روزنامه خراسان

سهم آب رفته محرومان از بودجه طی 10 سال اخیر

کاهش قدرت خرید و گسترش فقر، پدیده جدیدی در اقتصاد ایران نیست. از سوی دیگر مشاهده می شود که سیاست های مشخص فقر زدایی به جای تکیه بر تولید و اشتغال و ثروت آفرینی از این مسیر، عمدتاً متکی به حمایت عام نظیر قیمت پایین انرژی و ارز 4200 تومان یا حمایت های مستقیم از قشرهای کم درآمد بوده است. با این حال بررسی اخیر مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که جدا از راهکارهای عام، حمایت های مستقیم در عمل نتوانسته گره چندانی از معضل فقر در جامعه باز کند و وضع آن از منظر تخصیص اعتبارات بودجه ای سال به سال بدتر نیز شده است. برآوردهای این گزارش حاکی از این است که مستمری ماهانه خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی در سال 99، تنها 27 درصد از خط فقر محاسبه شده در آن سال را پوشش داده است.  در عین حال  در قانون بودجه 1401 تا حدی شیب کاهشی آن ملایم تر شده است اما همچنان این روند نیاز به ترمیم دارد.  به گزارش خراسان، گزارش شماره 18141 مرکز پژوهش های مجلس، مقایسه ای را بین رشد ارقام بودجه مستقیم حمایتی و رشد بودجه حقوق کارکنان دولت نشان داده و این گونه نتیجه گیری کرده که دولت در این سال ها و به رغم گسترش فقر در بین دهک های محروم، سهم منابع دهک های محروم از بودجه را عملاً کاهش داده است. طبق این گزارش:     1- به رغم گسترش نرخ فقر در دهه اخیر، نسبت پرداخت های مستقیم حمایتی به کل بودجه کاهش یافته است. سهم این اعتبارات از 28 درصد منابع عمومی در سال 91، به 11 درصد در قانون بودجه 1400 و 8 درصد در لایحه بودجه 1401 رسیده است.   2- سهم بودجه حمایتی نقدی (شامل بودجه کمیته امداد، بهزیستی و یارانه نقدی) از منابع عمومی در سال های اخیر کاهشی و سهم منابع اختصاص یافته به حقوق کارمندان و بازنشستگان از این منابع افزایشی بوده است. به گزارش خراسان، این ها همه در شرایطی رخ داده که به طور طبیعی اقتصاد ایران در دهه 90 با تورم های بزرگ و مزمن روبه رو بوده و در نتیجه موضوع یاد شده به معنای آب رفتن بیش از پیش بودجه واقعی حمایت از دهک های پایین است. طبق گزارش مذکور، نسبت بودجه حمایت نقدی (یعنی کمیته امداد، بهزیستی و یارانه نقدی) به کل منابع عمومی دولت از 28 درصد در سال 91 به 8 درصد در لایحه بودجه 1401 کاهش یافته است اما همزمان نسبت اعتبارات حقوق کارکنان و کمک به صندوق های بازنشستگی (حقوق کارمندان و بازنشستگان) به کل منابع عمومی از حداقل 28 درصد در سال 91 ، به 32 درصد در لایحه بودجه 1401 افزایش یافته است. به این ترتیب در شرایط معیشتی سخت سال های اخیر، قشرهای متوسط نسبت به قشرهای فقیر از حمایت های بیشتری برخوردار شده اند.   3- طبق برآوردهای رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خط فقر در سال 99، برای هر نفر یک میلیون و 254 هزار تومان و برای یک خانوار چهار نفره 3 میلیون و 385 هزار تومان بوده است. (به گزارش خراسان، برای سال گذشته نیز اگر بخواهیم این ارقام را با توجه به تورم 40 درصدی محاسبه کنیم، به اعداد یک میلیون و 755 هزار تومان برای هر نفر و 4 میلیون و 740 هزار تومان برای خانوار چهار نفره می رسیم.) با این حال، در همان سال 99، مستمری ماهانه نهادهای حمایتی برای یک خانوار چهار نفره تنها 555 هزار تومان بوده که با احتساب یارانه نقدی و معیشتی به 909 هزار تومان رسیده است. بنابراین مشاهده می شود که این رقم تنها 27 درصد از خط فقر محاسبه شده را پوشش می دهد.    مرکز پژوهش ها در پایان توصیه کرده است که رویکردهای بودجه ای دولت نسبت به سیاست های حمایتی و محرومیت زدایی باید در چهار محور اصلی حجم اعتبارات حمایتی، سازو کار سیاست های حمایتی جایگزین ارز ترجیحی، الگوی تخصیص اعتبارات محرومیت زدایی و شفافیت بخشی در سیاست های حمایتی مورد بازنگری قرار گیرد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
جنجال نظرات مهدی نصیری (اعتماد) بزم پزشکان با الکل تقلبی (جوان)نجات دادم تا آسوده بخوابم (شهروند)تغییر نام استقلال خوب است یا بد؟ (خراسان)
سایر اخبار این روزنامه
چمدان عیدانه ۲۶ هزار میلیاردی دولت برای استان غافل‌گیری‌های «جوکر» برای قاچاقچی فایزر! ویلاسازی غیرمجاز با دور زدن قانون کابوس‌های جذاب خلافکاران پلیس «آژیر» دزد نامحسوس را خاموش کرد! آن سوی عقب نشینی روس ها از «کی یف» فاجعه کشاورزی بدون دانش‌بنیان‌ها تاریخ هزار ساله خادمان حرم امام رضا(ع) سهم آب رفته محرومان از بودجه طی 10 سال اخیر مجبور به افزایش قیمت روزنامه هستیم احتمال بازگشت طرح صیانت به صحن علنی ترفند تریاکی طالبان یا ممنوعیت واقعی؟