روزنامه وطن امروز
1402/01/17
اروپا دست به دامان چین
گروه بین‌الملل: سفر همزمان رئیس‌جمهور فرانسه و رئیس کمیسیون اروپا به چین بیش از هر مساله‌ای نشانه‌ای از به صدا در‌آمدن زنگ خطر هشدار برای قاره اروپا در تداوم جنگ اوکراین است. امانوئل مکرون و اورسولا فون درلاین در شرایطی به منظور حل و فصل جنگ اوکراین عازم پکن شده‌اند که در صورت تداوم بحران اوکراین، اروپا در آستانه رسیدن به مرحله بازگشت‌ناپذیر در جبران عواقب این جنگ قرار گرفته است. هزینه‌های این بحران امروز کاملا بر دوش قاره سبز قرار دارد و روزی نیست که در پایتخت‌های اروپایی صدای اعتراض نسبت به جنگ‌افروزی‌های ناتو به رهبری ایالات متحده در اوکراین شنیده نشود. امروز خالی شدن انبارهای تسلیحاتی کشورهای اروپایی فقط یکی از این بحران‌ها است. تلاش آمریکا برای ادامه جنگ در اوکراین و قربانی کردن اروپا در این میان که ردپای آن در حادثه انفجار نورداستریم آشکار شده از دیگر دلایلی است که مکرون و فون در لاین را به پکن فرستاده است. در این شرایط اروپا خود را قربانی اصلی جنگ اوکراین می‌بیند و به نظر می‌رسد این سفر نخستین گام در شکاف میان اروپا با آمریکا باشد. آیا اروپا می‌تواند سیاست مستقلی از آمریکا در پیش بگیرد؟ پاسخ این سوال را نتایج سفر رئیس‌جمهور فرانسه و رئیس کمیسیون اروپا به چین مشخص خواهد کرد. مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی دیروز گفت اتحادیه اروپایی قصد دارد به همکاری سازنده با چین برای حل مسائل جهانی ادامه دهد. به نوشته خبرگزاری اسپوتنیک، جوزپ بورل در سخنان خود در آغاز دومین روز نشست وزرای خارجه ناتو در بروکسل گفت: «اتحادیه اروپایی متعهد به ادامه تعامل سازنده با چین برای حل چالش‌های جهانی است اما انتظار می‌رود چین به عنوان یک بازیگر سازنده و مثبت جهانی بویژه در ارتباط با تجاوز روسیه به اوکراین رفتار کند». بورل دیروز گفت هفته آینده به پکن سفر خواهد کرد. مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی پیش از سفر مکرون به پکن هم گفته بود موضع چین در قبال جنگ روسیه با اوکراین، کیفیت روابط بروکسل با پکن را تعیین خواهد کرد. وی افزود: «انتظار روشنی از عضو دائم شورای امنیت وجود دارد. چین وظیفه اخلاقی دارد که به صلح عادلانه کمک کند. آنها نمی‌توانند در کنار متجاوز قرار بگیرند. نمی‌توان از تجاوز نظامی حمایت کرد. این پیام ما به چین پیش از نشست امروز و همه سفرهای اعضای اتحادیه اروپایی به پکن است». اظهارات بورل در حالی است که چین همواره خواستار حل‌وفصل بحران اوکراین از طریق دیپلماتیک شده و اخیرا هم طرحی را در همین باره ارائه داد که با واکنش سرد آمریکا و متحدانش در اروپا مواجه شد. سخنگوی وزارت خارجه چین همچنین از آمادگی پکن برای استفاده از سفر امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به این کشور در راستای تقویت شراکت راهبردی با پاریس و کمک به تقویت صلح و ثبات جهانی خبر داده است. به دنبال اعلام سفر اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا همزمان با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به پکن برای ارزیابی مجدد روابط دیپلماتیک و اقتصادی اتحادیه اروپایی با چین، حالا همه نگاه‌ها به این سفر مشترک است. یورونیوز طی گزارشی نوشت: قرار است روز پنجشنبه (امروز) فون در لاین در حاشیه سفر رسمی رهبر فرانسه به پکن در کنار مکرون با شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین دیداری سه‌جانبه داشته باشد. یکی از مسؤولان دفتر مکرون که خواست نامش فاش نشود، به خبرنگاران گفته است: «چین تنها کشوری در جهان است که می‌تواند تاثیر فوری بر درگیری‌ها داشته باشد». به گفته این مقام، مکرون قصد دارد درباره اوکراین نیز با رئیس‌جمهور چین صحبت کند. حفظ و تعادل مجدد روابط تجاری چین با اروپا و همچنین حفاظت از منافع فرانسه در منطقه آسیا – اقیانوسیه، جایی که پاریس خود را به دلیل قلمروهای فرادریایی و استقرار نیروی نظامی به عنوان یکی از بازیگران آن می‌داند، یکی از اهداف رئیس‌جمهور فرانسه از این سفر است. فون در لاین اخیرا درباره ارزیابی مجدد روابط دیپلماتیک و اقتصادی اتحادیه اروپایی با چین حرف زده بود، بنابراین انتظار می‌رود رهبران اروپایی با رهبران چین درباره روابط تجاری از جمله دسترسی به بازار و شیوه‌های رقابت عادلانه گفت‌وگو کنند. چین و اتحادیه اروپایی بویژه در زمینه «فناوری‌های دقیق» به هم وابسته‌اند اما این به این معنی نیست که پکن در این رابطه دست بالا را دارد، چرا که چین همچنان به عنوان صادرکننده بزرگ چنین فناوری‌هایی، به بازار بزرگ اروپا برای ارائه محصولات خود نیاز دارد. سال ۲۰۲۲ چین سومین صادرکننده بزرگ به اتحادیه اروپایی و بزرگ‌ترین واردکننده کالاهای اروپایی بود. با این وجود، اتحادیه اروپایی پکن را به استفاده از «تاکتیک‌های زورگیرانه» برای مرعوب کردن کشورهای کوچک‌تر به منظور جلوگیری از انتقاد آنها از سیاست‌های چین متهم کرده است. «آلیچا باچولسکا» از کارشناسان شورای روابط خارجی اروپا (ECFR) درباره این سفر به یورونیوز گفت: رئیس‌جمهور چین از سفر مقامات ارشد اروپایی استفاده خواهد کرد تا اتحادیه اروپایی را به عادی‌سازی روابط تجاری با پکن متقاعد کند. خانم باچولسکا گفت: «ما بزرگ‌ترین بازیگران مانند آلمان و فرانسه و محافل تجاری در این ۲ کشور را داریم که منافع بسیار گسترده‌ای از نظر بازگشت به تجارت گذشته دارند. حضور مکرون در پکن نشان داد فرانسه و اروپا به همکاری اقتصادی با پکن علاقه‌مندند». از سوی دیگر مکرون می‌خواهد چین را از نزدیک‌تر شدن به روسیه باز دارد اما برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند با توجه به اینکه ماهیت روابط پکن و مسکو بسیار استراتژیک است، فضای زیادی برای مانور وجود ندارد. رئیس‌جمهور فرانسه تاکید کرد چین به واسطه روابطش با مسکو می‌تواند نقش مهمی در حل بحران اوکراین ایفا کند. به گزارش اسپوتنیک، امانوئل مکرون در کنفرانس مطبوعاتی در پکن درباره بحران اوکراین گفت: با توجه به نزدیکی چین و روسیه، پکن می‌تواند نقش مهمی در این موضوع ایفا کند. مکرون افزود: «جنگ در اوکراین موازنه‌های جهانی را تغییر خواهد داد». رئیس‌جمهور فرانسه بر اهمیت گفت‌وگو با چین درباره جنگ اوکراین و پیامدهای آن بر اروپا، خاورمیانه و آفریقا تاکید و خاطرنشان کرد در دیدار با همتای چینی خود به بحران اوکراین، ایران، پرونده‌های کره‌شمالی و همچنین روابط تجاری بین فرانسه و چین خواهد پرداخت. * بسته جدید نظامی آمریکا برای اوکراین ایالات‌متحده یک بسته جدید کمک نظامی به ارزش 2.6 میلیارد دلار را به کی‌یف ارائه خواهد کرد. این موضوع روز سه‌شنبه در بیانیه منتشره از سوی دفتر مطبوعاتی پنتاگون اعلام شد. طبق این اطلاعات، این بسته شامل ۲ قسمت است. مشخص شده که بخش اول بر اساس اختیارات ویژه جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا از ذخایر موجود پنتاگون و بالغ بر 500 میلیون دلار است و بویژه شامل مهمات مورد نیاز سامانه موشکی ضدهوایی پاتریوت و سامانه پرتاب چندگانه HIMARS، سامانه‌های موشکی، گلوله‌های توپخانه، مهمات تانک، حدود 400 نارنجک‌انداز و حدود 200 هزار مهمات برای آنها خواهد بود. بخش دوم کمک به مبلغ 2.1 میلیارد دلار برای خریدهای جدید از تولیدکنندگان اختصاص یافته است. بدین ترتیب، کی‌یف از واشنگتن مهماتی برای سامانه‌های NASAMS، هواپیماهای بدون‌سرنشین (پهپاد)، رادارهای نظارت هوایی، مهمات و موشک‌های ضدهوایی، موشک‌های Grad و همچنین مهمات خمپاره‌های جاولین (Javelin) و سامانه‌های ضدتانک دریافت خواهد کرد. این بسته همچنین شامل تانکر، خودروهای ویژه تعمیرات و کامیون حمل‌و‌نقل است. روز گذشته روزنامه نیویورک‌تایمز در تحلیلی پیش‌بینی کرد ایالات‌متحده بزودی بودجه مورد نیاز برای ادامه کمک به اوکراین را تمام خواهد کرد. انتظار می‌رود بودجه واشنگتن برای کمک نظامی به کی‌یف ماه سپتامبر به اتمام برسد. *** کلینتون: اوکراین سلاح هسته‌ای داشت، روسیه به آن حمله نمی‌کرد بیل کلینتون نسبت به واداشتن اوکراین به تسلیم سلاح‌های هسته‌ای خود در مذاکرات ۱۹۹۴ ابراز تاسف کرد و گفت: «اگر این اتفاق نمی‌افتاد، روسیه به اوکراین حمله نمی‌کرد». به گزارش پایگاه خبری بیزنس اینسایدر، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا گفت که خود را در تمامیت ارضی «ضعیف» اوکراین سهیم می‌داند. به باور او، اگر اوکراین هنوز سلاح هسته‌ای داشت، «روسیه در ۲۰۱۴ و ۲۰۲۲ به آن حمله نمی‌کرد». کلینتون گفت: «من شخصا خود را سهیم می‌دانم، چون این من بودم که اوکراین را به تسلیم سلاح‌های هسته‌ای وادار کردم. اوکراین حالا باور دارد اگر هنوز سلاح‌هایش را داشت، هدف حمله روسیه قرار نمی‌گرفت». آمریکا سال ۱۹۹۴ باعث عقد تفاهمنامه بوداپست میان بوریس یلتسین و لئونید کراوچوک، روسای جمهوری اسبق روسیه و اوکراین شد. این قرارداد با هدف خارج کردن سلاح‌های هسته‌ای اوکراین انجام شد که پس از فروپاشی شوروی هنوز در خاک این کشور مستقر بود. به گزارش وال‌استریت ژورنال، سال ۱۹۹۴، کلینتون به کراوچوک پیشنهاد داده بود برای خلع سلاح‌های هسته‌ای به اوکراین «تضمین‌های امنیتی قدرتمند» و ۷۰۰ میلیون دلار بدهد.
