جهش دانش بنیان ها از سکوی مجلس

مصطفی عبدالهی- مجلس برای حمایت قاطع از شرکت‌های دانش‌بنیان و استفاده از ظرفیت آن‌ها در کشور وارد عمل شد و با تصویب طرح «جهش تولید دانش‌بنیان» مسیر فعالیت آن‌ها را هموار کرد.نمایندگان مجلس در جلسه علنی هفته گذشته، بررسی این طرح مهم و کلیدی را به پایان رساندند تا پس از تایید آن توسط شورای نگهبان، فصل تازه‌ای برای فعالیت قدرتمند شرکت‌های دانش‌بنیان آغاز و بسیاری از مشکلات فعلی آن‌ها رفع شود. آن‌طور که محمدباقر قالیباف در جلسه علنی روز چهارشنبه گفت «طرح جهش تولید دانش‌بنیان، یکی از دقیق‌ترین طرح‌های مصوب مجلس است چراکه در صحن و کمیسیون‌های تخصصی به صورت دقیق بررسی شده و طی این بررسی، از نظرات صاحب‌نظران نیز استفاده شده است». اما پاسخ این سوال را که «چرا این طرح مصوب مجلس، بسیار مهم است؟» باید از بررسی مواد آن دریافت کرد.   تشکیل یک شورای راهبری ملی با طرح مصوب مجلس، یک شورای ملی به نام «شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان» تشکیل خواهد شد که ریاست آن را رئیس‌جمهور و نایب‌رئیسی آن را معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور برعهده خواهد داشت؛ اتفاق مهمی که نشان می‌دهد تصمیم قانون‌گذاران برای تقویت نگاه ملی به دانش بومی جدی است و عالی‌ترین مقام اجرایی دولت باید مسئولیت این حوزه را عهده‌دار شود. ماموریت ویژه برای استانداران این طرح در کنار نگاه کلان و راهبردی، برای بخش‌های جزئی‌تر هم برنامه دارد؛ از جمله این‌که استانداران را موظف به فعالیت جدی در عرصه دانش‌بنیان کرده است. طبق این مصوبه، ‌استانداران موظف‌اند با همکاری پارک‌های علم و فناوری داخل استان، منابع استانی و اختیارات خود را با اولویت تقویت فعالیت‌های نوآورانه و شناسایی و حل مسائل بومی و با استفاده از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری، مراکز نوآوری دانشگاهی، کسب و کارهای نوآورانه و خلاق در استان به‌کار گیرند. تکلیف سازمان  برنامه و بودجه برای پرداخت مطالبات دانش بنیان ها یکی از مواد مهم این طرح، تضمین قانونی به شرکت‌های دانش‌بنیان است که طبق آن، درصورتی که تعهدات مالی دستگاه‌های اجرایی به واحدها و موسسات تحت حمایت این قانون، به تعویق بیفتد، سازمان برنامه و بودجه موظف است مستقیماً نسبت به پرداخت تعهدات مالی از بودجه آن دستگاه اقدام کند. این نکته هم قابل توجه است که طرح جهش تولید دانش‌بنیان به همه دستگاه‌های اجرایی اجازه داده است با شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری قرارداد مرتبط با کالا و خدمات دانش‌بنیان منعقد کنند. یک امتیاز خاص برای همکاری صنایع با مراکز پژوهشی علاوه بر این‌ها، با هدف توسعه ارتباط دانشگاه با صنعت، صنایع و واحدهای تولیدی که با دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی عالی و پژوهشی مرتبط(با اولویت استان محل استقرار) تفاهم‌نامه همکاری امضا کنند، قراردادهای تحقیق و توسعه مربوط با این تفاهم‌نامه‌ها، شامل مزایای قانونی خواهد شد. تکلیف قانونی برای تشکیل کارگروه های ارتباط با صنعت و معدن همچنین تمامی دانشگاه‌‌ها و مراکز آموزشی عالی و پژوهشی موظف‌اند کارگروه ارتباط با صنعت و معدن را با حضور نمایندگان صنعت و یا واحدهای تولیدی، با اولویت استان محل استقرار آن دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی عالی و پژوهشی، تشکیل دهند. مجوز به دانشگاه ها برای تاسیس سازمان توسعه و سرمایه گذاری  نمایندگان مجلس برای حوزه تامین مالی طرح‌های دانش‌بنیان هم راهکاری مصوب کرده‌اند که طبق آن، هیئت امنای دانشگاه‌ها، موسسات آموزشی و پژوهشی، جهاددانشگاهی و پارک‌های علم و فناوری می‌توانند از طریق توسعه منابع مالی و مدیریت متمرکز و یکپارچه سرمایه‌گذاری‌ها، دارایی‌ها، اموال و موقوفات، «سازمان توسعه و سرمایه‌گذاری» تاسیس کنند که درآمد این سازمان منحصراً در راستای تحقق اهداف آن دانشگاه، موسسه پژوهشی، جهاددانشگاهی و پارک علم و فناوری صرف خواهد شد. فرش قرمز برای مشارکت بانک ها البته برای حمایت مالی فعالان این عرصه، به بانک‌ها نیز مجوز داده شده است که بتوانند در طرح‌های مصوب شورای راهبری فناوری‌ها و تولیدات دانش‌بنیان با صندوق نوآوری و شکوفایی مشارکت کنند؛ ضمن آن‌که بانک‌ها در صورت مشارکت با صندوق نوآوری و شکوفایی در تامین مالی این طرح‌ها، از مجازات‌های تنبیهی پیش‌بینی‌شده در قانون رفع موانع تولید استثنا می‌شوند. نظارت 4 کمیسیون بر اجرای قانون بهارستانی‌ها برای نظارت بر اجرای این مصوبه هم راهکار مشخص کردند و باید گزارش‌های معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور و وزارتخانه‌های ذی‌ربط، هر 6 ماه یک‌بار به کمیسیون‌های «آموزش، تحقیقات و فناوری»، «صنایع و معادن»، «اقتصادی» و «کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست» مجلس ارائه شود.          عضو فراکسیون دانش بنیان در گفت‌وگو با خراسان مطرح کرد: هماهنگی دولت و مجلس در تدوین و اجرای قانون جهش تولید دانش بنیان درباره ضمانت اجرای این مصوبه مهم مجلس پس از تبدیل‌شدن آن به قانون، با عضو فراکسیون دانش‌بنیان مجلس گفت‌وگو کردیم و «علی جدی» دراین‌باره گفت: با توجه به هماهنگی و همراهی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و کمیسیون‌های تخصصی مجلس در تدوین طرح جهش تولید دانش‌بنیان، پیش‌بینی می‌کنیم در اجرای آن هم با مشکلی مواجه نشویم. جدی تصریح کرد: طرح جهش تولید دانش‌بنیان ابتدا در کمیسیون صنایع مجلس تدوین و سپس در کمیسیون آموزش نهایی شد و به صحن علنی آمد که خوشبختانه مورد اهتمام قرار گرفت. عضو فراکسیون دانش‌بنیان افزود: تلاش ما این بوده که با تصویب این طرح، قوانین سخت پیش پای شرکت‌های دانش‌بنیان را به قوانین نرم تبدیل کنیم تا آن‌ها بتوانند با حمایت بیشتری به سمت اقتصادی‌شدن و تولید ثروت حرکت کنند و از ظرفیت آن‌ها برای حل بسیاری از مشکلات استفاده کنیم.