فوتبال در تاریکی مطلق فرهنگی!

وضعیت اخلاقی و فرهنگی فوتبال ایران آنقدر وخیم شده که کار از خلأ نظارت و برخورد جدی گذشته است. اوضاع بغرنج فعلی از سکو‌ها به مستطیل سبز کشیده شده و با حساس شدن رقابت بین تیم‌ها باید منتظر اتفاقات تلخ‌تری هم باشیم. از بس دست روی دست گذاشتند و با آرای آبکی و فرمالیته تعمداً نرمش به خرج دادند حالا نه تنها باید نگران التهاب و فحاشی روی سکو‌ها باشیم، بلکه برای جمع‌کردن درگیری‌های داخل زمین نیز باید گروهی ویژه در نظر گرفته شود. اگر تا قبل از این فقط نگران جنجال بازیکنان بودیم با شروع فصل جدید، ورژن‌های جدیدی از بی‌اخلاقی در لیگ برتر به سمع و نظر هواداران و مردم رسید و نگرانی‌ها را دوچندان کرد. فرقی ندارد بازی با تماشاگر باشد یا در ورزشگاه خالی برگزار شود، در هر صورت سرمربی تیم پرطرفدار با لگد برانکارد را شوت می‌کند، بازیکنان با کادر حمل برانکارد درگیر می‌شوند و هواداران نیز با زشت‌ترین و رکیک‌ترین الفاظ از خجالت بازیکنان و مربیان تیم حریف درمی‌آیند. این‌ها خلاصه‌ای بود از حال و روز لیگ برتری که تنها دو هفته از آن گذشته و فعلاً هنوز خبری از صدور بیانیه‌های پی‌درپی، جنگ‌های لفظی مربیان و درگیری هواداران تیم‌ها نشده است.
خبر تنشی که سرمربیان چلسی و تاتنهام در جزیره به وجود آورده‌اند به گوش همه رسیده و همانطور که انتظار می‌رفت هر دو سرمربی با جریمه سنگین مالی مواجه شده‌اند و حتی توماس توخل باید یک جلسه محرومیت را نیز تحمل کند، با این تفاوت که هر دو نفر خیلی زود عذرخواهی کردند و به اشتباه‌شان پی بردند. همچنین نه آن‌ها و نه باشگاه‌های‌شان پس از صدور رأی هوچی‌بازی راه نینداختند، بیانیه صادر نکردند و پای استیناف را هم وسط نکشیدند. این یعنی رفتار حرفه‌ای و البته بازدارنده بودن جریمه‌ها و برخورد‌های انضباطی. حالا همین اتفاقات دو هفته اخیر در فوتبال خودمان را در نظر بگیرید؛ ساپینتو با آن همه دبدبه و کبکبه و قرارداد نجومی که بسته، به خاطر ناراحتی از شادی گل به سمت کادر پزشکی مستقر در ورزشگاه هجوم برد؛ کمیته انضباطی چه برخوردی با این حرکت غیرورزشی خواهد کرد؟ چند میلیون تومان جریمه نقدی، جریمه‌ای که معلوم نیست پرداخت می‌شود یا نه یا اینکه از حساب سرمربی پرداخت خواهد شد یا باشگاه! از آن طرف سال‌هاست عادت کرده‌ایم صداوسیما صدای ورزشگاه را قطع کند یا خودمان گوش‌هایمان را بگیریم. اگرچه این‌بار پرخاش و فحاشی هواداران پرسپولیس بازتاب گسترده‌ای داشت، اما باید منصفانه بگوییم وضعیت هواداران سایر تیم‌ها بدتر از پرسپولیس نباشد بهتر هم نیست.
برای همه سؤال است که چرا کسی با این همه بداخلاقی در فوتبال برخورد نمی‌کند؟ چرا هرچه خرج و مخارج تیم‌ها بالا می‌رود، میزان درگیری‌ها و جنجال‌ها افزایش می‌یابد؟ قطعاً عزمی برای برخورد وجود نداشته، والا عمر لیگ برتر به بیش از دو دهه رسیده و مدیران فدراسیون، سازمان لیگ و باشگاه‌ها زمان زیادی برای پاک کردن فوتبال و ورزشگاه‌ها از بی‌اخلاقی و خلأ‌های فرهنگی داشتند، اما در تمام این سا‌ل‌ها تنها در جهت دامن زدن به حواشی، حمایت از متخلفان و بی‌خاصیت کردن مجازات‌های انضباطی قدم برداشته‌اند. اکثر محرومیت‌ها و جریمه‌های صادره از سوی کمیته انضباطی توسط کمیته استیناف وتو می‌شود و همین مسئله بازیکن و مربی خاطی را جری‌تر و وقیح‌تر می‌کند. علاوه بر این برگزاری بازی بدون تماشاگر تنها راهکار آقایان در جهت کاهش توهین‌ها روی سکو‌ها بوده است. درحالی‌که همه می‌دانیم بلافاصله بعد از پایان محرومیت، سکو‌ها به حالت سابق برمی‌گردد و توهین‌ها از سر گرفته می‌شود. برطرف کردن این چالش فرهنگی – اجتماعی با محرومیت تماشاگران محقق نخواهد شد و تحقیق، برنامه‌ریزی، انجام برنامه‌های فرهنگی، موظف کردن باشگاه‌ها، اعمال جریمه‌های سنگین و به اصطلاح نقره‌داغ کردن متخلفان لازمه این مسئله است. مماشات، محافظه‌کاری، منفعت‌طلبی و جریان‌های پشت‌پرده فوتبال کشورمان را در تاریکی محض فرو برده است. جدا از ضعف‌های بی‌پایان فنی و مدیریتی، فوتبال ما حتی از نظر فرهنگی نیز حرفی برای گفتن ندارد و شعار‌ها و ادعا‌های مسئولان ورزش و این رشته با واقعیت بسیار متفاوت است.