حریم‌شخصی افراد خط قرمز است

گروه سیاسی/ رئیس‌جمهور روز گذشته در نخستین همایش ملی ارتقای شفافیت، که با حضور رؤسای قوای مقننه و قضائیه برگزار شد، هم الزامات شفافیت و پیامدهای آن در مقابله با فساد و اعتمادآفرینی را تشریح کرد و هم به اقدمات دولت سیزدهم در مسیر شفافیت و مبارزه با فساد اشاره کرد. واقعیت این است که حدود 16 ماه پس از تشکیل دولت سیزدهم، اقدامات قابل توجهی در این زمینه انجام شده که بخشی از آنها جزو کارهای برزمین مانده از گذشته بود؛ مانند فعالیت سامانه جامع صدور مجوز که پس از وقفه‌ای 13 ساله در دولت‌های مختلف، در دولت مردمی عملیاتی و اجرایی شد. اما در کنار این سامانه، دولت اقدامات دیگری را در راستای سیاست کلان خود، مبنی بر شفافیت و جریان آزاد اطلاعات و مقابله با زمینه‌های فساد در دستور کار قرار داد. پیشبرد فرایندهای مربوط به دولت الکترونیک، پیشرفت 90 درصدی سامانه جامع تجارت، صدور نسخه الکترونیک در حوزه سلامت، افزایش ۲ میلیون مؤدی مالیاتی در یک سال و چند ماه گذشته، انتشار فهرست افراد بدحساب یا ابربدهکاران بانکی و انتشار عمومی صورت‌های مالی ۴۰۰ شرکت بورسی و غیربورسی از دیگر اقدامات دولت در این راستا بود که آیت‌الله رئیسی در همایش روز گذشته به آن اشاره کرد.
شفافیت یک اصل وارداتی نیست
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، آیت‌الله رئیسی در سخنان خود با بیان اینکه شفافیت یک اصل وارداتی به فرهنگ و قوانین و مقررات ما نیست، بلکه ریشه در فرهنگ دینی و اسلامی ما دارد، اظهار کرد: در نظام جمهوری اسلامی، اساس بر آن است که مردم در جریان گردش اطلاعات قرار گیرند (کما اینکه) در قانون اساسی و قوانین موضوعه مقرر شده مردم باید در جریان قراردادها و پیمان‌ها و نیز فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی قرار گیرند، مگر مواردی که به تعبیر امیرالمؤمنین علی(ع) احتمال سوءاستفاده دشمن از آنها وجود دارد.
رئیس‌جمهور البته این نکته را اضافه کرد که شفافیت در امور و حوزه شخصی معنا ندارد، چرا که حوزه خصوصی است و حوزه خصوصی باید در اختیار خود فرد یا کسانی باشد که او صلاح بداند. اما غیر از آن، آنچه در فضای عمومی جامعه می‌گذرد و از جمله تصمیم‌گیری‌ها برای کشور و مردم کاملاً شفاف است و ازجمله مجلس در جمهوری اسلامی ایران اساساً با شفافیت متولد شد. آیت‌الله رئیسی در حوزه قضایی نیز با بیان اینکه زمانی که حکم به قطعیت برسد، قانون حکم به شفافیت داده است، به امر شفافیت در حوزه اجرایی اشاره و تصریح کرد: در دستگاه اجرایی روند امور باید به‌صورت شفاف باشد تا عموم مردم از شیوه جذب، گزینش، انتصاب، ارتقا، بکارگیری، برنامه و پیشرفت کار، شاخص‌های کیفی و شاخص‌های کمی مطلع شوند.


الزامات شفافیت در حوزه اجرایی
رئیس‌جمهور در همین راستا افزود: چرا قراردادهای اقتصادی علنی نباشد؟ چرا بهره‌برداری از حوزه‌های مختلف اقتصادی، شکل شفاف نداشته باشد؟ چرا در وضعیتی که همه باید بتوانند با رقابت ظرفیت‌های خودشان را عرضه کنند، این زمینه برای همه به‌صورت مساوی ایجاد نشود؟ اینها همان زمینه‌هایی است که کاملاً می‌تواند فساد را ریشه‌کن کند.
دولت هوشمند به جای دولت الکترونیک
آیت‌الله رئیسی در ادامه به اقدامات دولت سیزدهم در زمینه ایجاد شفافیت و مقابله با فساد، روابط ناسالم و پارتی‌بازی اشاره کرد و گفت: در این راستا گرچه بخشی از کار دولت الکترونیک به‌خوبی پیش رفته، اما همچنان به‌دلیل همکاری نکردن برخی دستگاه‌ها در پیوستن به شبکه ملی اطلاعات امکان بهره‌برداری کامل از این شبکه میسر نشده است. وی با بیان اینکه در ابتدای دولت به دلیل عدم پیشرفت مناسب دولت الکترونیک، تصمیم بر ادامه مسیر بر قالب دولت هوشمند گرفته شد، افزود: برای تحقق دولت هوشمند نیز نیاز است که همه بخش‌ها و همه دستگاه‌ها مساعدت کنند که خوشبختانه گام‌های خوبی برای شکل‌گیری دولت هوشمند برداشته شده است.
پیشرفت 90 درصدی سامانه تجارت
آیت‌الله رئیسی همچنین به پیشرفت 90 درصدی سامانه جامع تجارت اشاره کرد و در بیان الزامات آن گفت که سامانه جامع تجارت از بخش‌هایی است که حتماً می‌تواند از فسادهای احتمالی در فرایند کار تجاری، از تأمین و تولید تا مصرف جلوگیری کرده و برای دستگاه‌های نظارتی و اجرایی نیز کار را سهل و آسان کند، به این ترتیب که محل دقیق کالاها و همچنین محل تخصیص اعتبارات قابل رصد باشد.
سامانه صدور مجوز پس از ۱۳ سال
رئیس‌جمهور به فعال‌سازی سامانه مجوزهای کسب و کار پس از ۱۳ سال وقفه اشاره کرد و گفت: مصمم به تقویت این سامانه در جهت شفاف‌سازی، نظارت و اجرای دقیق و بدون حاشیه آن هستیم.
آیت‌الله رئیسی صدور نسخه الکترونیک در حوزه سلامت و نیز افزایش ۲ میلیون مؤدی مالیاتی در یک سال و چند ماه گذشته را از اثرات نگاه ویژه دولت به موضوع شفاف‌سازی دانست و گفت: فرار مالیاتی یکی از مشکلات بزرگ کشور است و در برخی گزارش‌ها، رقم فرار مالیاتی برابر با مالیاتی عنوان می‌شود که در حال حاضر اخذ می‌شود. عمده این افراد نیز کسانی هستند که درآمدهای کلان دارند و از پرداخت مالیات فرار می‌کنند.
انتشار فهرست بدهکاران
رئیس‌جمهور انتشار فهرست افراد بدحساب یا ابربدهکاران بانکی را از اقدامات شفافیت‌ساز دانست که در این دوره انجام شده و پیشتر مسبوق به سابقه نبوده است. آیت‌الله رئیسی در  این  راستا اضافه کرد: اینکه صورت‌های مالی ۴۰۰ شرکت بورسی و غیربورسی منتشر شود، برای برخی‌ها قابل باور نبود چرا که چنین کاری تا به حال انجام نشده بود و معلوم هم شد که این کار در جهت انضباط مالی در کشور مؤثر است.
شفافیت، اطمینان‌بخش است
رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود، ضرورت‌ها و الزامات حرکت در مسیر شفاف‌سازی را تشریح کرد. وی با بیان اینکه اقدامات شفافیت‌ساز نه فقط به اقتصاد ضربه نمی‌زند، بلکه باعث ارتقای امنیت اقتصادی‌ و حمایت از فعالان اقتصادی هم می‌شود، تصریح کرد: شفافیت در مبارزه با فساد، افزایش اعتماد عمومی و افزایش سرمایه اجتماعی بسیار مؤثر است. به باور آیت‌الله رئیسی، اگر این کنترل‌ها و پاسخگویی‌ها در روند کارها انجام گیرد، هم می‌تواند از وقوع تخلف پیشگیری کند - که پیشگیری مقدم بر برخورد و اقدام است- و هم افراد می‌توانند بدون اتهام و افترا کارشان را با قدرت و قوت و از موضع قانونی دنبال کنند.
بازرسی، مچ‌گیری نیست
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه شفافیت و جریان آزاد اطلاعات در کنار اصل اساسی امر به معروف و نهی از منکر، اصل بسیار مهم نظارت ملی را محقق می‌کند، در عین‌حال، بهترین نظام کنترلی را خودکنترلی‌ دانست و اظهار کرد: البته جریان نظارت و بازرسی نیز کمک مؤثری برای ارزیابی دقیق عملکرد دستگاه‌ها است، اما بازرسی و نظارت نباید به عنوان یک دستگاه مچ‌گیر شناسایی و شناخته شود. وی اضافه کرد: سازمان بازرسی و همه ناظران باید به عنوان کمک‌کننده به دستگاه‌ها شناخته شوند تا مدیران از نظارت استقبال کنند. اولویت در نظارت، بازرسی، شفافیت و مبارزه با فساد در هر سازمانی با خودِ مدیران و ناظران درون‌سازمانی است و در وهله دوم نظارت برون‌سازمانی به کمک مدیران می‌آید.
بی‌تفاوتی مقابل فساد ممنوع
آیت‌الله رئیسی خطاب به مدیران، با تأکید بر اینکه هیچ مدیری نباید در مقابل فساد بی‌تفاوت باشد و مدیران اجازه ندهند کوچکترین فسادی در مجموعه اداری آنان لانه کند، تأکید کرد: بنده بارها تأکید کرده‌ام که هاضمه نظام جمهوری اسلامی فساد را نمی‌پذیرد و فسادناپذیر است، ممکن است در گوشه و کنار فسادی پیدا شود که با آن برخورد می‌شود، اما اینکه کسی تصور کند، چند گزارش فساد، فساد را فراگیر کرده، این امر نادرستی است؛ اصلاً اینطور نیست. وی ادامه داد: امروز در نظام اسلامی، روحیه مبارزه با فساد در سازمان‌ها و ادارات و بسیاری از مدیران وجود دارد. اگر هم موردی پیدا شود، هم دستگاه اجرایی خود را موظف می‌داند با فساد برخورد کند و هم دستگاه قضایی در این رابطه بهترین کمک برای برخورد با فساد است.
فسادستیزی، شرط همکاری با دولت
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه از ابتدای کار دولت مردمی شرط همکاری با همه مدیران را داشتن روحیه فسادستیزی اعلام کردیم، تصریح کرد: اصلاح نظام اداری و حکمرانی در گرو داشتن روحیه فسادستیزی از سوی مدیران است، چرا که حساسیت مدیران ولو در حد یک گزارش نادرست می‌تواند بهترین عامل بازدارنده فساد در همه اجزای سازمان‌ها باشد.
رئیس‌جمهور اصلاح بسترهای فسادزا را موجب اطمینان‌بخشی به مردم دانست و اظهار کرد: به تعبیر رهبر معظم انقلاب با دزد دزد گفتن اعتماد مردم جلب نمی‌شود بلکه مبارزه با مفسد و اصلاح بسترهای فسادزاست که موجب اطمینان‌بخشی به مردم و جلب نظر و اعتماد آنها خواهد شد.
آیت‌الله رئیسی در ادامه اطلاع‌رسانی درست و دقیق نسبت به اصلاح بسترهای فسادزا به مردم را از جمله وظایف دستگاه اجرایی و دستگاه قضایی عنوان کرد و افزود: خودکنترلی، نظارت مردم با ترویج فریضه امر به معروف و نهی از منکر، نظارت مدیران و دستگاه‌های نظارتی برون‌سازمانی و درون‌سازمانی و برخورد با متخلفین چهار گامی است که می‌تواند در امر مبارزه با فساد و اجرای عدالت بسیار مثمرثمر باشد. 
رئیس‌جمهور اقدامات پیشگیرانه و برخورد مناسب با فساد را خنثی‌کننده تلاش دشمن برای زیر سؤال بردن اقدامات خالصانه و ارزشمند دستگاه‌های کشور در ذهن مردم عنوان کرد و افزود: باید در عمل به مردم اطمینان بدهیم که مجموعه اداری و اجرایی کشور کارآمد است و می‌خواهد با سلامت کار کرده و گره‌های کشور را باز کند.

بــــرش
رئیس قوه قضائیه:
با ورود دوربین‌ها در محاکم و زندان‌ها، وضع بهتر خواهد بود
رئیس قوه قضائیه در سخنان خود، با تقسیم‌بندی شفافیت به شفافیت در گفتار و کردار مسئولان، شفافیت در سیاستگذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، شفافیت در تقنین و قانونگذاری و درنهایت شفافیت در محاکم قضایی، اظهارکرد: اگر احتمال دهیم کاری صحیح است اما امکان انجام آن وجود ندارد، باید به مردم اعلام‌ کنیم و اگر به هر دلیلی در انجام فعلی موفق نشدیم، با صداقت اعلام کنیم. به گزارش میزان، حجت‌الاسلام محسنی اژه‌ای خواستار عمومیت یافتن گفتار صادقانه مسئولان با مردم شد و افزود: آنچه را می‌فهمیم و می‌دانیم، صادقانه و با ملاحظات شرعی و قانونی با مردم در میان بگذاریم و از نظرات مردم کمک بگیریم. اگر هم در تصمیمات خود سهواً دچار اشتباه شدیم، اشتباه خود را به مردم بگوییم. 
رئیس دستگاه قضا با اشاره به بازدیدهای خود از انبارهای سازمان اموال تملیکی و گمرکات و بنادر اظهار داشت: در بازدیدهایی که ما از انبارهای اموال تملیکی و بنادر و گمرکات ترتیب دادیم، پوشش رسانه‌ای و دوربین هم همراه بود و مردم به‌صورت عیان و آشکار، معضلات و نواقص را مشاهده کردند و همه مشکلات این حوزه در معرض دید مردم قرار گرفت و به همین واسطه، امور پیش رفت و بسیاری از مشکلات مرتفع شد و این امر شاید چند برابر گزارش بازرسی، مؤثر بود. رئیس عدلیه در پایان خاطرنشان کرد: ما بعضاً خودمان با برخی ضوابط و مقررات، کار خود و مردم را مشکل می‌کنیم؛ چنانچه دوربین‌ها در محاکم و دادسراها و زندان‌های ما اجازه ورود داشته باشند، مطمئناً وضع ما بهتر خواهد بود.


رئیس مجلس شورای اسلامی:
شفافیت یک حق عامه است
رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنان خود در این همایش، اعتماد را مهم‌ترین و اصلی‌ترین سرمایه ملی هر جامعه‌ دانست و گفت: به همان میزانی که بر حوزه محتوای نظری شفافیت تسلط پیدا کرده و به آن عمق می‌بخشیم، نیازمند آن هستیم که در تحقق و پیاده‌سازی ابعاد مختلف حکمرانی نیز به شفافیت توجه کرده و فاصله میان حرف و عمل را کاهش دهیم تا ضمن بهره‌مندی مردم، پایه‌های حکومت مستحکم شود. به گزارش ایرنا، محمدباقر قالیباف، شفافیت را وظیفه‌ای شرعی، امر اعتقادی و یک حق عامه برشمرد و افزود: در موضوع حکمرانی نو، شفافیت یک اصل ملی است؛ در حکمرانی نو بحث این است که کانون ارزشی حکمرانی، کارآمدی است و قابل تصور نیست که بدون شفافیت به کارآمدی در مجموعه‌ای برسیم. وی با بیان اینکه ورود به حوزه خصوصی و زندگی شخصی مردم  ممنوع است، ادامه داد:‌ مجلس در طرح شفافیت آرا برای همه قوا و بخش‌ها پیش‌بینی‌های لازم را داشته است که اکنون این طرح به دلیل اصرار مجلس بر برخی موضوعات در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد. رئیس مجلس در ادامه با اشاره به وجود هفت دستگاه نظارتی در کشور، درعین حال از آنان خواست که در حین نظارت و بازرسی به این نکته توجه کنند که شجاعت تصمیم‌گیری را از مدیران قوی و امین سلب نکنند. وی همچنین خواهان برخورد با متخلفان شد و گفت:‌ با متخلف و کسی که فساد کرد باید به طور جدی و بدون ترحم برخورد کرد زیرا علاوه بر آسیب‌های فعل حرام و مال حرام، واقعاً آبرو، عقبه و اعتبار نظام را دچار خدشه می‌کند.