«ابتکار» دلایل شکست خودروسازی در کشور را بررسی کرد لزوم همگرایی خودروسازان برای نجات از باتلاق بی‌کیفیتی

پایین بودن کیفیت خودرو‌های داخلی، از جمله معضلاتی است که تمام متقاضیان و مصرف‌کنندگان خودرو بر روی آن اتفاق نظر دارند.
این‌ روزها کیفیت پایین خودروهای داخلی بر سر زبان افتاده و بار دیگر داغ دل متقاضیان و مصرف‌کنندگان خودرو را تازه کرده است. پس از تصادف زنجیره‌ای ۵٠ خودرو در محور بهبهان، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، خودروهای داخلی را به ارابه مرگ تشبیه کرد. سردار سید کمال هادیانفر رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی انتظامی کل کشور در ارتباط با باز نشدن کیسه هوای خودروهای تصادف زنجیره‌ای خوزستان گفت: «قیمت خودروی خارجی را از مردم دریافت می‌کنید اما خودرو ناایمن و ارابه مرگ به دست آنها می‌دهید. یک جایی در تصادف می‌بینیم راننده قصور کرده است ولی وسیله باید از راننده دفاع کند نه اینکه بمب متحرک باشد.»
در همین راستا مهدی اسلام‌پناه، رئیس سازمان ملی استاندارد نیز در گفت‌وگو ویژه خبری در رابطه با اینکه این سازمان استاندارد کیفیت خودروها را کف گرفته یا استانداردها در سطح بین‌المللی تدوین شده است اما خودروسازان توانایی اجرای آن را ندارند، گفته بود: «استاندارد، کف کیفیت است و همه کیفیت نیست. ما کفِ کیفیت را در نظر گرفتیم اما همان هم رعایت نمی‌شود. اینکه استانداردها رعایت نمی‌شود به این سبب است که استانداردها به کمک خودروسازها تدوین و ابلاغ می‌شود اما در نهایت خودروسازان ملزم به اجرا هستند که به بهانه‌ها و در برهه‌های مختلف ( همچون بهانه تحریم‌ها) از رعایت آن‌ها سر باز می‌زنند.» البته انتقادات به همینجا ختم نمی‌شود و اخیرا خودروسازان با انتقاد صریح رهبر انقلاب درخصوص کیفیت پایین خودروهای داخلی روبه‌رو شده‌اند. رهبر انقلاب با بیان اینکه با وجود حمایت زیاد از صنعت خودرو در کشور، کیفیت خودرو خوب نیست، فرمودند: «مردم ناراضی‌اند و حق با مردم است.» آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز (یکشنبه) در دیدار جمعی از تولیدکنندگان و فعالان صنعتی، لزوم ارتقای کیفیت کالاهای تولید داخل را مورد تاکید قرار دادند و افزودند: «حمایت‌های عملی و تبلیغاتی از تولید داخلی باید منجر به ارتقای کیفیت محصولات و همچنین ارتقای فناوری شود اما متاسفانه در برخی صنایع به‌ویژه در صنعت خودرو به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز به حق به آنها اعتراض دارند.»
رهبر انقلاب خاطرنشان کردند: «اگر با وجود فضای حمایتی از تولید داخل، به جای ارتقای کیفیت، قیمت‌ها افزایش یابد، مسئله بدی است زیرا نتیجه همه حمایت‌های دولتی، بانکی و جلوگیری از رقابت‌های خارجی، عملاً منجر به بالا رفتن قیمت شده است.»


برای عبور از بحران باید دو خودروساز با یکدیگر همکاری کنند
حال با وجود انتقادات از وضعیت موجود در صنعت خودروسازی باید پرسید چگونه می‌توان این صنعت را با تحول روبه‌رو کرد و کیفیت خودروهای تولید داخل را افزایش داد؟ سپهر زنگنه، کارشناس بازار خودرو درگفت‌وگو با «ابتکار» در پاسخ به این پرسش گفت: با توجه به شرایط فعلی اقتصاد حتی اگر مسائل بین‌المللی ما به نتیجه مثبتی برسد گمان نمی‌کنم در خوشبینانه‌ترین حالت دلار به زیر بیست هزار تومان سقوط کند، بنابراین در این شرایط تنها راهی که می‌توان با استفاده از آن صنعت خودروسازی را متحول کرد و خودروهای با کیفیت را به دست مشتریان رساند این است که هر دو خودروساز یک پلت‌فرم مشترک انتخاب و آن را در تیراژ بالا تولید کنند و از سوی دیگر قیمت آن کنترل شده باشد. علاوه بر این مسائل بر روی کیفیت آن نیز دقت و وسواس شدیدی به خرج دهند.
وی افزود: در سال‌های گذشته هنگامی که پروژه ال ۹۰ به میان آمد چنین ایده‌ای را در پس ذهن داشت. در آن زمان گفته می‌شد که ال ۹۰ را جایگزین پیکان کنیم و برای ایجاد رقابت این خودرو را به سایپا نیز بدهیم و رنو هم بر روی روند تولید نظارت داشته باشد تا کیفیت این خودرو کاهش پیدا نکند. در آن زمان این کارها به دقت انجام شد اما برخی حواشی سبب شد تا قیمت این خودرو با افزایش همراه باشد و از هدف اصلی خود دور شد. البته این خودرو از کیفیت قابل قبولی برخوردار بود و هنوز هم کیفیت آن رضایت بخش است.
زنگنه اظهار کرد: من گمان می‌کنم با همکاری خودروسازان می‌توان یک خودروی را آپدیت کرد به گونه‌ای که کیفیت آن رضایت بخش و حاشیه سود آن مناسب باشد. در شرایط فعلی برای عبور از بحران موجود در صنعت خودروسازی همکاری دو خودروساز و تمرکز بر تولید و افزایش کیفیت یک خودرو تنها راه تحول در صنعت خودروسازی است.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر خودروسازان به دلایلی دقیقا بر خلاف این استراتژی عمل کردند. به عبارت روشن‌تر در ابتدا خودروهای پر مصرف را که می‌توانستند تیراژ بالا، با کیفیت و همچنین با هزینه کم تولید کنند را حذف کردند و به جای آن ۲۰۶ را به رانا تبدیل کردند و پس از آن رانا پلاس و ۲۰۶ سقف شیشه‌ای و .. را تولید کردند که هر کدام از اینها خط تولید جداگانه و جدید با هزینه‌های جدا می‌خواست. از سوی دیگر در بدترین زمان پراید حذف شد و این مسائل چالش‌های زیادی را برای صنعت خودروسازی کشور به وجود آورد.
زنگنه گفت: در سال‌های اخیر دو خودروساز می‌توانستند حتی با وجود تحریم‌ها به یکدیگر کمک و خودروهای با کیفیتی را تولید کنند. اما طی این سال‌ها ایران خودرو و سایپا با یکدیگر همکاری نکردند و نتیجه عدم همکاری‌ها تولید خودروهای بی کیفیت شد.