روزهای دودی پایتخت

آلودگی هوا در تهران و برخی کلانشهرها در حالی وارد سومین هفته متوالی شده است که 5 سال از تصویب قانون هوای پاک می‌گذرد اما هنوز اقدام خاصی برای حل این معضل نشده است؛ معضلی که دانش‌آموزان و دانشجویان را خانه‌نشین و خیلی از بیماران قلبی و تنفسی را روانه مراکز درمانی کرده است. انباشت آلاینده‌های خطرناک سیمای شهر تهران را دودآلود کرده به طوری که کوه‌ها و برج‌های بلند پایتخت را از دور نمی‌توان دید. آلاینده‌ها چنان بر محیط زندگی سایه افکنده که نفس‌ها به شماره افتاده است و در این میان با آنکه فهرست دستگاه‌های مسؤول در کاهش آلودگی هوا طولانی است ولی اقدامات‌شان بسیار کوتاه و مبهم است.  روز گذشته شاخص آلودگی هوای تهران به 149 رسید و 19 ایستگاه کیفیت هوای پایتخت در شرایطی آلودگی هوا قرار گرفتند. طبق پیش‌بینی سازمان هواشناسی، روز سه‌شنبه (امروز) به دلیل تداوم سکون جوی، عدم وزش باد موثر و انباشت آلاینده‌ها، آلودگی در این کلانشهر به اوج خواهد رسید و شهروندان شرایط نامساعدی را سپری خواهند کرد. این در حالی است که قانون هوای پاک سال‌هاست تدوین شده و 23 دستگاه مسؤول مدیریت کردن و به سامان رساندن اوضاع آلودگی هستند اما هر سال دریغ از پارسال! نسخه تکراری تعطیل کردن مدارس و دانشگاه‌ها که به نظر تنها راهکار مسؤولان امر است، حالا دیگر داد وزیر آموزش‌وپرورش را نیز درآورده است.  طبق گفته رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، آلودگی هوا چهارمین علت مرگ زودرس در دنیا محسوب می‌شود. مسؤولان وزارت بهداشت نیز هر سال آمار ۲۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا را تکرار می‌کنند. عباس شاهسونی در گفت‌وگو با فارس می‌گوید: وارونگی هوا در کلانشهر‌ها بویژه تهران حاکم است. میزان غلظت آلاینده‌های هوا در روز‌های اخیر مدام رو به افزایش بوده است به طوری که در روز‌های گذشته با وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس مواجه بودیم. کمیته اضطرار آلودگی هوا فقط توانسته است مدارس را تعطیل کند تا کودکان کمتر دچار آسیب شوند.  کارشناس ارشد بهداشت خاطرنشان کرد: البته تعطیلی مدارس نقش چندانی در کاهش آلودگی هوا و غلظت آلایندگی‌ها ندارد، زیرا دانش‌آموزان نقشی در ایجاد آلودگی ندارند، فقط به این دلیل مدارس تعطیل می‌شود که دانش‌آموزان بویژه دانش‌آموزان ابتدایی که هنوز ریه‌های آنها کامل شکل نگرفته است کمتر با آلودگی مواجه شوند.  وی گفت: مهم‌ترین آلاینده هوا در تهران و شهر‌های بزرگ ایران ذراتPM 2.5 است که عامل مهم تنگی نفس و بیماری‌های قلبی و سکته مغزی در سالمندان است. در زمان افزایش این آلودگی شاهد افزایش مراجعات مردم به بیمارستان‌ها و اورژانس‌ها و تبعات حاد و کوتاه‌مدت زیادی در کودکان و سالمندان هستیم. این در حالی است که وضعیت آلودگی هوا در تهران و کلانشهر‌های ایران امسال نسبت به سال گذشته به مراتب بدتر شده است. مهم‌ترین علت افزایش آلودگی هوا نیز اجرا نشدن قانون هوای پاک بویژه تردد خودرو‌های فرسوده است. حدود ۴۵ درصد خودرو‌های موجود در کشور فرسوده و از رده خارج هستند. تا زمانی که دستگاه‌های اجرایی به وظایف‌شان در این قانون عمل نکنند و خودرو‌ها و موتوسیکلت‌های فرسوده از رده خارج نشوند، تعداد روز‌های آلوده بیشتری خواهیم داشت. تنها کاری که اکنون می‌توان انجام داد این است که در شرایط آلودگی هوا مردم در فضای باز ورزش نکنند، سالمندان و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای کمتر از منزل خارج شوند، حتما هنگام تردد در فضای بیرون، از ماسک استفاده کنند و تا جای ممکن فعالیت فیزیکی را کمتر کنند. * فروش روزانه طرح ترافیک در پایتخت تا پایان هفته لغو شد سازمان حمل‌و‌نقل و ترافیک شهر تهران با صدور اطلاعیه‌ای، از ممنوعیت فروش طرح ترافیک روزانه تا پایان هفته جاری به دلیل بالا بودن شاخص آلودگی هوای تهران و در راستای کنترل آلودگی و کاهش آن خبر داد. در این اطلاعیه آمده است: با توجه به استمرار آلودگی هوا در کلانشهر تهران و در راستای مصوبه کمیته اضطرار آلودگی هوا، در روزهای پیش رو تا پایان هفته جاری امکان رزرو طرح روزانه ترافیک وجود نخواهد داشت. همچنین در این اطلاعیه از عموم شهروندان خواسته شده تا اطلاع ثانوی، حضور و تردد در سطح شهر را به حداقل میزان ممکن کاهش داده و در صورت ضرورت حتی‌المقدور از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی استفاده کنند.  * مدارس نباید تعطیل شود، برای آلودگی هوا فکری کنید آلودگی هوا علاوه بر تاثیرگذاری منفی بر سلامت جامعه، مشکلات فراوانی چون تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها و محروم ماندن دانش‌آموزان و دانشجویان از آموزش مؤثر حضوری در مدارس، مراکز علمی و دانشگاهی را به دنبال دارد. در این باره  وزیر آموزش‌وپرورش گفت: دانش‌آموزان نباید تعطیل باشند، چرا که از تحصیل و تربیت مؤثر محروم می‌شوند. یوسف نوری در نشست ارائه و نقد الگوی اجرایی‌سازی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش در پاسخ به پرسشی مبنی بر امکان برگزاری کلاس‌های جبرانی برای تعطیلی‌ها به دلیل تداوم آلودگی هوا با توجه به اینکه همه دانش‌آموزان دسترسی به اینترنت و شاد ندارند، اظهار کرد: معلمان ما در دوران کرونا هم با هزینه‌های خودشان زحمت کشیدند و کلاس برگزار کردند و رهبری هم از آنها قدردانی کردند.  وی افزود: اما به طور کلی درخواست می‌کنم برای آلودگی هوا فکری کنند. دانش‌آموزان نباید تعطیل باشند، چرا که از تحصیل و تربیت مؤثر محروم می‌شوند. همه هم به ما اعتراض می‌کنند که چرا مدارس تعطیل است. در حالی که ما هم در دوران کرونا و هم این ایام، تابع تصمیم دوستان ذی‌ربط هستیم و آنها این موارد را اعلام می‌کنند اما ما قلبا ناراحت هستیم. نوری با بیان اینکه نمونه تدریس‌ها در شاد گذاشته شده و معلمان با دانش‌آموزان به صورت انفرادی در ارتباط هستند تا رفع اشکال کنند، گفت: یک علت عقب ماندن بچه‌ها به دلیل نداشتن وسایلی است که با آن ارتباط برقرار می‌کنند. در دولت مطرح می‌کنیم ببینیم می‌توانیم برایش اعتباری بگیریم یا خیر.  وزیر آموزش‌وپرورش با بیان اینکه یک سال از ورود ما به وزارت آموزش‌وپرورش می‌گذرد، اظهار کرد: همکاران اقدامات مناسبی در راستای اجرای سند تحول بنیادین انجام داده‌اند که از جمله آنها می‌توان به آسیب‌شناسی عدم اجرای سند تحول بنیادین و تنظیم یک برنامه راهبردی برای اجرایی‌سازی آن اشاره کرد. *** هوای پا از حقوق اساسی مردم است    رئیس‌جمهور هوای پاک را از حقوق اساسی جامعه برشمرد و با یادآوری ۱۶۷ تکلیف قانونی دستگاه‌ها تاکید کرد: دستگاه‌ها موظفند با عمل به وظایف مصرح قانونی به نحوی عمل کنند که آثار اجرایی عملکرد آنها در کاهش آلودگی هوا به صورت مستمر برای مردم ملموس باشد. حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی در جلسه عصر یکشنبه هیات دولت، هوای پاک را از حقوق اساسی جامعه برشمرد و با تأکید بر اجرای کامل قانون هوای پاک به عنوان مطالبه مردم گفت: در قانون هوای پاک، ۱۶۷ تکلیف برای دستگاه‌های مختلف تعیین شده که انتظار می‌رود همه بخش‌های اجرایی در قبال وظایف خود پاسخگو باشند و به تکالیف خود از جمله بهینه‌سازی مصرف سوخت، گسترش و نوسازی حمل‌و‌نقل عمومی، جایگزینی خودروهای فرسوده و اصلاح وضعیت معادن آلاینده عمل کنند. رئیس‌جمهور افزود: تأثیر اجرای طرح‌هایی همچون تعطیلی مراکز آموزشی یا ادارات در کاهش آسیب‌های ناشی از آلودگی هوا مقطعی و کم‌دامنه است بنابراین همه دستگاه‌ها موظفند با عمل به وظایف مصرح قانونی به نحوی عمل کنند که آثار اجرایی عملکرد آنها در کاهش آلودگی هوا به صورت مستمر برای مردم ملموس باشد.