باز هم غیرحضوری، باز هم دردسرهای شاد!

سورنا ساداتی - حدود یک هفته‌‌‌‌ است که برودت هوا در کشور زیاد شده و به‌‌‌‌نوبت مدارس در نقاط مختلف کشور به‌‌‌‌ علت سرمای هوا، بارش برف و در ادامه کاهش مصرف انرژی تعطیل شدند تا مدارس دوباره غیرحضوری باشند. درست مثل تجربه‌‌‌‌ای که در دوران اوج کرونا داشتیم اما همچنان با این‌‌‌‌که بیشتر از سه‌‌‌‌سال از عمر اپلیکیشن «شاد» به‌‌‌‌عنوان بستر رسمی برگزاری کلاس‌‌‌‌های غیرحضوری می‌‌‌‌گذرد، به‌‌‌‌محض این‌‌‌‌که استفاده از این برنامه زیاد می‌‌‌‌شود اختلال در آن زیاد و عملاً استفاده از آن غیر ممکن می‌‌‌‌شود. طوری‌‌‌‌که تا صبح روز گذشته برنامه شاد برای بیشتر دانش‌‌‌‌آموزان و معلمان در دسترس نبود و خیلی از کلاس ها برای امکان استفاده از برنامه به عصر موکول شد. در این بین برخی از والدین راجع به رایگان نبودن خدمات این اپلیکیشن هم نکاتی دارند. بدتر این‌‌‌‌که هنوز نسخه‌‌‌‌ای از این برنامه برای گوشی‌‌‌‌هایی که سیستم عامل ios دارند عرضه نشده و اگر والدین یک دانش‌‌‌‌آموز گوشی با سیستم عامل اندروید نداشته باشند کلاس غیرحضوری برای او غیرممکن می‌‌‌‌شود. آغاز دوباره این دردسرها باعث شد مروری بر مشکلات این برنامه داشته باشیم.   بیانیه تیم فنی «شاد» و واکنش کاربران به‌‌‌‌دنبال اختلال فراوان در این برنامه تیم‌‌‌‌فنی شاد اطلاعیه‌‌‌‌ای را در اپ منتشر کرد مبنی بر این‌‌‌‌که «کاربران گرامی، با فراگیر شدن موج سرما و برودت هوا و غیرحضوری شدن کلاس‌‌‌‌ها و مدارس بسیاری از استان‌ها، به استحضار می‌‌‌‌رساند؛ اختلال مختصری در زیرساخت‌‌‌‌های فنی مربوط به شاد به وجود آمده است که ارسال و دریافت پیام‌‌‌‌ها را با تأخیر مواجه می‌‌‌‌کند. تیم فنی و اجرایی در تلاش هستند که اختلال به‌‌‌‌وجود آمده را برطرف کنند و...» و در ادامه خواسته شده در برخی مقاطع کلاس‌‌‌‌ها بعدازظهر باشد و کاربران هم نسخه جدید را نصب کنند. یکی از کاربران که به‌‌‌‌نظر می‌‌‌‌رسد معلم باشد درباره این اطلاعیه نوشته:  «تمام وقت امروزمون به «عه خانم قطع شد»، «خانم وصل شد»، «فلانی صدات قطعه» گذشت؛ اون‌‌‌‌وقت می گن اختلال مختصر». کاربر دیگری هم به بخشی از بیانیه واکنش نشان داده و نوشته: «تیم فنی شاد گفته به‌علت برودت هوا امکان ارسال و دریافت پیام نداریم، کاملا هم جدی. فکر کنم پیام‌ها رو با لوله‌های گاز این‌ور و اون‌ور می‌کنن.» دردسرها  و پشتیبانی چطور است؟ «شاد» یک نسخه وب دارد که عملاً دسترسی به چت‌‌‌‌ها را ممکن می‌‌‌‌کند بدون هیچ خدمات خاص دیگری اما نسخه اندروید آن در به روزرسانی جدید هم شکل بهتری دارد هم سرعت نسبتاً بهتری، اما تغییراتی که روی ظاهر آن داده شده در ساعات خاصی کاربرد دارد و در ساعات اوج  مصرف مثل صبح‌‌‌‌ها اختلال خیلی جدی است. طوری‌‌‌‌که گفت‌‌‌‌وگوی صوتی، لایو و ... عملاً غیر ممکن است و حتی ارسال ویدئو توسط معلم به محض این‌‌‌‌که یک نفر در گروه پیامی بگذارد با مشکل مواجه می‌‌‌‌شود. در مقابل این چالش‌‌‌‌ها اما دو نوع پشتیبانی در شاد می‌‌‌‌بینیم. یک پشتیبانی آنلاین که عملاً یک ربات است و دیگری اتصال به کارشناس که حین تماس ما در ساعت 4 و نیم عصر، بعد از حدود 3 دقیقه پاسخ‌‌‌‌گو بودند. نکته جالب دیگر این‌‌‌‌که در همین نسخه به‌‌‌‌روز شده هم امکان تماس صوتی دو نفره برقرار نیست. تصور کنید یک دانش‌‌‌‌آموز برای رفع اشکال یا صحبت با همکلاسی‌‌‌‌اش بخواهد از این امکان استفاده کند؛ بارها تلاش ما برای استفاده از تماس صوتی حتی در بعدازظهر کاملاً بی‌‌‌‌نتیجه بود اماکاربری درباره اختلال جدی شاد نوشته: «تا زمانی‌که واتس‌اپ رو مسدود نکرده‌بودن، بعضی از معلمان در زمان غیرحضوری بودن کلاس از اون استفاده می‌کردن اما حالا با مسدود شدن واتس اپ و الزام به استفاده از شاد، ترافیک برنامه چنان بالا رفته که کاملاً از کار افتاده.» یک کاربر دیگر هم سوال به‌جایی درباره این نرم‌افزار مطرح کرده: «سه ساله داریم با شاد کار می‌کنیم. این برنامه هنوز یه‌‎ذره ترافیک می‌شه، دیگه هنگ می‌کنه. هنوز هزارتا باگ داره. چقدر دیگه باید بگذره تا رفع شه؟» اما بزرگ ترین اشکال به شاد نکته‌‌‌‌ای است که کاربری به دقت آن‌‌‌‌را بیان کرده است: «مدرسه‌ها رو سهمیه‌بندی کردن! تا آخر هفته روزانه دو ساعت، آنلاین در اپ شاد که بعد از ۳سال‌واندی هنوز نسخه iOS تأمین نشده براش! هرچند در اندروید هم به‌زور پیام ردوبدل می شه‌. تایمی که برای کلاس من تعریف شده از ۱۰ تا ۱۲ تا به‌حال رو حرص خوردم و بقیه عطاش رو به لقاش بخشیدم.» آیا استفاده از شاد رایگان است؟ چالش بعدی خانواده‌‌‌‌ها این است که وقتی دانش‌‌‌‌آموزشان از این برنامه استفاده می‌‌‌‌کند حجم زیادی از اینترنت هم مصرف می‌‌‌‌شود در حالی‌‌‌‌که قرار بود استفاده از شاد رایگان باشد. خیلی از خانواده‌‌‌‌ها نگران هستند که با حجم بالای ویدئوهای معلم‌‌‌‌ها، یا حجم بالای ویدئوهای آپلود شده توسط خود دانش‌‌‌‌آموزان که به دلیل امکانات فنی ضعیف امکان فشرده سازی‌‌‌‌شان هم نیست؛ هزینه استفاده از شاد بالا برود، اما نکته مهم این است که بدانید استفاده از امکانات اصلی شاد یعنی چت‌‌‌‌ها، ویدئوهای ارسالی معلمان، آپلود کارهای درسی و خلاصه هرچیزی که داخل سرویس پیام‌‌‌‌رسان نرم‌‌‌‌افزار است کاملاً رایگان بوده و حتی تست‌‌‌‌های ما هم بر صحت این موضوع تاکید داشت. پس چرا حین استفاده از شاد حجم زیادی مصرف می‌‌‌‌شود؟ بنا به تست ما و همین‌‌‌‌طور تماسی که با پشتیبانی برنامه داشتیم مشخص شد برخی سرویس‌‌‌‌های فرعی شاد رایگان نیست. این برنامه سرویس‌‌‌‌های زیادی دارد، مثل «شادبین»، «شادبوم»، «شاد رویداد»، «شادنما» که در زمینه بازی، پویانمایی، پویش‌‌‌‌های مختلف، وبگردی، ویدئوهای سرگرم‌‌‌‌کننده یا آموزشی، برنامه‌‌‌‌های شبکه آموزش و... فعال هستند و تعرفه مصرف این سرویس‌‌‌‌ها رایگان نیست. البته ایرادی که به شاد وارد می‌‌‌‌شود این است که در توضیح این موضوع دقت لازم را به‌‌‌‌خرج نداده و برای همین بچه‌‌‌‌ها به‌‌‌‌تصور این‌‌‌‌که همه سرویس‌‌‌‌ها رایگان است بی‌‌‌‌محابا از تمام آن‌‌‌‌ها استفاده می‌‌‌‌کنند. فرهنگ مصرف از برنامه واقعیت این است که شاد با همه مشکلاتش تنها بستر موجود است و می‌‌‌‌توان با درک مشکلاتش، استفاده بهینه‌‌‌‌تری از آن داشت. به‌‌‌‌طور مثال وقتی در اپلیکیشنی همه دانش‌‌‌‌آموزان که دوستان هم هستند حضور دارند، بچه‌‌‌‌ها مدام به‌‌‌‌بهانه‌‌‌‌های مختلف از آلودگی هوا گرفته تا برف و صرفه‌‌‌‌جویی در مصرف انرژی تعطیل می‌‌‌‌شوند و وقت آزاد دارند حتی نیازهای غیردرسی‌‌‌‌شان هم به‌‌‌‌شاد کشیده می‌‌‌‌شود. به‌‌‌‌خصوص این‌‌‌‌که پیام‌‌‌‌رسان جامع و خوبی که مناسب این قشر باشد هم نداریم. در این شرایط وقتی بچه‌‌‌‌ها برای هم بازی، ویدئوی سرگرم‌‌‌‌کننده و کمدی، موسیقی و... می‌‌‌‌فرستند فشار روی کلیت برنامه می‌‌‌‌آید. گاهی هم بچه‌‌‌‌ها برخوردی را که با درس و تدریس معلم در کلاس دارند حین کلاس آنلاین انجام می‌‌‌‌دهند. به‌‌‌‌طور مثال حین قطع شدن برنامه مدام توی چت، گفت‌‌‌‌وگوی صوتی و... قطع شدن صدا یا نفهمیدن بخشی از تدریس را یادآور می‌‌‌‌شوند که خودش باعث هنگ واختلال بیشتر این برنامه می‌‌‌‌شود. ارسال هر ویدئو توسط معلمان در گروه به محض آمدن پیام‌‌‌‌های بیشتر در گروه با اختلال مواجه می‌‌‌‌شود وبرای همین  باید سطح انتظارمان از این بستر را پایین بیاوریم تا با اعصاب راحت‌‌‌‌تر از آن استفاده کنیم و با درک شرایط به‌‌‌‌اندازه‌‌‌‌ای که کارایی دارد به سراغش برویم.