اشتباه اوکراین را تکرار نکنید!

امید فراغت روزنامه‌نگار سیاست خارجی در جهان امروز باید بر اساس موازنه منفی یا موازنه مثبت باشد در غیر این صورت کشورها رنگ و روی توسعه‌یافتگی را نخواهند دید. ایران امروز نیز از این قاعده مستثنی نیست چرا که تاکنون آن‌چه واضح است اینکه سیاست خارجی غرب‌گریزی و شرق‌گزینی دوای درد مشکلات ریز و درشت مملکت نبوده است. پس از پیروزی انقلاب شعار نه شرقی و نه غربی اثربخش‌ترین نسخه سیاست‌خارجی بود اما جریان‌هایی به صورت زیر پوستی این نسخه را از تعادل خارج ساختند و مشکلات و گرفتاری‌ها یک به یک عیان شد. ایران امروز به هیچ عنوان نباید در کشمکش بین شرق و غرب کارت بازی طرفین شود. معادلات و معاملات جهانی بین شرق و غرب یک واقعیت پیدا و پنهان جهانی شده است و سال‌‌های طولانی ا‌ست که جهان شاهد رویارویی آنان است، بنابراین در چنین شرایطی تاکتیک نه شرقی نه غربی جوابگوی ‌گذار از این باتلاق فرو رونده است. اشتباه محاسباتی در سیاست‌خارجی ناخودآگاه ایران را تبدیل به کارت بازی آنان خواهد کرد. برای مثال ملت اوکراین تاوان عدم هوشمندی در سیاست‌خارجی حکمرانان‌شان را می‌پردازد. حکمرانان اوکراین نتوانستند بین دعوای غرب و شرق جانب احتیاط و تعادل پیش بگیرند بر همین اساس غرب‌گزینی‌شان، روسیه را وادار به مداخله و تهاجم نظامی کرد. بنابراین وضعیت موجود اوکراین باید به عنوان آموزه‌ای قابل مطالعه برای دیگران باشد. مسئولان متوجه باشند جهان امروز، جهان تعصب‌ها نیست. دنیای امروز، دنیای تامین منافع است. بنابراین برای تامین منافع ملت باید بر اساس واقعیت‌نگری و بر اساس داشته‌ها و فرصت‌های موجود در زمینه سیاست‌داخلی و خارجی اقدام و عمل کرد. مسئولان حواس‌شان باشد تنها راه حفظ و توسعه نسبی، تکیه بر ملت است. اگر رضایت عمومی برقرار نباشد هیچ قدرتی اعم از شرق و غرب نمی‌تواند ضامن حفظ و بقای حکمرانان جوامع باشند. گاه حکمرانان جوامع دچار خطای محاسباتی شده و احساس می‌کنند اگر همراستا با قدرت‌های غربی و شرقی باشند آنان از منافع حکمرانی‌شان محافظت می‌کنند. همان‌طور که می‌دانید جهان امروز، جهان ملت‌هاست، بنابراین اقدام و عمل درست حکمرانان جوامع در زمینه سیاست‌داخلی و خارجی بهترین و مهم‌ترین عنصر در راستای حفظ و توسعه ادبیات قدرت است. حکمرانان جوامعی که ملت‌های‌شان را فراموش می‌کنند و بدون در نظر گرفتن خواست و مطالبات ملت‌شان، فقط به دنبال حفظ وضعیت موجودشان از طریق حمایت قدرت‌های جهانی باشند در فرآیند زمان در فضای غیرقابل پیش‌بینی، بازی‌شان به هم می‌خورد و در چنین شرایطی توامان پشتوانه ملت‌شان و همچنین قدرت‌های بیرونی را از دست می‌دهند. خوشبختانه در جهان امروز، فناوری و تکنولوژی به دادِ جوامع کم‌تر توسعه یافته رسیده است و به کمک فناوری و تکنولوژی ضرب‌المثل «ماه برای همیشه پشت ابر نمی‌ماند» محقق می‌شود! و نکته مهم‌تر این‌که در چنین فضایی اعتبارشان در نزد ملت‌های‌شان بر باد می‌رود! قدرت و اقتدار مشروع حکمرانان در همراهی اکثریت ملت، معنی و مفهوم واقعی پیدا می‌کند.