نمایندگان مجلس محرم مردمند

رئیس فراکسیون شفاف‌سازی و سالم‌سازی اقتصاد و انضباط مالی مجلس گفته است که وقتی از رئیس و دادستان دیوان محاسبات کشور، سوالاتی درباره آخرین وضعیت تخلف ۱۲ هزارمیلیاردی رئیس دولت‌های نهم و دهم پرسیده است، مقامات دیوان محاسبات، پاسخ شفافی به او ارائه نداده‌ا‌‌ند. زمانی که نماینده مجلس از آنها علت را جویا شده، به او پاسخ دادند که اگر این اسناد در اختیار نمایندگان مجلس قرار بگیرد، آنها رسانه‌ای ‌خواهند شد و به همین دلیل، آنها به ارائه توضیحات کلی بسنده کردند. براساس نص صریح قانون اساسی، نماینده مجلس، به عنوان وکیل ملت حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد. او وکیل مردم است و باید برای اینکه وظیفه خود را به درستی انجام دهد، به همه اطلاعاتی که لازم می‌داند، دسترسی داشته باشد. در این راستا اگر نگوییم که نمایندگان مجلس، محرم‌ترین افراد در دستیابی به تمامی اطلاعات کشور هستند، می‌توان مدعی شد که آنها، یکی از محارم ملت تلقی می‌گردند. نمایندگان مجلس هر زمانی که احساس کنند برای صیانت از ارزش‌های جامعه، دفاع از منافع و مصالح مردم و کشور و همچنین برای رفع ابهامات و روشن شدن موضوعات مورد نظر باید از یک نهاد عمومی اطلاعاتی بگیرند، آن نهاد موظف به تمکین و ارائه اطلاعات مربوط به این نمایندگان است. طبق قانون اساسی در مسیر اجرای وظایف نمایندگی، هیچ بهانه‌ای نمی‌تواند مانع راه وظیفه قانونی نماینده مردم قرار بگیرد. بنابراین وقتی محمود صادقی نماینده تهران در راستای ایفای وظیفه نمایندگی خود از رئیس یا دادستان دیوان محاسبات یا سایر مقامات مربوطه درخواست ارائه اطلاعات درباره مسائل و مشکلات مملکت می‌کند و یا براي شفاف‌سازی و رفع ابهام، موضوعی را مطرح می‌کند، این دیوان و مقامات محترم آن، نمی‌توانند او را نامحرم تلقی کنند. آنها نمی‌توانند با استناد به اینکه ممکن است این اسناد، رسانه‌ای شوند و یا اینکه چون این اسناد محرمانه هستند، از ارائه آنها به نمایندگان خودداری کنند. اگر نماینده مجلس، محرم نباشد، چه کسی را می‌توان محرم تلقی کنیم؟ این واکنش، صرف‌‌نظر از مغایرت آن با ضوابط از لحاظ اجرای وظایف نمایندگی نیز مردود و غیرقابل پذیرش است، چرا که اجرای وظایف نمایندگی را با چالش مواجه خواهد نمود. نماینده مجلس در صورتی می‌تواند به وظایف نمایندگی خود درست عمل کند که بتواند با بررسی، تحقیق و تفحص در همه امور کشور، اطلاعات مورد نظر را به‌دست آورد، در غیر این‌صورت نمایندگان چگونه می‌توانند وظیفه نمایندگی و وکالت را آن‌گونه که لازم است، انجام دهند. به عبارت دیگر، وکیل در مقام اجرای وظایف نمایندگی باید کلیه اطلاعات مربوط به موکل را در اختیار داشته باشد تا بتواند درباره سرنوشت موکل و دفاع از وی اقدام کند. این امر نه تنها در امور اقتصادی و قضائی، بلکه در امور سیاسی هم صادق است، همان‌طور که در بحث برجام، هرگاه نماینده ملت در راستای اجرای وظایف وکالتی خود نیاز به ارائه توضیح داشت، می‌توانست با درخواست از وزیرامور خارجه نسبت به رفع ابهام و کسب اطلاع از چگونگی تنظیم و امضای چنین موافقتنامه‌ای اقدام نماید. بنابراین اعلام حق تحقیق و تفحص نمایندگان مجلس، نیازمند همکاری همه دستگاه‌ها و مسئولان کشور با وکلای مردم در بهارستان است.
* وکیل دادگستری و حقوقدان