تفکر استخاره‌ای جواب نمی‌دهد

آرمان: طی چهارساله گذشته وزرات نفت پابه‌پای وزارت‌خارجه تلاش‌های بسیاری برای عبور ایران از بحران ناشی از تحریم و عملکرد نامطلوب دولت‌های نهم و دهم انجام داد که نمی‌توان به هیچ‌رو از عملکرد موفق این وزارتخانه و تلاش‌های بسیار آن غافل بود؛ در این میان از قرارداد توتال به عنوان یکی از موفق‌ترین عملکردهای این وزارتخانه که به‌تازگی با فرانسه غول نفتی جهان منعقد شده است، می‌توان یاد کرد. با این‌همه وزرات نفت به‌رغم موفقیت‌های بسیارش مانند وزارت امورخارجه در طی چهار سال دولت یازدهم از گزند فشارها و کارشکنی‌های مخالفان دولت در امان نماند که باز هم می‌توان به واکنش‌های منفی مخالفان نسبت به قرارداد توتال به عنوان یکی از مطلوب‌ترین و پرسودترین قراردادهای نفتی- اقتصادی ایران اشاره کرد. بر این اساس روز گذشته بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت دولت یازدهم، در پاسخ به واکنش‌های روزهای اخیر مخالفان قرارداد نفتی توتال گفت: «بهترین قرارداد عالم، قرارداد امتیازی است که میدانی را به شرکتی برای درازمدت و مالکیت میدان را برای ۴۰ الی ۵۰ سال بدهیم، اما به دلایل سیاسی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی‌ نمی‌توانیم این کار را انجام بدهیم.»
سکوت!
وزیر نفت در مراسم اکران خصوصی مستند نامه‌های یک جاسوس نفتی، ساخته مهدی افشارنیک، گفت: این فیلم قطعا بسیار دیده خواهد شد و امیدواریم اثرگذار باشد. من به‌شخصه به مسائل فرهنگی علاقه‌مند هستم و مباحث بسیاری درباره تاریخ نفت دارم که بازگو کنم، اما‌ نمی‌توانم چیزی بنویسم یا بگویم، به این خاطر که اکنون همه‌چیز زنده است و افراد هستند و برای گفتن حرف‌هایم باید آن‌قدر مراقبت کنم که تقریبا باید سکوت کنم! به این دلیل که بسیاری از روایت‌های رایج را قبول ندارم و اعتقادم با آن روایت رایج متفاوت است؛ بنابراین فعلا مصلحت نیست چیزی بگویم. او با اشاره به صحبت‌های افشارنیک گفت: ما در ایران گرفتار تفکر استخاره‌ای هستیم، همه‌چیز را سریعا‌ می‌خواهیم بدانیم خیر است یا شر. درحالی که زندگی مانند کامپیوتر صفر و یک نیست، بلکه مجموعه‌‌ای از خیر و شر است. وزیر نفت با تاکید بر اینکه واقعا باید ببینیم منافع ملی ما چیست، گفت: این حرف‌ها که در جهان چه کسی دوست ماست، یا فلان کشور برادر ماست یعنی چه؟ به طور کلی برادر، دوست و رفیق همه در برابر منافع ملی تعریف‌ می‌شوند، در زندگی و روابط سیاسی امروز نیز همین‌طور است.
تعامل


زنگنه با بیان اینکه بهترین نوع قرارداد «امتیازی» است اما الان در ایران عملی نیست، گفت: اگر چیزی اشکال دارد اصلاح‌ می‌کنیم، تغییر‌ می‌دهیم. چنان‌که در الگوی قراردادهای جدید نفتی نیز تغییرات بسیاری صورت دادیم و با این کار، نشان داده‌ایم انسان‌های متحجری نبودیم، اهل اصلاح و تعامل هستیم. اصولا اینکه ۴۰ یا ۵۰ سال بر سر حرف خود بمانیم درست نیست. اگر چیزی اشتباه است، باید آن را اصلاح کنیم. او با تاکید بر اینکه کلید حل مشکلات کشور تعقل و فکر کردن است، تصریح کرد: بسیاری از چیزها نسبی است، خوبی‌ها و بدی‌ها در کنار هم هستند. لازم نیست حتما با طرف مقابل خود دشمن یا دوست باشیم. جاهایی که با هم مشترکات داریم کار‌ می‌کنیم و به جلو‌ می‌رویم و جاهایی که اختلاف داریم خیر، برخی مواقع با هم دوستیم و گاهی مواقع هم با هم اختلاف داریم.
درآمد سرانه
وزیر نفت در ادامه با انتقاد از صحبت‌های برخی افراد در مورد منابع نفتی ایران گفت:‌ می‌گویند ارزش ایران به این است که ثروت‌های بیکران زیرزمینی دارد، اما من چون مهندس هستم و با اعداد و ارقام سروکار دارم این مسائل و حرف‌هایی مبالغه‌آمیز همچون بیکران، عظیم، بسیار زیاد را‌ نمی‌پذیرم! او اظهار کرد: جمع کل مخازن ما به ۱۵هزار میلیارد دلار‌ نمی‌رسد، بنابراین درآمد سرانه به ۵هزار دلار نیز‌ نمی‌‌رسد، خود این ۱۵هزار میلیارد دلار درآمد سرانه یک سال آمریکا است. پس ما ملت ثروتمندی نیستیم، توهم ثروتمندی داریم، اما بدین معنا نیست که نفت‌ نمی‌تواند در راه انداختن موتور توسعه کشور بی‌اثر باشد. زنگنه با انتقاد از برخی افراد درخصوص درآمدهای نفتی گفت: برخی‌ می‌گویند نفت 50دلاری ما را‌ می‌گیرند با محصولات پتروشیمی ۱۰۰۰دلاری به ما پس‌ می‌دهند. حرفی بی‌منطق‌تر از این وجود ندارد. آن پتروشیمی ۴میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کرده است. پس این‌طور نگوییم، عوام‌ می‌گویند پس ۹۵۰دلار در این میان چه‌ می‌شود؟ لابد آنها را‌ می‌خورند! وزیر نفت در پایان اظهار کرد: با نفت‌ نمی‌توان 30‌هزار دلار درآمد سرانه داشت، بلکه موتور اصلی کشور کارآفرینی و خلاقیت است، نه اینکه همه نشستیم و منتظریم نفت کشور را زنده کند. نفت مگر چقدر درآمد دارد؟ ما اگر روزانه شش میلیون بشکه نفت تولید کنیم و به ازای این دو میلیون بشکه ۱۰۰هزار میلیارد تومان هم درآمد اضافه شد، اتفاقی‌ نمی‌افتد. یک مصوبه افزایش ۲۰درصدی حقوق‌ می‌دهند و کل پول تمام‌ می‌شود! پس نفت‌ می‌تواند موتور محرک باشد، به‌خصوص در مرحله توسعه، اما برای آینده تنها به نفت‌ نمی‌‌توان فکر کرد.