روزنامه خراسان
1401/02/20
سفر به‌صرف تماشای گلاب‌گیری!
اردیبهشت یکی از بهترین ماه‌ها برای سفر به هر نقطه از ایران است و کاشان یکی از شلوغ‌ترین مقصدهای سفرهای اردیبهشتی. کاشان از بزرگ‌ترین قطب‌های پرورش گل محمدی و گیاهان دارویی در ایران است و بسیاری از مردم برای دیدن گلاب‌گیری و حال‌و‌هوای خوب آن، چیدن گل محمدی از مزرعه‌ها و همچنین خرید گل و گلاب تازه از نیمه اردیبهشت راهی کاشان و شهرهای اطراف آن می‌شوند. گلاب‌گیری کاشان یکی از معروف‌ترین سنت‌های متداول در میان ایرانیان به شمار می‌رود که در گذشته از استان فارس آغاز شد و امروزه بخش قابل توجهی از آن در کاشان و مناطق اطراف آن انجام میشود. این آیین سنتی به‌دلیل قرار گرفتن در فصل بهار و همین طور شکوفایی گل محمدی در مزارع کاشان، حال و هوای خاصی دارد. اگر می‌خواهید درباره گلاب‌گیری بیشتر بدانید و این که برای سفر به کاشان و دیدن گلاب‌گیری در اردیبهشت چقدر باید هزینه کنید، پرونده امروز زندگی‌سلام را از دست ندهید.گلاب‌گیری؛ از اوایل اردیبهشت تا اواسط خرداد
هزاران سال است که ایرانی‌ها گل محمدی می‌کارند و آیین گلاب‌گیری را در شهرهای مختلف ایران زنده نگه داشته‌اند. مراسم گلاب‌گیری و گل‌چینی بنا به شرایط اقلیمی هر منطقه از اوایل اردیبهشت تا اواسط خرداد در شهرهایی که گل‌محمدی پرورش می‌دهند، ادامه دارد. این مراسم در میمند فارس به خاطر شرایط آب‌و‌هوایی زودتر شروع میشود و در نیمه اردیبهشت در کاشان و شهرهای اطراف آن به اوج می‌رسد. گفته میشود گل محمدی از چند هزار سال پیش تا امروز، یکی از محبوب‌ترین گیاهان بومی ایران بوده است. این گل در دوره حکومت صفوی در کنار دستگاه‌های گلاب‌گیری، از ایران به عثمانی صادر می شد و در قرن نهم میلادی، صادرات گلاب از طریق جاده ابریشم به چین و هند به‌عنوان یک کالای مهم تجاری شروع شد. با وجود پیشرفت علم و ابزارآلات، شیوه گلاب‌گیری در کاشان تقریبا هنوز به همان شکل سنتی اجرا میشود و فقط در ابزار گلاب‌گیری تغییراتی داده شده است. طبق آمارهای اعلام‌شده در کارگاه‌های گلاب‌گیری کاشان سالانه 15 هزار تن گلاب سنگین تولید میشود.
دیدن گلاب‌گیری کاشان چقدر هزینه دارد؟
قمصر، نیاسر و برزک از مراکز مهم گلاب‌گیری‌اند که در فاصله کوتاهی از کاشان قرار دارند. طبق مشاهدات این روزها، قیمت تور یک روزه (برای یک نفر) از تهران به کاشان به همراه یک وعده غذایی و بازدید از شهر تاریخی کاشان، باغ فین، خانه طباطبایی، روستای تاریخی ابیانه و باغ گلاب‌گیری و بازدید از باغ گل و مراسم گلاب‌گیری از ۳۰۰ هزار تومان شروع میشود. این هزینه‌ها بسته به این که شهر مبدأ کجاست، تفاوت پیدا می‌کند. البته اگر قرار است چند روز در کاشان بمانید، باید هزینه اقامت را هم به این مبلغ اضافه کنید. برای هر شب اقامت در یک اتاق دو تخته دست‌کم باید 500 هزار تومان بپردازید. هم اکنون هزینه یک شب اقامت دریکی از خانه های سنتی شهر در اتاق یک تخته یک میلیون و 720 هزار تومان و در اتاق دو تخته دو میلیون و 813 هزار تومان است و این قیمت تا حدود پنج میلیون تومان ادامه دارد. هزینه اقامت در خانه‌های بوم‌گردی هم از 300 هزار تومان آغاز میشود. اگر قصدتان برای اقامت در کاشان جدی است باید از قبل اقامتگاه مدنظر خود را رزرو کنید چون این روزها کاشان یکی از پرمسافرترین شهرهای ایران است.
قطب‌های گلاب‌گیری کشور به جز کاشان
اگر فاصله شهر محل زندگی‌تان با کاشان زیاد است یا فرصت کافی برای سفر به آن‌جا را ندارید، به نزدیک‌ترین شهر پرورش دهنده گل محمدی محل زندگی‌تان بروید تا از این حظ مطلق بی‌نصیب نباشید. بعضی از این شهرها را که در استان‌های مختلف کشور قرار گرفته‌اند، در ادامه بشناسید.
میمند و داراب کجاست؟ استان فارس
میمند و داراب از جمله شهرهای استان فارس هستند که کشت گل محمدی در آن‌جا پررونق است و در مزرعه‌ها به روی مردم باز است تا هم بتوانند گل محمدی و گلاب مورد علاقه‌شان را بخرند و هم از تماشای مراسم گلاب‌گیری لذت ببرند. بیشتر گل محمدی‌ها در داراب به صورت دیم‌زار کاشته میشود.
لاله‌زار کجاست؟ استان کرمان
گلاب‌های لاله‌زار بردسیر استان کرمان را گلاب‌بازها خوب می‌شناسند. اقلیم لاله‌زار سرد و خشک است و بعضی معتقدند این آب‌و‌هوا روی غلظت گلاب‌ها تاثیر مثبت می‌گذارد. به همین دلیل گلاب‌های لاله‌زار کرمان جزو یکی از باکیفیت‌ترین گلاب‌های کشور به شمار می‌رود.
گره‌بان کجاست؟ استان کرمانشاه
گره‌بان یکی از روستاهای دیدنی استان کرمانشاه است و یکی از بهترین محصولاتی که میشود در آن پیدا کرد، گلاب است. گیاهان دارویی زیادی در کرمانشاه رشد می‌کنند به همین دلیل در روستای گره‌بان به جز گلاب، عرقیات گیاهی درجه یک نیز تولید میشود.
فرخد کجاست؟ استان خراسان‌رضوی
روستای فرخد در نزدیکی شهر مشهد و در مسیر جاده کلات نادری است. فرخد در سال‌های اخیر به قمصر خراسان معروف و کارگاه‌های گلاب‌گیری زیادی در آن دایر شده است و در فصل گلاب‌گیری تورهای گردشگری زیادی برای دیدن مراسم گلاب‌گیری مردم را به مزرعه‌های گل می‌برند.
6 پرسش و پاسخ ساده درباره گلاب و گلاب‌گیری
در حاشیه تماشای مراسم گلاب‌گیری در کاشان یا هر شهر دیگری، ممکن است سوالاتی ذهن‌تان را درگیر کند. در این قسمت می‌خواهیم به پرتکرارترین این سوالات پاسخ دهیم.
تفاوت گلاب سبک و سنگین چیست؟
برای تهیه گلاب سنگین از گل محمدی بیشتری استفاده میشود. برای تهیه گلاب سنگین از 30 تا 35 کیلوگرم گل در 80 لیتر آب استفاده میشود که این رقم برای گلاب سبک 10 تا 15 کیلوگرم گل محمدی است.
گلاب دو آتشه و سه آتشه چیست؟
در تهیه گلاب دو آتشه به جای ترکیب کردن گل و آب، گل را با گلاب ترکیب می‌کنند و اگر بخواهند گلاب سه آتشه تهیه کنند گل محمدی را به جای آب با گلاب دو آتشه ترکیب و تقطیر می‌کنند. این نوع گلاب‌ها به دلیل غلظت بالا طعم گسی دارند و به همین دلیل مورد پسند عموم نیستند.
طعم گلاب تازه تلخ است؟
شاید برایتان عجیب به نظر بیاید ولی طعم گلاب تازه به خصوص اگر گلاب سنگین باشد به تلخی می‌زند. گلاب‌گیرها همیشه توصیه می‌کنند درِ گلاب سنگین را تا 40 روز باز نکنید و بعد از گذشت این دوره از گلاب استفاده کنید.
گلاب اصلی را چطور بشناسیم؟
گلاب اصل بدون رنگ، شفاف و روشن است و هیچ ناخالصی و رسوبی در آن پیدا نمی‌شود. به همین دلیل اگر گلابی که قصد خرید آن را دارید حاوی ذرات معلق است از خیر خرید آن بگذرید و بیشتر بگردید تا بتوانید یک گلاب با کیفیت بخرید.
غنچه گل محمدی بخریم؟
اگر به مزرعه گل محمدی رفتید لذت چیدن غنچه گل محمدی را از دست ندهید. غنچه گل محمدی برای درمان عفونت، رفع بوی بد دهان و درمان یبوست مفید است. ضمن این که می‌توان از گلبرگ گل برای تهیه مربای گل محمدی و طعم دادن به چای و دمنوش و همچنین ترکیب با ماست و آب دوغ خیار استفاده کرد.
چطور از گلاب نگهداری کنیم؟
ظروف شیشه‌ای بهترین گزینه برای نگهداری از گلاب است. همچنین گلاب را نباید در آفتاب نگهداری کرد. اگر به کاشان و قمصر رفتید، فراموش نکنید قمصر یکی از بزرگ ترین شهرهای تولید ظروف شیشه‌ای است.
گلغلتان؛ آیینی پر از گل
آیین گلغلتان معمولا برای نوزادانی که اولین بهار عمر خود را تجربه می‌کنند، برگزار میشود. این هم یکی از رسم‌های چند هزار ساله ایرانی‌هاست که مبدا آن روستای امیریه شهرستان دامغان بوده و کم‌کم به دیگر شهرهای ایران رسیده است. برای برگزاری مراسم گل غلتان، زنان خانواده صبح زود برای چیدن گل به مزرعه‌های گل محمدی می‌روند، صلوات می‌فرستند و شعرهایی را در مدح پیامبر اسلام(ص) می‌خوانند؛ «همه کوه و کمر بوی تو داره یا محمد(ص)/ کدوم گل قامت روی تو داره یا محمد(ص)/ همون ماهی که از کوه می‌زنه سر/ نشان طاق ابروی تو داره یا محمد(ص)» این بخشی از شعرهایی است که با گل‌غلتانی درآمیخته است. آن‌ها پس از جمع‌آوری این گل‌ها، آن‌ها را پرپر می‌کنند و نوزاد تازه حمام کرده را در پارچه‌ای سفید که پر از گلبرگ‌های گل محمدی است می‌غلتانند و دوباره همان اشعار را می‌خوانند. این مراسم در گذشته برای نوزادانی که در بهار متولد می‌شدند در دهمین روز پس از تولد در حمام عمومی انجام می‌شد و بیشتر خانواده‌هایی که چشم به راه فرزند خود بودند گلبرگ گل محمدی را به شکل‌های مختلف نگهداری می‌کردند تا آیین گل‌غلتانی را تمام و کمال برای فرزند خود انجام دهند.باورهای مختلفی درباره این که گلغلتان چرا به وجود آمده است، وجود دارد. در باور بعضی مردم، غلتاندن نوزاد در میان گل‌های محمدی او را از زشتی و بیماری‌ها دور می‌کند و طراوت گلبرگ‌ها از پوست بدن نوزاد محافظت می‌کند و او را سرزنده و شاداب نگه می‌دارد. بعضی هم افسانه ایرانی «گل خندان» را به گلغلتان مرتبط می‌دانند. در این افسانه آمده است: «کودکی که هر بار می‌خندد از دهانش گل می‌شکفد و هر بار که گریه می‌کند، اشک‌هایش تبدیل به مروارید میشود. هر قدمی که برمی‌دارد، زیر پایش خشت‌ها به طلا و نقره تبدیل میشود. شاید «گل غلتان» آیین گل خندان باشد تا نوزادانی که به دنیا می‌آیند با خود برکت، سرزندگی و خوشبختی را برای خانواده هایشان به ارمغان بیاورند.» همچنین یکی از آثار این کار که این روزها هم توسط متخصصان تایید شده است، جلوگیری از بروز حساسیت فصلی و آلرژی در افرادی است که در نوزادی مراسم گلغلتان داشته‌اند.
سایر اخبار این روزنامه
اجرای قانون یا خلع سلاح پرستاران؟
رمزگشایی از کمبود مجریان زن در تلویزیون
دریافتی مدیران کشور از 10 خرداد پیش چشم مردم
خواهرخواندگی‌هایی که 200 هزار یورو آب خورد؟!
قاتل عوض شد!
پیام ها و پیامدهای یک سفر مهم
ساز وکار جدید پرداخت یارانه
نابودی ۱۰۰ هزار شغل با هر یک میلیارد دلار واردات
سفر به‌صرف تماشای گلاب‌گیری!
سنگ‌تمام امیرکبیر برای مشهدالرضا(ع)
بی‌حوصلگی و پرخاشگری بلای جان دانش‌آموزان امروزی
سودجویی دلالان از یک قانون!
10 روز تا آغاز انتقال پادگان
