ارزان‌ فروشی خوراک مانع توسعه پتروشیمی


گروه نفت و انرژی: توسعه هرچه بیشتر صنایع پایین دستی در صنعت پتروشیمی جزو استراتژی‌های اصلی وزارت نفت در دولت سیزدهم و یکی از راهکار‌های موثر برای رشد اقتصادی و افزایش اشتغال است. دولت سیزدهم نشان داده که در حال حاضر با توجه به تفکر و استراتژی وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی درخصوص ضرورت رونق صنایع پایین دستی، با جدیت بدنبال رفع موانع تولید و توسعه در بین سرمایه گذاران است. در چنین شرایطی توسعه هرچه بیشتر صنایع پایین دستی در صنعت پتروشیمی جزو استراتژی‌ها و رویکرد‌های اصلی وزارت نفت به نحوی است که سرمایه گذاری در پایین دست پتروشیمی به دلیل ایجاد ارزش افزوده بالا، مطمئن و سودآور و عامل ایجاد اشتغال مولد است. در چنین شرایطی گسترش صنایع پایین دستی و تکمیلی پتروشیمی از مهمترین ارکان اقتصاد مقاومتی به شمار می‌رود و البته به حمایت‌ها و پشتیبانی‌های ویژه نیاز دارد.
مدتی پیش بود که یکی از مسئولان وزارت نفت دولت سیزدهم اعلام کرد که منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی براساس نقش حاکمیتی و تسهیل کنندگی خود، مصمم به پیگیری و هماهنگی لازم جهت رفع موانع تولید است و بر همین اساس و در راستای پیگیری و رفع مشکلات سرمایه گذاران به ویژه شرکت‌های فعال در حوزه صنایع پایین دستی از همکاران خود خواست تا موضوعات مورد اشاره بویژه مشکل تامین برق پایدار مورد نیاز شرکت‌های سرمایه گذار را در مجموعه سازمان مورد بررسی جدی قرار داده و در صورت نیاز با دستگاه‌های مسئول در سطح کشور مکاتبه و پیگیری‌های لازم را به عمل آورند. در همین حال طبق گزارش آژانس بین‌الملل انرژی در سال ۲۰۲۱، ایران بیش از دو برابر متوسط جهانی، برای کالا و خدمات انرژی مصرف می‌کند؛ در واقع روند مصرف سالانه انرژی ایران برخلاف تجربه سایر کشورهای دنیا که کاهشی هستند، صعودی است و مهم‌ترین دلیل این افزایش مصرف انرژی، پایین بودن نرخ آن است.
در همین ارتباط عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: خام فروشی، فرآوری‌نشدن محصولات، استفاده نکردن از تکنولوژی‌های نوین و همچنین شیوه مدیریت سوخت و یارانه پنهان انرژی، می‌تواند در توسعه‌ نیافتن زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی اثرگذار باشد. ‌بهروز محبی‌نجم‌آبادی در گفتگو با فارس بیان کرد: یکی از مسائل جدی که در کشور با آن روبه‌رو هستیم، بحث یارانه پنهان انرژی است که صنایع عمده، پالایشگاه‌ها و کارخانه‌هایی که خوراک‌شان انرژی است، از این یارانه بهره‌مند هستند. وی گفت: ما به یک‌باره نمی‌توانیم این یارانه را حذف و افزایش قیمت را بر انرژی اعمال کنیم زیرا موجب تحمیل بیشتر فضای تورمی در کشور می‌شود بنابراین کمیسیون‌های مرتبط و همچنین مرکز پژوهش های مجلس می‌تواند بررسی‌های لازم را انجام دهد و گام‌های مؤثری در جهت واقعی‌سازی قیمت‌ها بردارد.
محبی‌نجم‌آبادی یادآور شد: ما در حوزه صنایع باید به بهر‌وری توجه ویژه‌ای داشته باشیم، اما متأسفانه میانگین مصرف انرژی در تولید کالا در کشورمان از سایر کشورها بالاتر است و رتبه‌‌ نگران کننده‌ای در اتلاف انرژی داریم، در حقیقت قیمت پایین انرژی و رانت خوراک موجب مصرف بی‌رویه انرژی صنایع عمده شده است. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: متأسفانه سال‌های گذشته اقدامات زیرساختی در جهت افزایش منابع گازی صورت نگرفت و این موجب ناترازی گاز در کشور شد. در کنار این ناترازی علاوه بر اینکه می‌توانیم سرمایه‌گذاری خارجی را در دستور کار قرار دهیم، می‌توانیم گام به گام و به صورت هوشمندانه به سمت واقعی‌سازی قیمت انرژی در صنایع برویم تا هم مصارف صنایع به حداقل برسد و هم در سرمایه‌گذاری‌های نوین کمک کند.



این نماینده مجلس درباره اعطای رانت خوراک و سوخت ارزان و همچنین حاشیه سود بالای خام‌فروشی در ابتدای زنجیره صنعت پتروشیمی اظهار داشت: اساسا خام‌فروشی، عدم فرآوری محصولات، عدم استفاده از تکنولوژی‌های نوین و سرمایه‌گذاری مناسب و همچنین شیوه مدیریت سوخت و یارانه پنهان انرژی می‌تواند در عدم توسعه زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی اثرگذار باشد. خوشبختانه در شرایط فعلی اتفاقات خوبی در حوزه‌‌ فروش نفت در حال جریان است که قطعاً می‌تواند در تصمیمات زیر ساختی کمک حال باشد. محبی نجم‌آبادی گفت: شناورسازی قیمت خوراک گاز پتروشیمی‌ها بدین معنا است که براساس قیمت گاز و خروجی که از حاصل می‌شود تصمیماتی گرفته شود که این تصمیمات قابل تغییر باشد. در حقیقت بر اساس قیمت گاز داخلی و گاز چندین کشور که هاب انرژی هستند این تصمیمات اخذ خواهد شد لذا این تصیمات می‌تواند در راستای واقعی‌سازی قیمت گاز و مناسب سازی قیمت با بازارهای جهانی اثرگذار باشد.