلیون و ۶۶۷ هزار دلار رسیده که نشان دهنده‌ی بهبود روند تامین ارز و عرضه اسکناس مورد نیاز متقاضیان در این بازار است.
این آمار بانک مرکزی در حالی ارائه میشود که روز گذشته نرخ دلار در بازار آزاد روی قیمت ۲۸ هزار و ۴۰۰ بود و حتی در ساعاتی هم به قیمت ۲۸هزار و پانصد رسید! حال سوال اینجاست که آمار بانک مرکزی اشتباه است یا نرخ ارز از معادلات دیگری پیروی می‌کند که همچنان روند صعودی را طی می‌کند؟
> افزایش نرخ ارز طبیعی است
علی سعدوندی، اقتصاددان در این خصوص به آفتاب یزد گفت: «در حال حاضر صعودی بودن نرخ ارز طبیعی است. می‌گویند ۵/۳ میلیارد دلار از منابع ارزی کشور آزاد شده اما هنوز مشخص نیست که این مقدار ارز کجا آزاد شده؟ دست چه کسی رسیده و قرار است کجا هزینه شود؟
از سوی دیگر اصلا مشخص نیست که آیا دولت اجازه دارد این ارز را در بازار آزاد هزینه کند؟»
وی تصریح کرد: «اگر ارز تک نرخی بود دولت این اجازه را داشت که منابع ارزی آزاد شده را در بازار آزاد عرضه کند و به این طریق نرخ ارز کاهش پیدا می‌کرد اما در حال حاضر دولت چنین اجازه و اختیاری را ندارد. باید دید منابعی که آزاد شده است در نهایت صرف خرید اقلام ۴۲۰۰خواهد شد یا قرار است در بازار نیما عرضه شود؟ تا کنون کارکرد ارز در اقتصاد ما به این گونه بوده که یک سری منابع ارزی دولت آزاد میشود و آن‌ها حساب به حساب میشود و در اختیار بانک مرکزی قرار می‌گیرد و بانک مرکزی هم پایه پولی ایجاد می‌کند و در واقع پول بدون پشتوانه در اختیار دولت قرار می‌دهد. در اصل پشتوانه پولی که در اختیار دولت قرار می‌گیرد همان منابع ارزی آزاد شده است. اما در واقعیت این پول بدون پشتوانه است و باعث تورم میشود. اگر این اتفاق باز هم در خصوص ۵/۳ میلیارد دلار ارز آزاد شده اتفاق بیفتد ما باز هم شاهد افزایش تورم در بازار خواهیم بود، بنابراین بازار عقلایی با این موضوع عمل می‌کند و گول صحبت‌ها را نمی‌خورد و دقیق تصمیم می‌گیرد به همین دلیل هم طبیعی است که با این روند رشد نقدینگی قیمت ارز نیز افزایش پیدا کند.»
این اقتصاددان افزود: «اول باید توضیح بدهند که این منبع ارزی آزاد شده قرار نیست که تبدیل به پایه پولی شود، وقتی این توضیح داده نمی‌شود طبیعی است که طبق روال ۵۰ سال گذشته هر چه دولت ارز به دست می‌آورد در اختیار بانک مرکزی قرار می‌دهد و در مقابلش پایه پولی دریافت می‌کند و بدین منوال طبیعی است که با افزایش نرخ ارز رو به رو باشیم.»
سایر اخبار این روزنامه
علیرضا بیگی: طرح صیانت هرگز به نتیجه نمی‌رسد
زاویه جدیدی از دولت الکترونیک!
واکنش منفی بازار
فساد را بپذیریم و با آن زندگی کنیم؟!
طرح ممنوعیت تردد شبانه را لغو کنند
کوبا واکسن‌های آمریکایی را رد کرد
تفاوت اعتماد به نفس و خودشیفتگی چیست؟
دفاع رسانه‌های اصولگرا از انتصاب‌های فامیلی!
تیر خلاص ایلیسو
مصائب جامعه در سایه نجومی بگیران
اگر جمهوری اسلامی نمی بود دنیا بسیار تاریک و ظلمات می شد
تفاوت اعتماد به نفس و خودشیفتگی چیست؟
درگذشت پدر انار ایران
فساد را بپذیریم و با آن زندگی کنیم؟!
