روزنامه وطن امروز
1401/11/16
هراس از فردو
گروه سیاست خارجی: در شرایطی که واشنگتن این روزها با فرستادن واسطه‌های خود به تهران، سیگنال ادامه گفت‌وگوهای هسته‌ای را صادر کرده است، با بیانیه‌ای مشترک با تروئیکای اروپا از ادامه پیشرفت‌های هسته‌ای ایران بویژه فعالیت‌ها در تاسیسات فردو ابراز نگرانی کرد. ۳ کشور فرانسه، آلمان و انگلیس به همراه آمریکا بامداد شنبه بیانیه‌ای را در ارتباط با آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران صادر کرده و مدعی شدند: «ما گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ایران بدون اطلاع آژانس، تغییر اساسی را در پیکربندی برخی سانتریفیوژهای خود اعمال کرده است مورد توجه قرار می‌دهیم. این سانتریفیوژها اورانیوم با غنای بالا تا 60 درصد را در سایت فردو تولید می‌کنند». ۴ کشور یاد شده در ادامه بیانیه مشترک خود- که در وب‌سایت وزارت خارجه آمریکا منتشر شد- مدعی شدند: «همان‌طور که آژانس اعلام کرد، این تغییر اعلام نشده با تعهدات ایران در توافقنامه پادمانی جامع NPT مغایر است... با تغییر جدید گزارش شده در پیکربندی آبشارهای سانتریفیوژهای مورد استفاده برای تولید اورانیوم با درجه نزدیک به تسلیحات، نیاز است ایران به تمام تعهدات پادمانی خود پایبند باشد و نظارت مورد نیاز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بپذیرد». ۴ کشور غربی سپس مدعی شدند «اظهارات ایران درباره این اقدامات ناکافی است. ما اقدامات ایران را بر اساس گزارش‌های بی‌طرفانه و عینی آژانس قضاوت می‌کنیم، نه بر اساس هدف ادعایی ایران. یادآوری می‌کنیم تولید اورانیوم با غنای بالا توسط ایران در فردو خطرات مرتبط با اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را به همراه دارد و هیچ توجیه غیرنظامی ندارد. با توجه به توقف اجرای تعهدات ایران درباره شفافیت و راستی‌آزمایی ذیل برجام و تعلیق اجرای پروتکل الحاقی برای نزدیک به ۲ سال از سوی ایران، اقدامات ایران نیز نگران‌کننده‌تر است. ایران همچنین به عنوان بخشی از تحقیقات پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به رغم تصویب ۲ قطعنامه درباره این موضوع از سوی شورای حکام در سال گذشته، هنوز پاسخ معتبری به سوالات باقیمانده آژانس ارائه نکرده است. ما از ایران می‌خواهیم به تمام تعهدات بین‌المللی الزام‌آور قانونی خود بر اساس توافقنامه پادمان جامع با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبند باشد و در اجرای پادمان‌های مؤثر در فردو به طور کامل با آژانس همکاری کند». این بیانیه در حالی منتشر شده که پنجشنبه گذشته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی در مراسم افتتاح پنجاه‌وسومین نمایشگاه دستاوردهای حوزه صنعت هسته‌ای، درباره گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود: «موضع‌گیری آژانس باعث ابراز تاسف است؛ گزارش‌ها درباره هیچ کشوری جز ایران بلافاصله رسانه‌ای نمی‌شود. برداشت بازرس آژانس از بازدیدش در فردو نادرست بود اما آن را بلافاصله به آژانس گزارش کرد. ما بلافاصله توضیحات را ارائه کردیم که فیلم آن موجود و قابل ارائه است. این توضیحات همان روز مکاتبه شد و بازرس آژانس هم متوجه اشتباه خود شد». گفتنی است آژانس بین‌الملل انرژی اتمی در گزارش جدید خود مدعی شده ایران در مرکز فردو اقدام به ایجاد یک تغییر اعلام نشده در اتصال بین ۲ آبشار سانتریفیوژهای IR-6 کرده است. این آبشارها، اورانیوم را با خلوص ۶۰ درصدی غنی‌سازی می‌کنند. در این گزارش آمده است: «مدیر کل (آژانس اتمی) نگران است ایران بدون اطلاع‌رسانی قبلی اقدام به ایجاد تغییرات محسوس در اطلاعات طراحی مرکز غنی‌سازی سوخت فردو در ارتباط با تولید اورانیوم غنی‌شده با خلوص بالا کرده است». در این گزارش تصریح شده آژانس اتمی برای انجام فعالیت‌های راستی‌آزمایی مانند بازرسی‌ها به فردو دسترسی منظم داشته و در حال انجام گفت‌وگوهایی با ایران برای افزایش این فعالیت‌هاست. این تحولات در حالی رخ می‌دهد که مدیر کل آژانس قرار است طی روزهای آینده به تهران سفر کرده و با مقامات ایرانی گفت‌وگو کند. *** علی باقری: ایران در معادله برجام، طرف مدعی است معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه ایران در معادله برجام مدعی است و بارها اعلام کرده در چارچوب توافق گذشته حاضر به انجام مذاکرات است، گفت: ایران تعاملات خود را با طرف‌های مقابل به طرق مختلف ادامه می‌دهد. امیدوارم روند تلاش‌ها در مسیر مذاکرات، به نتایج مثبتی نیز ختم شود. معاون وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با پرس‌تی‌وی درباره برجام تصریح کرد: ایران در معادله برجام طرف مدعی است و طرف‌های غربی بدهکارند. باقری‌کنی افزود: موضوع مذاکرات رفع تحریم‌ها که در دولت کنونی کشورمان از ابتدا ادامه پیدا کرد و تا امروز ادامه دارد، در چارچوب خطوط قرمز کشورمان و با هدف استیفای منافع و حقوق ملت ایران ادامه دارد و ایران همواره در قالب آن جدیت داشته است. وی تاکید کرد: با این حال، طرف مقابل بعضا همچون قبل بهانه‌هایی واهی می‌آورد و به دنبال مباحثی خارج از دستور کار است. ایران بارها اعلام کرده در چارچوب توافق گذشته حاضر به انجام مذاکرات است. در حال حاضر که من سخن می‌گویم، ایران تعاملات خود را با طرف‌های مقابل به طرق مختلف ادامه می‌دهد و مذاکرات به بخش‌های مختلف تقسیم شده و پیش برده میشود.
