امداد از لحظه صفر
فاطمه عسگری‌نیا | 2 زمین لرزه به بزرگی 6.4 و 6.3 ریشتر عصر روز یکشنبه بندرعباس را لرزاند. انتشار تصاویری از ریزش کوه‌ها، خودروهای سنگین در میانه محورهای مواصلاتی و همچنین ترک‌های ریزودرشت نشسته بر قامت دیوار خانه‌ها در کنار مردم وحشت‌زده‌ای که تلاش می‌کردند با خروج از خانه‌ها از خطرات احتمالی ریزش سقف‌ها، جان سالم بدر ببرند در فضای مجازی راوی بزرگی این زلزله و میزان ترس و دلهره‌ای بود که به جان اهالی بندرعباس و روستاهای دور و نزدیکش انداخته بود. وقوع 7 پس‌لرزه شدید در نیم‌ساعت اول وقوع زلزله‌های اولیه شرایط روحی و استرس افتاده به‌جان مردم را بیشتر و بیشتر کرد. هنوز ساعتی از وقوع زلزله نگذشته بود که تیم‌های امدادونجات از سراسر استان هرمزگان و استان‌های همجوار کرمان و فارس برای کمک به مردم مناطق زلزله‌زده خود را به این مناطق رساندند. دستور رئیس‌جمهوری بر ضرورت رسیدگی سریع به وضعیت زلزله‌زده‌ها، معاون اول رئیس‌جمهوری را شبانه راهی منطقه کرد. مخبر ضمن بازدید از مناطق زلزله‌زده و گفت‌وگو با مردم درجلسه ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان هرمزگان شرکت کرد و بر لزوم ارایه خدمات لازم برای برقراری آرامش در میان زلزله‌زده‌ها تاکید کرد.
****
درست یک روز بعد از سالگرد زلزله کرمانشاه، این‌بار در بندرعباس، زلزله، مردم را وحشت‌زده و از خانه‌های خود فراری داد. شدت زلزله‌های بندرعباس به‌حدی زیاد بود که به گفته «یاسر بهرامشاهی» از داوطلبان جمعیت هلال‌احمر بندرعباس تا به‌حال مردم این منطقه تجربه آن را نداشتند: «به محض وقوع زمین‌لرزه خانواده خودم را در جای امنی اسکان دادم و راهی جمعیت هلال‌احمر بندرعباس شدم. در همان لحظات اولیه نسبت به بررسی و تعیین محل دقیق وقوع زلزله اقدام کردیم. منطقه تخت در بندرعباس و بندر لافت دو منطقه‌ای بودند که به‌عنوان کانون‌های اولیه زلزله اعلام شدند. با اطلاع از این موضوع سریعا تیم امدادونجات پایگاه امداد جاده‌ای نزدیک به این مناطق را به محل اعزام کردیم. دقایقی بعد موسسه ژئوفیزیک محل دقیق وقوع زلزله را حوالی فین و روستای سیاهو در شمال بندرعباس اعلام کرد. کار سازماندهی نیروهای امدادی انجام شد و سریعا به سمت این مناطق اعزام شدیم. شدت زلزله در این نقاط بیش از مرکز شهر بندرعباس بود. ترک‌های عمیق سقف خانه‌ها و تخریب یک مسجد، ترس‌ودلهره را در میان مردم زیاد کرده بود. با حضور نیروهای امدادی در محل مردم به آرامش نسبی رسیدند. تیم‌های امدادی سریعا نسبت به ارایه کمک‌های امدادی اقدام کردند و با برپایی چادر سعی کردیم آرامش روانی را در منطقه حاکم کنیم.»
61 روستا خسارت دیدند
اعظم گلستانی، سرپرست داوطلبان جمعیت هلال‌احمر بندرعباس نیز پابه‌پای تیم‌های امدادی از همان ساعات اولیه وقوع زلزله در مناطق زلزله‌زده حاضر است و می‌کوشد با کمک نیروهای داوطلب کار امدادرسانی به زلزله‌زده‌ها را سرعت ببخشد: «در پی وقوع این زلزله متاسفانه 61 روستای شهرستان بندرعباس از این حادثه متاثر شدند. در همان ساعات اولیه با برقراری دو کمپ اسکان اضطراری خانواده‌های هراسان از خانه‌های ترک‌خورده را اسکان دادیم و تلاش کردیم طی ارزیابی اعضای داوطلب 23 خانه هلال فعال در منطقه، بستر امدادرسانی به زلزله‌زده‌ها فراهم شود.»
به گفته او در مناطق روستایی زلزله‌زده بالغ بر 1642 تخته چادر مستقر شده و 6572 نفر در این چادرها اسکان یافته‌اند: «خوشبختانه علی‌رغم اینکه زلزله‌های یکشنبه شدت زیادی داشتند جز یک مورد، فوتی‌های دیگری به ثبت نرسیده و حدود 100 مصدوم این حادثه هم بعد از رسیدگی سرپایی از مراکز درمانی ترخیص شده‌اند.»
14 تیم عملیاتی در مناطق زلزله‌زده حاضرند
مختار سلحشور، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان هرمزگان نیز از همان ساعات اولیه وقوع زلزله همراه تیم‌های امدادی خود در مناطق زلزله‌زده حاضر است: «به محض وقوع زلزله و تعیین کانون‌های آن 14 تیم عملیاتی امدادونجات سریعا در مناطق زلزله‌زده حاضر شدند ضمن اینکه تیم‌های معین از استان‌های فارس و کرمان هم به یاری ما آمدند و این حضور روند امدادرسانی و خدمات امدادی‌مان را در منطقه سرعت بیشتری بخشید.» به گفته او تا ظهر روز دوشنبه کار امدادرسانی و استقرار چادرهای اسکان در 30 روستای خسارت‌دیده از زلزله به‌طور کامل انجام شده است و تا ظهر روز سه‌شنبه تمام مناطق زلزله‌زده از این خدمات بهره‌مند خواهند شد: «حدود 4تا 5 هزار نفر از این زلزله متاثر شده‌اند. متاسفانه پراکندگی مناطق خسارت‌دیده از زلزله فوق‌العاده زیاد است و همین مسأله کمی سرعت ما در ارایه خدمات را کند کرده است.»
سلحشور بیشترین آسیب‌های وارده از زلزله را در شمال بندرعباس اعلام می‌کند و می‌گوید: «شهر فین و روستاهای اطراف آن بیشترین خسارت را دیده‌اند.»
2 منطقه اصلی زلزله به اندازه 30 روستا جمعیت دارد
«فین، رضوان و سیاهو» مناطق بزرگ روستایی و شهری شمال بندرعباس هستند که از یک طرف به جهت نزدیکی به کانون زلزله بیشترین خسارت را دیده‌اند، از سوی دیگر بیشترین جمعیت متاثر از زلزله را در خود جای داده‌اند. مناطقی که از صبح دوشنبه میزبان مدیران ارشد جمعیت هلال‌احمر و دولت بوده‌اند. «مهدی ولی‌پور» رئیس سازمان امدادونجات جمعیت هلال‌احمر ایران در حالی که مشغول بازدید از این مناطق و نحوه امدادرسانی نیروهای هلال‌احمر است در گفت‌وگوی تلفنی با «شهروند» می‌گوید: «تنها دو منطقه فین و رضوان 4400 خانوار جمعیت دارد که این تعداد به اندازه تمام خانوارهای ساکن در 30 روستایی است که کار امدادرسانی و اسکان اضطراری در آنها انجام شده و این مسأله کمی نیروهای امدادی را با چالش‌های جدی روبه‌رو کرده است.»
او با اشاره به نصب 2500 چادر در کل مناطق زلزله‌زده از عصر روز یکشنبه تا ظهر دوشنبه می‌گوید: «در تعامل با نیروی انتظامی و فرمانداری بندرعباس بستر لازم برای توزیع چادر در این مناطق آغاز شده و به‌زودی کار توزیع چادرها و اسکان اضطراری انجام می‌شود هرچند طبق پروتکل‌های هلال‌احمر تخریب مناطق به‌حدی نیست که نیاز به استقرار چادر باشد اما برای برقراری آرامش روانی میان زلزله‌زده‌ها این کار در دستور ماموریت‌های ما قرار گرفته است.»
به گفته او شدت زلزله به‌حدی بوده که متاسفانه مردم دچار ترس و وحشت بسیار شده‌اند و با ورود تیم‌های سحر به مناطق، امیدواریم از شدت دلهره مردم کاسته شود.
آسیب 3 هزار واحد مسکونی در زلزله
استاندار هرمزگان هم میزان خسارت زمین‌لرزه ۶.۴ و ۶.۳ دهم ریشتری روز یکشنبه را حدود 7 هزار میلیارد ریال برآورد کرده و می‌گوید: «همچنین حدود سه هزار واحد مسکونی آسیب‌دیده در روستاها و مناطق کانون این زلزله، نیازمند بازسازی، تعمیر و احداث هستند.» به گفته «مهدی دوستی » بازسازی منازل آسیب‌دیده و واحدهای تخریب‌شده به‌ویژه در روستاهای «گیشان غربی» و «آب‌شیرین» بخش فین شهرستان بندرعباس در اولویت قرار دارد: «کار فونداسیون بخشی از این واحدهای مسکونی را نیز تا آخر هفته جاری آغاز خواهیم کرد.»
تمامی امکانات برای تامین آب مناطق زلزله‌زده بسیج شده
وزیر نیرو که معاون اول رئیس‌جمهوری را در سفر به بندرعباس همراهی می‌کرد در حاشیه بازدید از مناطق زلزله‌زده گفت: «تمامی امکانات برای تامین آب مناطق زلزله‌زده بسیج شده و مشکلی از نظر تامین آب به‌ویژه مرکز استان هرمزگان وجود ندارد.» «علی‌اکبر محرابیان»، آب‌شیرین‌کن یکصد هزار مترمکعبی بندرعباس را اصلی‌ترین تامین‌کننده آب مرکز استان دانست و افزود: «خوشبختانه زلزله شش‌وچهار دهم ریشتری آسیبی به تاسیسات آب‌شیرین‌کن بندرعباس وارد نکرده و تامین آب بدون وقفه در جریان است.»
تقدیر معاون اول رئیس‌جمهوری از سرعت امدادرسانی در بندرعباس
معاون اول رئیس‌جمهوری و هیأت همراه یکشنبه شب تا سحرگاه از مناطق زلزله‌زده روستاهای بخش فین و بندرعباس بازدید و به‌صورت میدانی وضعیت را بررسی کرد. «محمد مخبر» بعد از بازدید از مناطق زلزله‌زده هرمزگان با حضور در بیمارستان شهید محمدی بندرعباس در سحرگاه دوشنبه از مصدومان زمین‌لرزه‌های شش‌وچهار دهم و شش‌وسه دهم ریشتری فین عیادت و با آنها گفت‌وگو کرد. بازدید از کمپ اضطراری مستقر در ورزشگاه خلیج‌فارس، بررسی آخرین وضعیت راه‌های شمال بندرعباس و مناطق زلزله‌زده فین به‌صورت میدانی از دیگر برنامه‌های حضور او در منطقه بود که منجر به تقدیر او از تلاش نیروهای امدادی و خدماتی برای خدمت‌رسانی به مردم شد.
