احتمال آتـش بس قـوت گرفت

آرمان ملی: شاید کمتر کسی باور می‌کرد که موضع اوکراین و جنگ در این کشور به حدی جدی شود که طی یک هفته اخیر به موضوع نخست رسانه‌های جهان تبدیل شود. اما جدال قدرت میان قدرت‌های جهانی همچون روسیه و آمریکا و کشاندن کشورهای اروپای شرقی به سمت ناتو باعث شد تا روس‌ها دیگر جانب احتیاط را رها کنند و به حفاظت از منافع خود بر خیزند. اما این بحران باعث شده تا حتی مذاکرات وین نیز تحت‌الشعاع اوکراین قرار گیرد و عده‌ای بر این باور باشند که مساله اوکراین می‌تواند بر وین سایه افکند. البته طرفین مذاکره این مساله را رد کرده‌اند و اذعان داشته‌اند که مذاکرات وین ارتباطی با بحران اوکراین ندارد. چنانکه وانگ کوان مذاکره کننده ارشد چین گفته تحولات در اوکراین تاثیری بر روند گفت‌وگوها ندارد و هیأت‌ها روی کارشان متمرکز هستند. از سوی دیگر احتمال آتش بس بین روسیه و اوکراین  قوت گرفته است و حتی طرف اوکراینی می‌خواهد گفت‌وگوها در لهستان - و نه بلاروس - برگزار شود.سخنگوی رئیس جمهوری اوکراین گفت، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین پیشنهاد پوتین را پذیرفته و آماده گفت‌وگو برای صلح و آتش بس است. به گزارش خبرگزاری تاس، سرگئی نیکیفوروف سخنگوی ریاست جمهوری اوکراین در فیسبوک نوشت: باید اتهامات مطرح شده درباره اینکه ما پیشنهاد گفت‌وگو را رد کرده‌ایم، مورد انتقاد قرار دهم. اوکراین همیشه آماده گفت‌وگو درباره صلح و آتش بس بوده و هست. این موضع دائمی ماست. ما پیشنهاد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه را پذیرفته‌ایم. به گفته این سخنگو، رایزنی‌ها درباره زمان و مکان گفت‌وگوها در جریان است. هرچقدر که این گفت‌وگوها زودتر انجام شود، فرصت‌های بیشتری برای احیای زندگی عادی در اوکراین فراهم می‌شود. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز اخیرا گفته بود که پوتین آماده اعزام هیاتی به مینسک، بلاروس برای گفت‌وگو با اوکراین است وهمچنین ادامه داد: در پاسخ به ابتکارعمل برای برگزاری مذاکرات در بلاروس، طرف اوکراینی پیشنهاد کرد که ورشو محل گفت‌وگوها باشد و بعد ارتباطش را قطع کرد. پوتین روز پنجشنبه در سخنرانی تلویزیونی در واکنش به درخواست روسای جمهوری‌های خودخوانده دونتسک و لوهانسک در دونباس تصمیم گرفت تا «عملیات ویژه نظامی» در این مناطق انجام دهد. رئیس جمهوری روسیه همچنین تاکید کرد که مسکو هیچ برنامه‌ای برای «اشغال قلمروهای اوکراینی» ندارد. شاید کمتر کسی باور می‌کرد که موضع اوکراین و جنگ در این کشور به حدی جدی شود که طی یک هفته اخیر به موضوع نخست رسانه‌های جهان تبدیل شود. اما جدال قدرت میان قدرت‌های جهانی همچون روسیه و آمریکا و کشاندن کشورهای اروپای شرقی به سمت ناتو باعث شد تا روس‌ها دیگر جانب احتیاط را رها کنند و به حفاظت از منافع خود بر خیزند. در همین خصوص نیز پس از اخطارهای لازم به اوکراینی‌ها به این کشور حمله کردند تا جهان را متاثر از اقدام خود کنند. این در حالی است که همزمان با این تحولات مذاکرات احیای برجام در وین گام‌های پایانی خود را برداشته می‌بیند. اما این بحران باعث شده تا حتی مذاکرات وین نیز تحت‌الشعاع اوکراین قرار گیرد و عده‌ای بر این باور باشند که مساله اوکراین می‌تواند بر وین سایه افکند. البته طرفین مذاکره این مساله را رد کرده‌اند و اذعان داشته‌اند که مذاکرات وین ارتباطی با بحران اوکراین ندارد. چنانکه وانگ کوان مذاکره کننده ارشد چین گفته تحولات در اوکراین تاثیری بر روند گفت‌وگوها ندارد و هیأت‌ها روی کارشان متمرکز هستند.   تاثیر اوکراین بر وین  هر چند که طی روزها و هفته‌های گذشته مذاکرات احیای برجام در هتل کوبورگ وین ادامه داشته و طرفین مذاکرات نیز روز به روز از پیشرفت‌های سازنده و رو به جلو مذاکرات خبر داده‌اند و حتی اخیرا صحبت از رسیدن به دور نهایی و مرحله پایانی مذاکرات در راستای رسیدن به توافقی جامع و طرفینی کرده‌اند؛ اما بحران اوکراین باعث شده تا اکثر نگاه‌ها به کیف و تحولات پیرامون آن محدود شود و حتی اکثر رسانه‌ها مساله جنگ روسیه و اوکراین را بیش از مذاکرات وین پوشش داده و اهمیت قائل شوند. گرچه که مذاکرات وین نیز با همان قوت و قدرت ادامه پیدا می‌کند و با وجود اینکه علی باقری رئیس هیأت مذاکره کننده ایرانی در تهران به سر می‌برد اما تیم مذاکره کننده در وین ادامه مذاکرات را در دستور کار دارد. کما اینکه اخیرا بهروز کمالوندی معاون رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز برای گفت‌وگو‌های فنی به وین رفته و به تیم مذاکره کننده ملحق شده است. با این حال بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان بر این عقیده‌اند که جنگ اوکراین هر چند  مقداری بر مذاکرات وین تاثیر‌گذار است و به ویژه آمریکا و روسیه که این روزها چندان روابط حسنه‌ای با یکدیگر ندارند در سایه تحولات اخیر در فضای بین‌المللی به اتخاذ مواضعی علیه یکدیگر می‌پردازند. چنانکه در نخستین گام آمریکایی‌ها بجز نفت، روسیه را در سایر حوزه‌ها به ویژه سازو کار سوئیفت مورد تحریم قرار داده و حتی پوتین رئیس‌جمهور و سرگئی لاوروف وزیر امورخارجه روسیه را نیز تحریم کرده است. البته تروئیکای اروپایی شامل آلمان، انگلیس و فرانسه نیز مواضعی مشابه داشتند و اتحادیه اروپا نیز سیاست‌های تحریمی علیه روسیه وضع کرد. آنچه در خصوص تاثیر بحران آمریکا بر مذاکرات وین می‌توان گفت اینکه بحران اوکراین چه تاثیری بر مذاکرات وین دارد به دو عامل بستگی دارد: یکی اینکه مذاکرات وین هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ یعنی اگر مذاکره به مراحل نهایی خود رسیده، احتمال اینکه بحران اوکراین بر آن تاثیر نگذارد بیشتر است. اما اگر هنوز مسائل جدی و زمان‌بری باقی‌مانده، احتمال اینکه طرفین غربی و روسی در بلندمدت بر سر آن‌ها توافق کنند کم‌تر است. دوم اینکه بحران اوکراین چقدر عمق و شدت پیدا کند. اگر بحران اوکراین به فجایع انسانی، برخورد نظامی میان نیروهای غربی و روسی یا حادثه مهمی منجر شود، احتمال همکاری طرفین در وین کم‌تر خواهد شد.   گفت‌وگوی امیرعبداللهیان- لاوروف وزیر امور خارجه کشورمان عصر جمعه با «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه به صورت تلفنی گفت‌وگو و تبادل نظر کرد. حسین امیر عبداللهیان، در این گفت‌وگو با اشاره به مذاکرات لغو تحریم‌ها در وین و بررسی آخرین تحولات مربوط به مذاکرات اظهار کرد: ما در مذاکرات از خطوط قرمز خود عدول نخواهیم کرد. وی همچنین با اشاره به تحولات در اوکراین و حضور شهروندان ایرانی در این کشور، ضمن ابراز امیدواری در حل و فصل بحران از طریق سیاسی گفت : تلاش داریم تا شهروندان ایرانی را از طریق کشورهای همسایه اوکراین به جمهوری اسلامی ایران بازگردانیم. وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: تأمین امنیت و سلامت شهروندان ایرانی ساکن در اوکراین اولویت جدی ما است و انتظار داریم تا شرایط برای خروج امن آنها فراهم شود. وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه نیز در این گفت‌وگوی تلفنی ضمن تأکید بر همکاری روسیه با ایران، اظهار کرد : ما همواره از مواضع ایران در وین حمایت کرده‌ایم و با دوستان ایرانی خود در وین همکاری خوبی داریم و همچنان نیز این همکاری را ادامه خواهیم داد.   به تعامل با مسکو ادامه می‌دهیم  سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در این خصوص که باتوجه به حمله نظامی روسیه به اوکراین آیا موضوعی همچون برجام وجود دارد که واشنگتن گفت‌وگو با مسکو درباره آن را متوقف کرده باشد؟ اظهار داشت: ما مساله‌ای را که به نفع امنیت ملی‌مان باشد دنبال می‌کنیم. بعضی از مواردی که ذکر کردید برای منافع امنیت ملی ما ضروری است. اینکه روسیه به اوکراین حمله کرده است سبب نمی‌شود ما دست از پیگیری امنیت ملی و محافظت از امنیت شهروندان آمریکایی برداریم. ند پرایس گفت: با این حال، حمله بی‌دلیل روسیه به اوکراین روابط دوجانبه ما (با روسیه) را تغییر داده است. وی همچنین با تکیه بر ادعاهای بی‌اساس و ساختگی مقامات آمریکایی درباره ماهیت برنامه هسته‌ای کشورمان گفت: کنترل و جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته‌ای نیز موضوعی است که در راستای منافع امنیت ملی ماست. اگر می‌خواهید برجام را یک توافق کنترل تسلیحات بدانید، یا این حقیقت که آمریکا و روسیه بزرگ‌ترین زرادخانه‌های هسته‌ای روی زمین را دارند، باید بگویم که همچنان به نفع امنیت ملی ماست که مواد هسته‌ای، کلاهک‌های هسته‌ای و ذخیره‌های هسته‌ای تحت کنترل باشند.