روزنامه ابتکار
1401/01/25
چرا نمایش‌هایی که مجوز گرفته‌اند در میانه اجرا باز هم باید به بازبینی بروند؟ داستان تکراری مجوزهای بی‌اعتبار
گروه فرهنگ و هنر – چند وقتی است که نمایش «خونین‌زار» روزهای عجیبی را می‌گذارند. توقیف، بلاتکلیفی، بازبینی مجدد و حالا از سر گرفته شدن اجراها چیزی است که این نمایش تجربه‌اش می‌کند. این نمایش اولین تئاتری نیست که چنین سرگذشتی پیدا می‌کند و احتمالا آخرین‌شان هم نخواهد بود.26 دی ماه بود بود که خبر اجرای نمایش «خونین‌زار» به نویسندگی و کارگردانی سهراب حسینی منتشر شد. نمایشی که پیش از این در سال‌های سال‌های ۹۴ و ۹۸ هم روی صحنه رفته بود. «خونین‌زار» روایتگر ماجرای زنی است که به تازگی به تهران آمده و برای گذران زندگی به هر کاری دست می‌زند ولی همیشه مشکلاتی سر راهش قرار می‌گیرد. او داستان زندگی خود را از زمان ورودش به تهران تا به هنگام مرگ برای تماشاگران روایت می‌کند.
سهراب حسینی پیش از روی صحنه رفتن این نمایش، درباره اجرایش برای سومین بار گفته بود: نمایش«خونین‌زار» در هر دو اجرای قبلی مورد توجه تماشاگران قرار گرفت و در مجموع ۷ ماه روی صحنه بود. سال ۹۸ برای دومین بار این نمایش را اجرا کردیم و با وجود استقبال مخاطبان، به دلیل تداخل اجرای آن با دیگر پروژه‌هایمان به ناچار اجرا را متوقف و به زمانی دیگر موکول کردیم اما از همان موقع در صدد بودیم اجرای نمایش را ادامه بدهیم تا اینکه همه گیری کرونا و تعطیلات تئاتر، برنامه‌ریزی ما را تغییر داد اما حالا با بهتر شدن شرایط، تصمیم گرفتیم نمایش را برای سومین بار اجرا کنیم.
این نمایش که 17 فروردین امسال برای سومین بار روی صحنه رفته بود تنها سه روز پس از اجرا توقیف شد. جالبی ماجرا آنجا بود که هیچ ابلاغیه‌ای به عوامل این نمایش داده نشد و گروه اجرایی این نمایش هم روز جمعه ۱۹ فروردین ماه از طریق سالن شهرزاد که مکان اجرای این نمایش است و سایت فروش بلیت‌شان متوجه توقیف اجرای خود شدند.
نسیم ادبی، تک بازیگر نمایش و حسن مصطفوی، تهیه‌کننده آن در صفحات شخصی خود از این توقیف و از تلاش برای رفع آن خبر دادند. حسن مصطفوی، تهیه‌کننده این نمایش در گفت‌وگویی از چگونگی توقیف این نمایش ارایه داد و تاکید کرد که مساله‌اش شخصی نیست بلکه نفس این اتفاق به زیان تئاتر است. او که سال گذشته فیلم تحسین‌شده «برف آخر» را به عنوان تهیه‌کننده در جشنواره فیلم فجر داشت، گفت: نمایش «خونین‌زار» تاکنون ۱۵۰ اجرا داشته است که از ۶ سال پیش در مقاطع گوناگون انجام شده است. تازه‌ترین مقطع اجرای ما از روز ۱۷ فروردین ۱۴۰۱ آغاز شد ولی بعد از سه اجرا ناگهان از طریق سالن و سایت فروش متوجه شدیم که اجرایمان توقیف شده است. او ادامه داد: تماسی با مدیریت سالن شهرزاد گرفته و اعلام میشود که این نمایش اجازه اجرا ندارد. تماس مشابهی هم با سایت فروش ما گرفته و اعلام میشود باید فروش بلیت را ببندند. اما از آنجا که برای آن روز ۳۰۰ بلیت فروخته شده بود، مدیر سالن، فرد تماس گیرنده را مجاب می‌کند که نمی‌توان این ۳۰۰ تماشاگر را به خانه فرستاد و این چنین بود که آن اجرای انجام شد ولی اجراهای هفته بعد تعطیل شد. مصطفوی تاکید می‌کند: مساله من نمایش خودم نیست بلکه مساله مهم‌تر این است که چرا یکسری افراد غیر کاشناس درباره کارهای هنری نظر کارشناسی می‌دهند و از آن بدتر چرا این افراد می‌توانند تصمیم‌گیرنده و تعیین‌کننده باشند.
او با اشاره به اینکه گاه ممکن است سوءتفاهم‌هایی در آثار هنری اتفاق بیفتد، ادامه داد: اگر اثری تخطی کرده، شکل حرفه‌ای این است که به تهیه‌کننده و کارگردان آن اعلام کنند و آنها توضیحات خود را ارایه بدهند. اگر مشخص شد تخلفی صورت گرفته، کار را اصلاح کنند و اگر باز هم تخطی کردند، آن زمان می‌توان نمایش را توقیف کرد.
این تهیه‌کننده با تاکید بر اینکه اعمال نظرهای سلیقه‌ای نباید به آثار هنری آسیب وارد کند، گفت: کارنامه من و کارگردان کار کاملا مشخص است. ما همواره تابع قوانین بوده و هستیم و چنین اتفاقاتی که شخصی کاملا خودجوش، نمایش‌مان را تعطیل کند، دلسردکننده است. تحت هیچ شرایطی حاضر به بازبینی دوباره نیستیم چون نمایش ما ۹ بار بازبینی شده و ۱۵۰ اجرا در چندین سال مختلف داشته و هرگز هیچ مشکلی پیش نیامده است.
اما کاظم نظری، مدیر کل هنرهای نمایشی، واژه توقیف را درباره اجرای این نمایش به کار نبرد و در گفت‌وگوی دیگری عنوان کرد که این نمایش باید دوباره بازبینی شود. او به صحبت‌های تهیه‌کننده نمایش مبنی بر اینکه این اثر تاکنون ۱۵۰ اجرا داشته است، اشاره کرده و گفت که این تعداد از اجرا از عدالت فرهنگی به دور است. بلکه عدالت این است که کارهای دیگری هم بتوانند روی صحنه بروند چون تعداد سالن‌ها محدود است.
او همچین معتقد بود وقتی نمایشی به مدت طولانی اجرا شود، گروه اجرایی برای متنوع کردن کار خود، تغییراتی در آن می‌دهند که با نسخه بازبینی شده متفاوت است.
این سخنان در شرایطی مطرح شده که نمایش نامبرده در سالنی خصوصی و با پرداخت اجاره روی صحنه رفته و از امکانات سالن‌های دولتی استفاده نکرده است. ضمن اینکه با اضافه شدن تئاترهای خصوصی، دیگر گروه‌های نمایشی همچون سال‌های گذشته لازم نیست مدت‌های مدیدی برای اجرا منتظر بمانند. از سوی دیگر در دنیا اجرای طولانی مدت بعضی آثار نمایشی همواره مورد توجه بوده و حتی به عنوان جاذبه گردشگری مطرح می‌شوند.
به هر حال روز دوشنبه این نمایش رفع توقیف شد تا دوباره روی صحنه برود. این خبر را کارگردان این نمایش داد. سهراب حسینی درباره رفع توقیف این نمایش و در پاسخ به این پرسش که آیا برای رفع توقیف ناچار به بازبینی دوباره شده است، می‌گوید: مطلقا بازبینی دیگری نرفتیم و نمایش را مبتنی بر اجرایی که تمدید کرده بودیم، روی صحنه خواهیم برد. تنها تفاوت این است که سالن ما در مجموعه شهرزاد و نیز ساعت اجرایمان عوض شده است.
این کارگردان اضافه می‌کند: امیدوارم مانند سه دفعه پیش که مجوز تمدید اجرا را دادند ولی بعد از چند روز نتوانستیم به اجرایمان ادامه بدهیم، این بار این اتفاق رخ ندهد و بتوانیم دور کامل اجراهایمان را داشته باشیم. البته دفعات قبل توقیف نشدیم ولی یک بار اعلام شد نمی‌توانیم سایت فروش بلیت‌مان را باز کنیم و از ما تعهدی گرفتند و بار دوم هم ناچار به بازبینی مجدد شدیم آن هم به فاصله ده روز از بازبینی اول. به همین دلیل این بار تاکید داشتیم که دیگر بازبینی نخواهیم رفت چون در مجموع ۹ بار بازبینی شده‌ایم.
حسینی با ابراز تاسف از آسیب‌هایی که وقفه‌های متعدد به اجرای یک نمایش می‌زند، ادامه می‌دهد: هر بار که اجرایی را روی صحنه می‌بریم باید هزینه هنگفتی بابت تبلیغات بپردازیم. در مجموع این سه وقفه هزینه ۱۴ روز بیلبورد شهری را داده‌ایم بدون اینکه نمایش‌مان روی صحنه باشد. بعد از هر بار که اجرا از سر گرفته میشود، دوباره باید اطلاع‌رسانی کنیم در حالیکه اگر هر اجرایی به شکل طبیعی روی صحنه برود، دیگر نیازی به هزینه‌های مضاعف برای تبلیغات نیست. او در پاسخ به این پرسش که نمایشش از سوی چه کسی توقیف شده است، می‌گوید: سه روز متوالی این پرسش را از دوستان مرکز هنرهای نمایشی پرسیدیم ولی تنها پاسخ‌شان این بود که این توقیف از جانب شورای نظارت و ارزشیابی نبوده است. حسینی تاکید می‌کند: با این وضعیت اگر قرار است کسی از بیرون پروژه‌ای را توقیف کند، شکل درست‌تر آن است که ما هم برای همان افراد بازبینی برویم.
پیش از این هم نمایش‌هایی مثل «عاشقانه‌های یک خیابان» و «امشب اینجا» به سرنوشتی تقریبا مشابه دچار شدند و حرف و حدیث‌های بسیاری را به وجود آوردند. حال این پرسش مطرح میشود که تا چه زمانی قرار است وزارت ارشاد و معاونت هنری پای مجوزهای خود نایستند و اجازه بدهند یک نمایش که ماه‌ها برای روی صحنه بردنش زحمت کشیده شده، این چنین دچار زحمت شود؟
سایر اخبار این روزنامه
احداث پتروشیمی متوقف شده است
ماراتن پتروشیمی و محیط زیست در میانکاله
آرین احمدی
محلی برای جولان بی مجوزهای بی تخصص
گره مذاکرات در زیاده خواهی‌های آمریکا است
رمزگشایی از وجود یک پیش‌نویس
چرا نمایش‌هایی که مجوز گرفته‌اند در میانه اجرا باز هم باید به بازبینی بروند؟
داستان تکراری مجوزهای بی‌اعتبار
افزایش قیمت دارو غیرمعمول نیست
افزایش قیمت چراغ خاموش برخی اقلام دارویی
مسعود دانشمند کارشناس مسائل اقتصادی بررسی کرد
آیا یک موج تورمی سهمگین در راه است؟
معاون اول قوه قضائیه مطرح کرد
می‌خواهیم نخبگان نسبت به عملکرد قوه قضاییه اظهار نظر کنند
« ابتکار» دلایل به وجود آمدن مافیاها در اقتصاد و راه مقابله با آن را بررسی کرد
رئیسی دستور داد
شناسایی پشت پرده گرانی ها
افغان‌ها در حمایت از همبستگی ملت‌های ایران و افغانستان دست به تجمع زدند
گلباران سفارت ایران در کابل
معاون پارلمانی رئیس جمهوری
برنامه هفتم توسعه به سرنوشت برنامه ششم مبتلا نمی‌شود
ماجرای فوتبال در مشهد و چند نکته
آمریکا ۷۵۰ میلیون دلار دیگر تسلیحات به اوکراین می‌ده
قدردانی رئیس جمهوری آذربایجان از کمک ایران به منطقه نخجوان
