اثر حاج‌قاسم از دلم برخاست

استاد رضا بدرالسماء نقاش و هنرمند اصفهانی از چهره‌های هنری کشور است که با وجود شهرت و توانایی حرفه‌ای در سطح جهان، زندگی‌اش آمیخته با انقلاب اسلامی و ارزش‌های آن است. او که از هنرمندان موفق پیش از انقلاب بوده همیشه و همه جا می‌گوید من هویتم را از امام و انقلاب گرفته‌ام. زمانی که سردار سلیمانی به شهادت رسید استاد بدرالسماء به صورت خودجوش از سر ارادت و علاقه آثار فاخری برای پاسداشت آن شهید خلق کرد که با اقبال خوبی مواجه شد و از آثار تمدنی در این عرصه محسوب می‌شود. «جوان» به همین بهانه با وی گفتگو کرده است. پس از شهادت سردار سلیمانی دست به رنگ و بوم شدید، به عنوان یک هنرمند چه نقشی برای این قشر جهت ادای دین به اسطوره‌ها قائلید؟
سردار سلیمانی تمام زندگی خود را صرف مبارزه با دشمن و دفاع از این مرز و بوم کرد و در همین راه هم به شهادت رسید برای همین احساس کردم باید کاری انجام بدهم. لطف خدا و ارادت به سردار سلیمانی باعث این توفیق برای من شد تا سه اثر کار کنم؛ اول با موضوع مکتب سردار سلیمانی، دوم راه قدس از کربلا می‌گذرد و سوم مسیح ظهور که الحمدلله بازخورد خوبی هم داشت. تا آنجایی که اطلاع دارم این آثار با وجود شهرت و اهمیت، سفارشی نبوده‌اند.
بله همان طور که عرض کردم من از سر ارادت و علاقه‌ای که به سردار سلیمانی داشتم این سه اثر را بدون هیچ سفارش یا چشمداشت مالی کار کردم. کاملاً دلی بود. البته تابلو اولی را یکی مسئولان پس از شهادت سردار اشاره‌ای داشت که کار کنم، ولی پیش از آن خودم در نظر داشتم و اقدام کرده بودم و خوشبختانه اثر خوبی هم شد. موضوع مکتب سردار که مبارزه با جرثومه‌های فساد و نابودی اسرائیل و داعش بود به تابلو آمد که گویی خود سردار به کار نظر داشت و لطف خدا بود که این اثر نقش بست. حقیقتاً از ضمیر وجود و دلم برخاسته بود. خیلی متأثر از شهادت ایشان بودم و ناراحت از اینکه هیچ وقت توفیق دیدار سردار را نداشتم، ولی محبتی که خداوند از این مؤمن در دل گذاشته باعث شد تا این سه اثر را کار کنم. شما با خانواده سردار هم ملاقات داشتید؟
هرچند موفق به دیدار خود سردار سلیمانی نبودم، اما توفیق شد تا با خانواده آن شهید ملاقات کنم. در افتتاحیه کنگره سردار و سربداران می‌خواستند از چند نفر تقدیر کنند و هدیه‌ای در نظر گرفته بودند. بنده هم حضور داشتم و هدیه‌ای توسط فرزندان‌شان به ما اهدا شد. در مراسم به آن‌ها عرض کردم به لحاظ جسمی مشکلی دارم، شما که خانواده شهید هستید برایم دعا کنید تا در آن مسیر از پا نیفتم. پس از مراسم با دختر بزرگ‌ترشان مقداری حرف زدیم الحمدلله از اثر خلق شده ابراز رضایت داشتند و تشکر کردند. همین برایم کافی است. هر سه اثر شما در قالب هنر نگارگری است؟


بله هر سه اثر با شیوه نقاشی ایرانی و نگارگری کار شده است. شما از معدود هنرمندانی هستید که با وجود ظرافت نگارگری در عرصه مقاومت و دفاع مقدس، شهدا و ارزش‌های انقلابی کار می‌کنید که شاخص و تأثیرگذار هم بوده‌اند. برخورد مسئولان چگونه بود؟
ما هرچه داریم مدیون شهدا و انقلاب اسلامی است. معتقدم هرکس در هر حوزه‌ای باید ادای دین کند. کار من نقاشی و نگارگری است که در حد توان هرچه باشد انجام می‌دهم. امیدوارم شهدا در روز قیامت دستگیرم باشند. برای همین اغلب کار‌های من دلی است بدون هیچ سفارش سازمانی؛ البته انتظار است تا کار‌های بیشتری با این مضامین داشته باشیم و مسئولان حمایت کنند، اما بعضاً اگر کار سفارشی بوده دقیقه نودی درخواست شده است که همین عجله‌ای بودن حق مطلب را ادا نمی‌کند. باید زودتر به فکر باشند تا آثار دقیق و بادقتی خلق شود که حرفی برای گفتن داشته باشد نه اینکه رفع تکلیفی و یک‌بار مصرف باشد. ما باید برای نسل‌های آینده که چیزی از دفاع مقدس و شهدا نمی‌دانند آثاری خلق می‌کنیم، بنابراین لازم است این آثار با پشتوانه فکری باشند. خیلی دوست دارم درباره انقلاب اسلامی، ارزش‌ها و مفاهیم دینی کار کنم. حضرت آقا تعبیر آتش به اختیار را مطرح کردند یعنی وقتی می‌بینیم از سوی مسئولان توجهی نمی‌شود ما باید خودمان آستین همت بالا بزنیم و کار کنیم. خودم دوست دارم آثارم با پشتوانه فکری و دقیق باشد. افرادی که من را می‌شناسند در دیدار حضوری یا در فضای مجازی از من می‌خواهند در قالب یک اثر نقاشی حرف آن‌ها را بزنم. اینکه خود مردم می‌خواهند یا گاهی سوژه می‌دهند برایم جالب و انگیزه‌بخش است تا در قالب اثر هنری پیام انقلاب را انتقال بدهم. کدام ویژگی سردار برای شما جذاب بود؟
سردار شخصیتی ذوابعاد و منحصر به فرد داشت و در مراحل مختلف انقلاب از نظام جمهوری اسلامی دفاع می‌کرد و تمام عمرش را بدون هیچ منتی در این راه صرف کرد. همیشه همه جوانب را می‌سنجید تا کاری خلاف مکتب تشیع و انقلاب اسلامی انجام ندهد. او خود را وقف اسلام و انقلاب و ولایت کرده بود برای همین به کمال رسیده بود. او را دوست داشتم، چون عصاره انقلاب در وجودش نقش بسته بود. مصداق کلام امام خمینی بود که بسیجی‌ها اخلاص دارند و نمونه کاملش سردار سلیمانی بود. بیشتر اهل عمل بود تا حرف و شعار. همین اخلاقش برای من خیلی جالب و تأثیرگذار بود. باید جوانب شخصیتی او را در قالب اثر هنری پیاده کرد و تفکرات سردار را به مخاطب ایرانی و غیرایرانی در تمام دنیا انتقال بدهیم. ما نیاز داریم در این زمان الگویی داشته باشیم تا دست‌یافتنی باشد و حقیقتاً سردار سلیمانی در همه زمینه‌ها حرف برای گفتن داشت. درباره شهدای ۲۵ آبان هم اثر شاخص و ماندگاری دارید.
توفیق داشتم درباره شهدای ۲۵ آبان کار کنم. تنها اثری بود که با این موضوع کار شد و آن هم کاری دلی و برخاسته از عمق وجودم بود. تنها اثری که هر سال درباره آن صحبت می‌شود و ماندگار شده همین اثر است و هر سال روی آن مانور می‌دهند. خوشحالم که در آن اتفاق مهم ارزشی من هم سهم کوچکی داشتم. امیدوارم مسئولان حمایت کنند تا درباره شهدا بیشتر کار شود. از مسئولان می‌خواهم تا حمایت کنند که آثار انقلابی و ارزشی با پشتوانه فکری و دقیق زیاد تولید شود چراکه این‌ها همه سند‌های تصویری و گویا برای نسل‌های آینده و معرف فرهنگ ایرانی و اسلامی ما به تمام دنیا هستند. از طرفی همیشه گفتم اصفهان موزه هنری ندارد، واقعاً جایش خالی‌است تا آثار مختلف هنری و شاخص در معرض دید قرار بگیرد. این برای گردشگران هم جالب است. امیدوارم نگذارند این چراغ خاموش شود.