روزنامه خراسان
1402/02/23
«اقتصاد لَنگِ نانوایان» پیش روی «هوشمندسازی یارانه آرد»
خراسان- شاید چندان دور نباشد زمانی که وارد یک نانوایی معمولی می شدیم و غیر از شاطر، حداقل3 یا 4 نفر را مشغول کار می دیدیم، نظیر کارگری که نان را از تنور بیرون می آورد، کارگری که خمیر را چانه می زد، کارگری که خمیر را پهن می کرد، کارگری که نان را تحویل مشتری می داد و ... با این حال، به تازگی به شکل محسوسی شاهد هستیم که این فعالیت ها در نانوایی ها حذف یا ادغام شده است. هر چند بخشی از این مسئله مربوط به ساده تر شدن کارها با ماشین آلات است، اما در این ماجرا باید سهم ویژه ای را برای بدتر شدن شرایط «اقتصاد نانوایی»ها قائل شد. در این زمینه، دولت در طرح اخیر خود با عنوان هوشمندسازی یارانه آرد و نان، همزمان با تثبیت قیمت نان کمک هزینه ای را برای نانوایی ها در نظر گرفته است، اما به نظر می رسد معضل مذکور برای نانوایی ها همچنان به قوت خود باقی است... نانوایی ها در منگنه قیمت های دستوری و افزایش هزینه ازآن جایی که نان، آخرین سنگر معیشتی مردم به حساب می آید، دولت ها خیلی مراقب بوده اند که این کالای اساسی، با حداقل افزایش قیمت روبه رو باشد. از همین رو اقدام به اختصاص یارانه های ویژه به آرد و قیمت گذاری دستوری و افزایش های حداقلی برای قیمت نان کرده اند. اما واضح است که گرداندن یک نانوایی، به دیگر هزینه ها نظیر اجاره بها، خمیرمایه، انرژی و کارگر وابسته است و در نتیجه افزایش هزینه در این بخش ها، مانند افزایش تا 100 درصدی دستمزد کارگران در دو سال اخیر به گفته رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی، اندازه نانوایی ها را تا حد امکان کوچک (و البته در برخی مواقع بهره ورتر) کرده است. همچنین شاید بتوان 1- کاهش محسوس «تنوع» نان هایی که پیشتر در کشور رایج بود و 2- این که هم اینک نانوایی ها از جمله مشاغل با درصد عقب افتادگی زیاد فناوری نسبت به مشاغل دیگر به شمار می روند را به این شرایط نامساعد نسبت داد. جایگاه سود نانوایی در طرح هوشمندسازی یارانه آرد بررسی ها نشان می دهد دولت حداقل از سال 1401 تاکنون، با اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد از یک سو قیمت نان را افزایش نداده و از سوی دیگر برای جبران هزینه های نانوایان، برای آن ها کمک هزینه در نظر گرفته است. به گفته «جلال» مشاور وزیر اقتصاد، با آغاز اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد، روزانه 15 درصد معدل عملکرد نانوا روی کارت خوان های هوشمند، کمک هزینه در پایان هر شب به حساب نانوایان واریز شد و این رقم در مرحله دوم طرح هوشمندسازی یعنی اواخر سال گذشته، به 30 درصد افزایش یافت. دولت به دنبال سامان دهی اقتصاد نانوایی ها با این اوصاف، هنوز به نظر می رسد برای رسیدن به مدل مطلوب و اقتصادی نانوایی ها در کشور، فاصله وجود دارد. «جلال» اوایل امسال با حضور در برنامه «میز اقتصاد» و در پاسخ به سوالی مبنی بر این که «نانوایان در گزارش های میدانی اظهار می کنند 30 درصد کمک هزینه کفاف جبران هزینه ها را نمی دهد»، به طور تلویحی به این مسئله اذعان کرد و گفت: ما در مرحله جدید طرح که پیش رو داریم، یکی از اهداف مان ترمیم اقتصاد نانوایان است. گام اول دولت برای این موضوع شامل دو بخش کمک هزینه و شناور سازی سهمیه آرد بود تا از یک سو نانوا امکان افزایش ساعت کار خود را داشته باشد و سود نانوا افزایش یابد و از سوی دیگر کمک هزینه هم به دلیل تغییر نکردن قیمت نان بتواند خلأ درآمدی نانوا را جبران کند. اما ایده‌های جدیدی برای قابل دفاع کردن اقتصاد نانوایان وجود دارد که بعد از پیاده سازی ارائه خواهد شد. به گفته وی، این ایده ها علاوه بر امکان افزایش یافتن رقم کمک هزینه به سطحی بیش از 30 درصد است. خبر مرتبط 4 دستاورد مثبت مرحله دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد با کلید خوردن مرحله دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد، شناورسازی سهمیه آرد نانوایی ها بر اساس عملکرد تولید نان نانوایی، آغاز شده که پیش بینی می شود در تابستان امسال، به طور کامل اجرایی شود. در این باره، «جلال» در گفت وگوی خود با خبرگزاری فارس، به 4 دستاورد این طرح ناظر به جنبه های متعدد آن، اشاره کرد. وی گفت: برای اعلام دستاورد اصلی طرح یعنی میزان کاهش هدررفت آرد یارانه ای باید صبر کنیم تا مرحله دوم به نقطه بلوغش برسد، اما دستاوردهای نیابتی طرح هم اکنون قابل مشاهده است؛ از جمله این دستاوردهای نیابتی این است که صف‌های غیر متعارف در مقابل نانوایی‌ها کاهش یافته یا برچیده شده است. دستاورد نیابتی دوم، افزایش قیمت آرد در بازار دلالی است چون خروج آرد یارانه‌ای از شبکه تولید نان کاهش یافته ، قیمت آرد در بازار دلالی تا دو برابر بالا رفته است. دستاورد نیابتی سوم هم افزایش قیمت نان خشک برای مصارف دامداری است و دستاورد نیابتی چهارم، کاهش تا 70 درصدی قیمت مجوزهای میلیاردی نانوایی است که قبلا به دلیل رانت و آرد سهمیه‌ای ایجاد شده بود. به گفته وی در ادامه مرحله دوم با اجرای نظرسنجی موبایلی در بستر برنامک مخصوص، افراد ضمن مشاهده سوابق خرید نان خود، امکان نظردهی درباره کیفیت نان، بهداشت نان، رعایت حق مردم در نانوایی، کم فروشی احتمالی یا میزان رعایت احترام به مشتری از سوی نانوایان را خواهند داشت و این نظرات، پایه نظارت مردمی و فراگیر در این بخش را فراهم خواهد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
سوخو 35 ، هفته آینده در آسمان ایران؟
اوج و فرود «آوای جادویی»
حاج علی اکبری: ائمه جمعه ومسئولان مراقب اظهارنظرهایشان باشند
«اقتصاد لَنگِ نانوایان» پیش روی «هوشمندسازی یارانه آرد»
تاریخ سازی ناوگروه 86 با امنیت 360 درجه
مصائب جمعه بازار میدان مادر
لطفا بر بالین «فرهنگ» حاضر شوید
بازی خطرناک با صنعت بازی‌سازی
تجربه‌های منحصر به فرد میان دره‌ها
مقاومت؛ تعیین کننده صحنه های نبرد
حرکت جهادی فاطمیون افتخاری برای همه افغان هاست
