طالع‌بینی آینده با کتاب!؟

  همه ما دوست داریم بیشتر درباره آینده بدانیم. آگاهی از آینده این امکان را به ما می‌دهد تا تصمیم‌های معقولانه‌تری بگیریم و بیشترین منفعت را ببریم. این روزها یعنی از 20 تا 30 اردیبهشت، سی‌و‌چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «آینده خواندنی است» در حال برگزاری است، اما آیا واقعا با مطالعه کتاب، می‌توان از آینده اطلاعات قابل توجهی به دست آورد. در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم و از مهم‌ترین فواید مطالعه خواهیم گفت.

    خواندن آینده در کتاب‌های گذشته
شاید به نظرتان عجیب بیاید اما من بعد از شنیدن شعار نمایشگاه کتاب امسال، به لغت‌نامه رجوع و واژه «خواندنی» را جست‌و‌جو کردم. اگر از من بپرسید چرا آینده خواندنی است، شاید نتوانم پاسخ قانع کننده‌ای به شما و خودم بدهم،  اما در لغت نامه  مقابل واژه «خواندنی» نوشته شده است: خوانا؛ و دیگری، آن‌چه شایسته خواندن است. حالا بیایید با این دو معنی، بار دیگر به این شعار نگاه کنیم. آینده را می‌توان خواند؟ شبیه کاری که طالع‌بین‌ها می‌کنند؟ احتمالا با من هم‌نظرید که خیر! اما مگر داستان‌های زندگی انسان روی کره‌زمین، تکرار و تکرار و تکرار نیست؟ مگر ما در حال تجربه آن‌چه هزاران سال انسان تجربه کرده است، نیستیم؟ اگر این‌طور نگاه کنیم، مگر نه این‌که آینده را می‌توان در کتاب‌هایی که در گذشته نوشته شده است، خواند؟!


    آینده‌ای که شایسته خواندن است
اما آن معنای دیگر کلمه «خواندنی» در لغت‌نامه به ما چه می‌گوید؟ «آینده، چیزی است که شایسته خواندن است.» اجازه بدهید برداشتی مطابق میل خودم بر این گزاره بگذارم؛ من مایلم تصور کنم، آینده هرچند مبهم و ناشناخته و حتی ترسناک، شایسته ملاقات و خوانده شدن است. به بهانه این شعار بیایید نگاهی بیندازیم بر آن چه با مطالعه کتاب‌ها می‌توانیم به چنگ آوریم.
    آگاهی، باارزش‌ترین فایده مطالعه
آگاهی، نجات‌بخش است. شاید بتوان گفت آگاهی مهم‌ترین و باارزش‌ترین چیزی است که کتاب به ما می‌دهد. این آگاهی بخشی می‌تواند در سطوح مختلف رخ دهد، از عمیق‌ترین لایه‌های شخصیتی تا افزایش اطلاعات عمومی. بزرگی گفته است خواندن کتاب خوب مانند گفت‌و‌گو با بهترین ذهن‌های قرون گذشته است و به درستی انگار با خواندن کتاب، سر کلاس بزرگ ترین اندیشمندان نشسته ایم و سخنان آنان را می‌شنویم.
    سفر در زمان و مکان با کتاب
ما در زندگی زمان و توانایی محدودی داریم و نمی‌توانیم تمام چیزهایی را که می‌خواهیم مستقیم تجربه کنیم ، ما نمی‌توانیم زندگی‌های مختلف را کاملا تجربه کنیم وکتاب این فرصت را در اختیار ما می‌گذارد که چندین و چند زندگی را به طور غیرمستقیم تجربه کنیم. با کتاب در زمان و مکان سفر می‌کنیم. می‌توانیم به قرن‌ها قبل یا دورترین سرزمین‌ها سفر کنیم و با انسان‌ها و زندگی‌های گوناگون آشنا و مانند یک جهانگرد، پخته و با تجربه شویم.
    ورزیده‌شدن مغز و موفقیت در آینده
کتاب خواندن، درست مانند کاری که ورزش با بدن می‌کند، مغز ما را ورزیده می‌کند. فعالیت مغز، تمرکز و حافظه را تقویت می‌کند و می‌تواند از افت کارکردهای شناختی و آلزایمر در سنین بالا جلوگیری کند. همچنین پژوهش‌ها نشان داده‌اند کتاب خواندن، مهارت‌های حل مسئله، برنامه‌ریزی و تفکر نقاد را که از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی هستند، در ما تقویت می‌کند. کتاب خواندن با افزایش دایره واژگان و تسلط بر ادبیات، موجب تقویت مهارت‌های کلامی و ارتباطی با آدم‌های مختلف می‌شود. همچنین هنگام کتاب خواندن، با همانندسازی و همذات پنداری با شخصیت‌های کتاب، درک ما از افراد، افکار، احساسات، مشکلات و جهان بینی‌شان افزایش می یابد و همدلی ما تقویت می‌شود که همه این ها از رموز موفقیت در زندگی هستند.
    تفریحی سالم و لذت‌بخش
در نهایت کتاب یک تفریح سالم، لذت‌بخش و تقریبا کم‌هزینه است. اعضای خانواده و به خصوص همسران می‌توانند با یکدیگر کتاب بخوانند و درباره آن گفت‌وگو کنند. این کار به صمیمیت بین آن‌ها بسیار کمک می‌کند. به یاد داشته باشید برای رسیدن به این فواید نیازی نیست حتما کتاب‌های علمی، فلسفی، روان شناسی، تاریخی و ... بخوانید. داستان‌ها و رمان های خوب هم می توانند شما را با یک دنیای دیگر، زندگی‌های دیگر و انسان‌های دیگر آشنا کنند و تمام آن فواید را به شما بدهند.