روزنامه آرمان ملی
1400/09/30
از تعامل با طالبان تا تكليف ديوار امنيتي
آرمان ملی- علیرضا پورحسین: سخنگوی طالبان از دیدار سرپرست وزارت خارجه هیات حاکمه افغانستان با وزیر امور خارجه ایران و رایزنی درباره مسائل دوجانبه خبر داد. سخنگوی طالبان در صفحه توئیترش نوشته است که امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان با حسین امیر عبدالهیان، وزیر امور خارجه ایران در کنفرانس بین‌المللی سازمان همکاری اسلامی درباره افغانستان دیدار و درباره وضعیت امنیتی و انسانی فعلی در افغانستان گفت‌وگو کردند. سخنگوی طالبان با اشاره به محورهای این رایزنی اظهار کرده است که روابط تجاری، اقتصادی و سیاسی مورد بحث قرار گرفت. در راستای بررسی آخرین تحولات افغانستان و نحوه تعامل ایران با طالبان، «آرمان ملی» گفت‌وگویی با پیرمحمد ملازهی، تحلیلگر ارشد مسائل منطقه داشته است که در ادامه می‌خوانید. دیدار وزیرخارجه ایران با مقام طالبان با چه اهدافی صورت گرفته است؟ این واقعیت را باید مدنظر داشت که ایران همسایه افغانستان است و بیش از 900 کیلومتر مرز مشترک آسیب‌پذیر بین دو کشور وجود دارد. آسیب پذیری از دو جهت امنیتی و جمعیتی باید مورد توجه قرار گیرد. مهم‌ترین معضلات در حوزه امنیتی، قاچاق موادمخدر و حضور گروه‌های افراطی در مناطق مرزی است. آسیب‌پذیری اجتماعی نیز بیشتر مربوط به سیل عظیم مهاجرینی است که به سمت مرزهای ایران حرکت می‌کنند. این جبر جغرافیاست و باید توجه داشت که کشورها، همسایگان خود را نمی‌توانند انتخاب کنند. به همین علت ایران ناچار است با حاکمین در کابل تعامل داشته باشد. با این وجود نه ایران و نه سازمان ملل و نه کشورهای همسایه حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته‌اند. در جلسه کشورهای سازمان همکاری اسلامی و در بیانیه‌ای که صادر شده است بیشتر مساله کمک رسانی به مردم افغانستان مورد توجه قرار گرفته و در خصوص آینده سیاسی این کشور، بیانیه تعیین‌کننده‌ای صادر نشده است. این حداکثر کاری بود که در اسلام‌آباد رقم خورد اما طالبان انتظارات بیشتری دارد که یکی از آن‌ها به رسمیت شناخته شدن است. دیدار سرپرست وزارت خارجه افغانستان و وزیر خارجه ایران را باید در چهارچوب تعامل اجتناب ناپذیر با همسایگان قلمداد کرد. این دیدارها به معنای تک‌روی نیست و مشخصا ایران هنوز تصمیم نگرفته است تا روابط خود را با طالبان برقرار کند. ایران منتظر تصمیم جمعی کشورهای همسایه افغانستان و یا سازمان همکاری اسلامی است تا روند سیاسی را ادامه دهد. درگیری‌های مرزی میان ایران و طالبان ممکن است در آینده نیز ادامه داشته باشد؟ باید توجه داشت که در درگیری رخ داده، ایران نیز تا حدودی مقصر است، زیرا دیوار امنیتی به شکلی ساخته شده که بخشی از زمین‌های کشاورزی ایران آن سوی دیوار امنیتی است. طالبان تصور می‌کند در یک قسمت محدود، خط مرزی از محل ساخت دیوار امنیتی است و سابقه تاریخی و توافقات دو کشور را درک نمی‌کنند. طالب‌هایی که در مرز نیمروز حضور دارند، فاقد اطلاعات در خصوص توافقنامه گلداسمیت هستند که در زمان قاجار منعقد شده است و به همین علت به زمین‌های ایران تعرض می‌کنند. خط مرزی ایران با افغانستان خط تالوگ در رود هیرمند است و باید دیوار امنیتی به آن منطقه منتقل شود تا چنین اتفاقاتی مجددا رخ ندهد. با صحبت در خصوص توافق گلداسمیت می‌توان به طالبان فهماند که خط مرزی کدام است تا بار دیگر وارد خاک ایران نشوند. در روند تعامل با طالبان می‌توان به پاکستان اعتماد کرد و همکاری چندجانبه رقم زد؟ ایران در تعامل با پاکستان باید احتیاط کند. واقعیت این است که پاکستانی‌ها بسیار زیرک‌تر از آن چیزی هستند که ما تصور می‌کنیم. یکی از سیاست‌های اصلی پاکستان همواره این بوده که از جریان‌های رادیکال اسلامی علیه رقبای خود استفاده کند. در گذشته در کشمیر این جریان‌ها را فعال کرده است و امروز تمام تلاش خود را از این طریق انجام می‌دهد تا کشمیر را به پاکستان ملحق کند. پاکستان در قبال افغانستان نیز همین عملکرد را داشته است. این پاکستان بوده که همواره از شبکه حقانی و شورای کویته حمایت کرده است تا بالاخره آن‌ها بر افغانستان مسلط شدند تا یک دولت دست نشانده ضعیف زیر نظر خود در افغانستان داشته باشند. درست است که انتظارات پاکستان در افغانستان برآورده نشده اما آن‌ها حمایت را انجام داده‌اند. عدم تحقق اهداف پاکستان نیز به علت اختلافاتی است که به‌وجود آمده و امروز نیز شاهد هستیم که طالبان علیه ارتش پاکستان موضع گیری می‌کند و علیه سیستم اطلاعاتی پاکستان صحبت می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد که در امور افغانستان دخالت نکنند. باور عمومی در افغانستان این است که پاکستان در امور افغانستان دخالت و کارشکنی می‌کند و به مرور این باور در طالبان نیز به‌وجود آمده است. حقیقت این است که پاکستان از نیروهای ضد سیستم ایران حمایت کرده است و هنوز هم به نظر می‌رسد که سیاست آن‌ها تغییر نکرده است. امروز ایران باید به همین علت با هوشیاری با پاکستان تعامل کند زیرا آن‌ها در پشت پرده، اقدامات دیگری انجام می‌دهند. سیاست‌های پاکستان امروز به گونه‌ای نیست که ایران بتواند با این کشور در رابطه با افغانستان همکاری کند. پاکستان از سال 1947 که از هندوستان مستقل شده است، بر این باور است که افغانستان نیز باید به این کشور ملحق می‌شد و یک کشور واحد تاسیس می‌شد. آن‌ها بر این باور بودند که مناطق مسلمان باید به پاکستان ملحق شوند و مناطق بودایی به هندوستان ملحق شوند. به همین علت آن‌ها بر این باور هستند که باید مرز آن‌ها در آمودریا تاسیس شود. به علت اینکه افغانستان پیش از پاکستان استقلال خود را به‌دست آورده بود عملا این امر ممکن نبود و پاکستان به اهداف خود دست پیدا نکرد. پس از عدم موفقیت پاکستان در ملحق کردن افغانستان به خود، آن‌ها به دنبال این هستند که یک دولت دست نشانده در افغانستان مستقر کنند که این سیاست نیز به نظر می‌رسد شکست خورده است. با توجه به این پیشینه ایران باید محتاط‌تر با پاکستان ارتباط گیرد.
سایر اخبار این روزنامه
يلدا «موج ششم» اُميكرون را بلند مي‌كند
بودجه تورم زا؛ - مجلس منفعل است
پرونده لاریجانی؛ بدون تاریخ انقضا!
طرح آزادسازی بنزین با شعار توزیع عادلانه ثروت
حقوق وزیر پایین‌تر از معاون!
از تعامل با طالبان تا تكليف ديوار امنيتي
استيضاح زودهنگام راهي براي فرار از پاسخگويي
هواپيماي نو روي باند برجام؛ شايد!
نا امیدی دلواپسان از شهــردار انقـــلابـــی!
آثارکاهش ارزش لیر بر اقتصاد ایران؟
اولین آزمون بزرگ دولت درمقابل کرونا
طرح‌های مصیبت‌زا
تکرار سیاست آزمون و خطا
تحویل مددکار اجتماعی در 36 ساعت!
