تكيه‌گاه نويسندگان اصفهان

تكيه‌گاه نويسندگان اصفهان محمدرحیم اخوت -درگذشت شرق: محمدرحیم اخوت، داستان‌نویس و منتقد، روز شنبه بیست‌وسوم بهمن‌ در 76سالگی درگذشت. اخوت در دهم آذرماه در اصفهان متولد شده بود و مثل برخی دیگر از نویسندگان هم‌دوره‌اش، اولین نوشته‌هایش را در دهه 40 در مجله «فردوسی» به چاپ رسانده بود. اخوت گرچه از اعضای «جنگ اصفهان» نبود، اما با برخی چهره‌های جنگ اصفهان ارتباط و دوستی داشت. او در سال‌های جوانی‌اش در عرصه‌های مختلفی طبع‌آزمایی کرد، اما نویسندگی کاری بود که به قول خودش خیلی زود سراغش رفته بود. او در گفت‌وگویی درباره اینکه از چه دوره‌ای سراغ نوشتن داستان رفت، گفته بود مثل همه آدم‌های دنیا از کودکی. او درباره کتاب‌هایی که در دوره کودکی‌اش تأثیر زیادی بر او گذاشته بودند نیز گفته بود: «در خانواده مذهبی و متعصب ما، خواندن کتاب‌های غیردرسی و غیرمذهبی جرم بود. مجله هم، با آن عکس‌های آن‌چنانی، به طریق اولی. اولین کتابی که مرا دگرگون کرد و از راه به در کرد، فکر می‌کنم من بی‌گناهم بود. گویا از نویسنده‌ای به نام حافظی. کتاب پر، نوشته ماتیسن، به ترجمه میمنت دانا به قول شما کتاب محبوب کودکی‌ام بود. نوشته‌های میشل زواگو و میکی اسپیلن و جواد فاضل و الکساندر دوما و... را می‌بلعیدم. همه‌اش دور از چشم خانواده محترم. بیست‌ هزار فرسنگ زیر دریا و یک ایرانی در قطب شمال و رابینسون کروزوئه و تام‌سایر و هاکلبری‌فین پاک هوایی‌ام می‌کرد. فیلم‌های تارزان و زیمبو هم البته همچنین. کار به جایی رسید که با دو نفر از بچه‌های هم‌سال راه افتادیم برویم در جنگل زندگی کنیم! پیاده از اصفهان به سمت جنگل‌های شمال». اخوت در دوره‌ای از زندگی‌اش سراغ نمایش‌نامه‌نویسی هم رفته بود. او 15، 16 سال به بازیگری و کارگردانی و نمایش‌نامه‌نویسی مشغول بود و خودش گفته بود حتی در گریم و ساخت دکور هم فعالیت کرده بود. او گفته بود که برای نوشتن بیشتر از زندگی کودکی‌اش الهام می‌گیرد، و از جوانی و شنیده‌ها و خوانده‌ها و نیز از رنج‌ها و اندوه‌ها.
گرچه اخوت از دهه 40 به‌طور جدی به نوشتن پرداخت اما خیلی بعدتر به‌عنوان داستان‌نویس شهرت یافت. او در دهه 70 آثاری منتشر کرد که مورد توجه قرار گرفت. بین انتشار کتاب‌های اخوت فاصله‌ای نسبتا زیاد وجود دارد که بخشی از آن به دلیل موانع انتشار داستان‌هایش بود. «نام‌ها و سایه‌ها» از آثار موفق اخوت به شمار می‌رود که در دهه هشتاد منتشر شد و چند جایزه ادبی را به دست آورد. اخوت کتاب‌های زیادی هم برای کودکان و نوجوانان نوشته بود و همچنین به‌عنوان منتقد مقالات زیادی هم در نشریات مختلف منتشر کرده بود. از نقدهای او چنین برمی‌آید که او شناخت خوبی از شعر داشت و کتابی هم در نقد و بررسی شعر با عنوان «چهار فصل در بازخوانی شعر» منتشر کرد. این کتاب مجموعه‌ای از جستارها و مقاله‌های اخوت است که در آنها به شعر چهره‌هایی همچون محمد حقوقی، ضیاء موحد و کیوان قدرخواه پرداخته است. ضیاء موحد که سال‌ها با اخوت دوستی داشت، پس از درگذشت اخوت به پایگاه خبری شهر کتاب گفت: «‌... آقای اخوت سال‌ها تکیه‌گاه نویسندگان و شاعران اصفهان بود. البته جزء اصحاب جُنگ اصفهان نبود و خودش هم از این بابت تأسف می‌خورد برای اینکه مشغول فعالیت‌های دیگری بود و وقتی‌ استعداد نویسندگی را در خودش کشف کرد، کارهایی که آفرید بسیار کارهای درخشانی بودند. نثر بسیار پاکیزه‌ و بصیرت بسیار خوبی نسبت به شعر داشت. من هر زمان اصفهان می‌رفتم در واقع یکی از دلخوشی‌هایم حضور محمدرحیم اخوت بود، زمانی احمد میرعلایی بود و بعد از میرعلایی، محمدرحیم اخوت بود و من به او تلفن می‌کردم و همدیگر را می‌دیدیم».