التیام زخم کمبود دارو با ۴۹ تن آنتی‌بیوتیک وارداتی

کرونا کم بود که آنفلوآنزا هم به آن اضافه شده‌است! طبق اعلام معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز از ابتدای مهرماه تاکنون سه نفر بر اثر آنفلوآنزا جان خود را از دست داده‌اند. از سوی دیگر رنگ قرمز کرونایی هم به برخی از شهر‌ها بازگشته‌است. در چنین شرایطی کمبود دارو و آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند مردم را بیش از پیش نگران کند. کمبود‌هایی که به واسطه امتناع داروسازان از تولید دارو با اجرای طرح دارویار و حذف ارز دولتی رخ داده‌است. داروسازان به دنبال آن هستند با افزایش هزینه‌های تولید قیمت دارو را هم افزایش دهند. حالا در شرایطی که تولیدکنندگان داخلی زیر بار تولید آنتی‌بیوتیک نمی‌روند، به گفته وزیر بهداشت برای ایجاد تعادل در بازار دارو ۵۰ تن دارو وارد می‌شود. روز گذشته رئیس جمعیت هلال احمر هم از واردات محموله ۴۹تنی آنتی‌بیوتیک از طریق کشور هند خبر داد.    چند ماه پیش بود که کارشناسان و اپیدمیولوژیست‌ها درباره احتمال شیوع بیماری‌های تنفسی انسان آنفلوآنزا و موج جدید کرونا با آغاز فصل سرما هشدار داده‌بودند و افزایش مصرف دارو‌های آنتی‌بیوتیک از نیمه‌های تابستان قابل پیش‌بینی بود. با وجود این بی‌تدبیری‌ها از یک سو و اجرای طرح دارویار و عدم رعایت الزامات آن از سوی دیگر موجب شد به رقم شیوع بیماری آنفلوآنزا و قرمز شدن برخی از شهر‌ها به واسطه شیوع کرونا، با کمبود آنتی بیوتیک در کشور مواجه شویم. کمبودی که داروسازان با وجود داشتن مواد اولیه دارویی زیر بار تولید و رفع این کمبود نمی‌رود، چراکه معتقدند قیمت داروی‌شان واقعی نیست و دولت به تعهداتش برای جبران حذف ارز دولتی و مالیات بر ارزش افزوده عمل نکرده‌است. در چنین شرایطی تنها راهکار باقیمانده برای حل و رفع معضل کمبود دارو در شرایط شروع آنفلوآنزا، واردات دارو است.   از تأکید رئیس‌جمهور تا استعفای رئیس سازمان غذا و دارو  سید ابراهیم رئیسی روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت پس از استماع گزارش وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کار، رفاه و تأمین اجتماعی در خصوص اقدامات انجام‌شده برای رفع کمبود برخی اقلام دارویی، با اشاره به اهمیت پیش‌بینی شرایط مختلف و نیاز‌های احتمالی، بر ضرورت تسریع در این امر تأکید کرد. این تأکید با استعفای بهرام دارایی، رئیس سازمان غذا و دارو و معاون وزیر بهداشت همراه بود. اگر چه علت استعفا ذکر نشد، اما همه این را می‌دانند که مشکلات دارویی برای به ثمر رسیدن اجرای طرح دارویار علت این استعفا بوده‌است. بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت نیز در آیین نکوداشت روز بیمه سلامت گفته بود: «اکنون بیمه سلامت در پرداخت‌ها به‌روز است، اما متأسفانه بیمه تأمین اجتماعی خیلی عقب است. اگر طرح دارویاری شکست بخورد، من شکستش ندادم، بلکه سازمان‌هایی که باید کمک کنند و نکردند آن را شکست دادند. این موضوعات به کمک همگانی نیاز دارد.» عین‌اللهی، همچنین در حاشیه اجلاس رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور از واردات دارو برای رفع کمبود‌ها خبر داد و گفت: «با توجه به کمبود شماری از دارو‌ها که در جریان موج آنفلوآنزا ایجاد شده و عدم تولید کافی دارو در داخل، واردات ۵۰ تن دارو پیگیری شد.» وی با بیان اینکه البته تمایلی به واردات دارو نداریم، تصریح کرد: «با این حال وقتی شرکت‌های تولید‌کننده داخلی به هر دلیل به میزان مورد نیاز تولید نمی‌کنند، برای جلوگیری از لطمه به مردم ناچار به واردات هستیم.»  ورود هلال احمر به واردات دارو حالا هم رئیس جمعیت هلال احمر از واردات محموله ۴۹ تنی آنتی‌بیوتیک به کشور خبر می‌دهد.  پیرحسین کولیوند با بیان اینکه جمعه ۶ آبان ماه، ۴۹ تن آنتی‌بیوتیک از مبدأ کشور هند به ایران آمد، تأکید کرد: «در صورت تقاضای وزارت بهداشت، امکان واردات دوباره آنتی‌بیوتیک با کمک هلال احمر وجود دارد.» وی در ادامه با اشاره به محتوای این محموله دارویی به کشور گفت: «سوسپانسیون آموکسی سیلین ۱۲۵، سوسپانسیون آزیترومایسین ۱۰۰، سوسپانسیون آزیترو ۲۰۰، سوسپانسیون سفکسیم ۵۰ (دو برند)، سوسپانسیون سفالکسین ۱۲۵، سوسپانسیون کوآموکسی کلاو ۴۵۷، سوسپانسیون کوآموکسی کلاو ۲۲۸، پنج مورد این محموله است.» به گفته کولیوند این محموله در پی درخواست سازمان غذا و دارو تهیه و وارد کشور می‌شود.   مشکلات زیر ساختی و ادامه کمبودها. اما آیا با واردات این محموله‌ها مشکل کمبود دارو در کشور برطرف می‌شود؟  به گفته مهدی پیرصالحی، عضو هیئت مدیره سندیکای صاحبان صنایع دارو‌های انسانی قرار بود با اجرای طرح دارویاری علاوه بر حذف ارز دارو کار‌های دیگری از جمله کاهش مالیات بر ارزش افزوده و تأمین نقدینگی کارخانه‌های دارویی نیز انجام شود، اما فقط حذف ارز دولتی انجام شد. همچنین مالیات بر ارزش افزوده برای کالا‌های اساسی از ۹ درصد به یک درصد کاهش پیدا کرده‌است، اما برای دارو همچنان همان ۹ درصد بر اساس ارز نیمایی است که هزینه سنگینی برای شرکت‌های دارویی است. وعده مجلس برای اصلاح این مالیات نیز هنوز به نتیجه نرسیده‌است. به همین علت مقدار زیادی مواد اولیه دارویی در گمرک مانده و همین امر بر کمبود دارو در کشور دامن زده‌است.  عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع دارو‌های انسانی با تأکید بر اینکه، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی قول داده بودند، نقدینگی مورد نیاز شرکت‌های دارویی را تأمین کنند، اما هنوز به این تعهد خود عمل نکرده‌اند، تصریح می‌کند: «پنج ماه از سال بیشتر باقی نمانده و معلوم نیست این مشکل کی قرار است حل شود.» از نگاه وی کمبود نقدینگی شرکت‌های دارویی مسئله بسیار مهمی است. تا سال گذشته صنعت دارو سالانه حدود ۵/۱ میلیارد دلار ارز دولتی با قیمت ۴هزارو۲۰۰ تومان مصرف می‌کرد. اکنون این ارز با قیمت نیمایی و حدود ۲۷ هزار تومان شده‌است. یعنی نقدینگی مورد نیاز شرکت‌های دارویی برای خرید مواد اولیه شش برابر شده‌است.  پیر صالحی تأکید می‌کند: «اگر مشکلات اساسی شرکت‌های دارویی مثل تأمین نقدینگی و اصلاح مالیات بر ارزش افزوده حل نشود، کمبود‌های دارویی ادامه خواهد داشت. ممکن است مشکل کمبود برخی اقلام مثل آنتی بیوتیک با یکسری اقدامات مثل اصلاح قیمت یا واردات حل شود، اما بعد از مدتی کمبود‌های دارویی در اقلام دیگری ادامه خواهد داشت.»